AlabugaLeaks: Kaspersky wspiera rozwój dronów rosyjskiej armii
15 kwietnia grupa InformNapalm opublikowała pierwszą część serii materiałów planowanych do publikacji na podstawie wyników wielopoziomowej operacji CYBINT. W ramach operacji zespół Cyber Resistance uzyskał ponad 100 GB informacji i danych klasyfikowanych z rosyjskiego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ALBATROSS. Ten wyciek, nazwany AlabugaLeaks, ujawnił produkcję rosyjskich odpowiedników irańskich dronów Shahed-136 (Geran-2, według rosyjskiej nazwy) na terytorium Alabuga SEZ w Tatarstanie.
Druga część serii, oparta na włamaniu do skrzynki pocztowej starszego menedżera Alabuga SEZ, ujawnia bliską współpracę między Albatrossem a Kaspersky Lab. Publikacja podkreśla następujące kwestie:
- System AI na pokładzie: Menedżerowie zespołu rozwoju sieci neuronowych Kaspersky Lab stworzyli system AI na pokładzie dla rosyjskich dronów Albatross.
- Bliskie więzi i współpraca: Pomimo pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę, więzi i kooperacja między Albatrossem a Kaspersky Lab trwają.
- Bezpośrednie użycie w wojnie: Albatross bezpośrednio wykorzystał rozwiązania stworzone we współpracy ze specjalistami Kaspersky Lab w wojnie przeciwko Ukrainie.
Kaspersky Lab to rosyjska firma specjalizująca się w tworzeniu systemu i aplikacji antywirusowych. W 2017 roku rząd USA zakazał używania systemu Kaspersky Lab przez federalne agencje z powodu obaw o wycieki danych do rosyjskich agencji wywiadowczych. Jednakże, na dzień kwietnia 2024 roku, Kaspersky Lab przez cały czas udaje się unikać znaczących międzynarodowych sankcji, chociaż poszczególne kraje i organizacje podjęły środki przeciwko używaniu produktów firmy.
Materiały AlabugaLeaks ujawniają, iż produkty systemu Albatross są używane w rosyjskiej technologii wojskowej, a konkretnie w rozwoju dronów
W 2018 roku sześciu entuzjastów postanowiło wziąć udział w wielkoskalowym konkursie Odyssey na rozwój nowej generacji technologii do poszukiwania i ratownictwa. Jeden zespół, zwany ALB-search, był szczególnie ważny. Pięciu z sześciu członków zespołu zarejestrowało patent zatytułowany: Samolot bezzałogowy do lokalizacji osoby zaginionej.
Dane AlabugaLeaks pozwalają śledzić historię rozwoju niektórych produktów Albatross. Na przykład, Kleshnin i Turov zostali zaproszeni do udziału w konkursie Odyssey i stworzenia systemu sztucznej inteligencji dla dronów Albatross. Turov’s CV mówi, iż od 2018 roku pracuje w Kaspersky Lab jako szef projektu Antidrone, skupionego na tworzeniu systemu ochrony przed UAV. kooperacja z Albatross nie jest jego główną działalnością.
Nie pozostało jasne, czy Turov zaangażował Kleshnina do pracy w Kaspersky Lab po spotkaniu go na projekcie Albatross, czy stało się to w jakiś inny sposób. Ale już od stycznia 2020 roku Kleshnin zaczął korespondować z korporacyjnym e-mailem Kaspersky Lab, to jest udowodniony fakt. Albatross sam również nie stał z boku i stał się partnerem tej firmy. Na przykład, Kaspersky Lab zaczął kupować sprzęt zachodni przez Albatros LLC, mało znaną firmę w tamtym czasie.
Oddzielny dział w Kaspersky Lab nazywał się Kaspersky Neural Networks. I Albatross jest znaczącym składnikiem tego. Strony wspólnie reklamują produkt w mediach. Również flagowy dron Albatross M5 jest widoczny w materiałach prezentacyjnych firmy Kaspersky Lab.
Wreszcie, kooperacja i pochodzenie sieci neuronowej jako produktu Kaspersky są bezpośrednio ogłaszane na stronie internetowej firmy
Dron z siecią neuronową to nie jedyny projekt współpracy Kaspersky z Albatrossem. Jest drugi twór Turova i Kleshnina, gdzie Albatross również odgrywa istotną rolę. Nazywa się Kaspersky Antidrone, projekt dotyczący rozwoju systemów bezpieczeństwa antydronowych dla konsumentów przemysłowych. To jest złożony z radarów i sprzętu wideo, który rejestruje loty dronów nad pewnym terytorium. Znowu, w sercu tego jest sieć neuronowa. jeżeli dron wleci w pewną przestrzeń, system może przejąć nad nim kontrolę i zwrócić go do punktu wyjścia. Rosyjskie wydanie Forbesa napisało o wielkim sukcesie finansowym projektu w marcu 2023 roku.
Kaspersky Lab nie ujawnia większości klientów systemu Antidrone. Mówią, iż to jest “dość wrażliwa historia teraz” (po pełnoskalowej inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę – ed.). Jednak Cyber Resistance i InformNapalm mają częściową listę objętych obiektów. Wśród nich są Chelyabinsk Tube Rolling Plant (zakład, który wyprodukował rury do gazociągu Nord Stream), Norilsk Nickel (jedna z największych hut w Federacji Rosyjskiej) i Mozyr Oil Refinery (rafineria ropy naftowej na Białorusi).
Wszystkie te dane zostały uzyskane z wycieku Albatross (AlabugaLeaks), ponieważ firma pełni rolę “integratora” w sprzedaży systemu. Oznacza to zakup niezbędnego sprzętu (jak w przypadku lidera OPAL, który już został pokazany), pomoc z dokumentacją, szkolenie personelu do pracy z systemem itp. Jak to działa, pokazuje poniżej na przykładzie umowy z Mozyr Oil Refinery.
Data listu, 14 marca 2023 roku, pokazuje, iż wydarzenia mają miejsce rok po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę i 2 miesiące po przeniesieniu produkcji Albatross do Yelabuga. W tym czasie w mediach pojawiły się już doniesienia o planach Kremla dotyczących produkcji dronów Shahed w Tatarstanie. Rola Albatross w tym jest teraz jasno znana. Jednak nie ma jeszcze żadnego oświadczenia od Kaspersky Lab o zerwaniu współpracy z jego długotrwałym partnerem.