Chiński gigant e-commerce, AliExpress, znalazł się pod lupą Komisji Europejskiej. Wszystko przez nowe przepisy unijne zawarte w Digital Services Act (DSA), które mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników i ograniczenie rozprzestrzeniania nielegalnych treści w sieci.
Komisja podjęła dwa konkretne działania przeciwko platformie zakupowej. Po pierwsze – zobowiązała ją do wprowadzenia wiążących zmian w systemach reklamowych i rekomendacyjnych. Po drugie – opublikowała wstępne ustalenia, z których wynika, iż serwis mógł łamać unijne przepisy, dopuszczając do obrotu nielegalne produkty.
Unia Europejska ściga AliExpress. Nowe regulacje, zarzuty i ultimatum
Jeśli zarzuty zostaną potwierdzone, AliExpress może zostać ukarane grzywną, a także będzie musiało wdrożyć szczegółowy plan naprawczy. To sygnał, iż Bruksela nie zamierza dłużej tolerować braku kontroli nad niebezpiecznymi treściami na globalnych platformach zakupowych.
W odpowiedzi na presję Komisji Europejskiej, chiński gigant zadeklarował szereg zmian mających zwiększyć bezpieczeństwo konsumentów w Europie. Ma on ulepszyć system wykrywania nielegalnych produktów – szczególnie tych najbardziej niebezpiecznych, takich jak leki, suplementy diety czy materiały dla dorosłych ukrywane pod fałszywymi linkami. Wśród innych zobowiązań znalazły się:
- lepsza procedura zgłaszania nielegalnych treści przez użytkowników,
- sprawniejszy system rozpatrywania reklamacji,
- większa transparentność w reklamach i algorytmach rekomendujących produkty,
- łatwiejsze identyfikowanie sprzedawców na platformie,
- szerszy dostęp do danych dla naukowców i badaczy.
To wszystko ma sprawić, iż korzystanie z AliExpress stanie się bezpieczniejsze – zarówno dla zarejestrowanych użytkowników, jak i przypadkowych odwiedzających.
Co wykazało śledztwo Komisji Europejskiej?
Wstępne ustalenia Komisji nie pozostawiają złudzeń. Zdaniem unijnych urzędników, AliExpress:
- niedoszacowało zagrożeń, nie przeznaczając wystarczających zasobów na moderację treści;
- nie egzekwowało własnych zasad – mimo zapowiedzi kar dla sprzedawców publikujących nielegalne oferty, kary nie były nakładane systematycznie;
- dopuściło do działania zorganizowanej sieci handlarzy, którzy ponawiali publikację szkodliwych produktów mimo wcześniejszych naruszeń.
Platforma została zakwalifikowana jako Very Large Online Platform (VLOP), co oznacza, iż zgodnie z DSA podlega szczególnym obowiązkom związanym z nadzorem nad treściami. Bruksela oczekuje od VLOP-ów znacznie wyższych standardów bezpieczeństwa i transparentności niż od mniejszych podmiotów. W tym kontekście AliExpress – zdaniem Komisji – zawiodło.
Co dalej? Możliwe kary i plan naprawczy
AliExpress ma teraz prawo do złożenia oficjalnej odpowiedzi na zarzuty Komisji. Może również przeglądać dokumenty i przedstawić kontrargumenty. jeżeli jednak Komisja uzna, iż naruszenia rzeczywiście miały miejsce, może nałożyć na platformę dotkliwe kary finansowe oraz zobowiązać ją do wdrożenia szczegółowego planu działań naprawczych.
To pierwszy tak poważny przypadek zastosowania DSA przeciwko chińskiej platformie, ale prawdopodobnie nie ostatni. Dla użytkowników oznacza to, iż zakupy na AliExpress mogą się nieco zmienić – np. poprzez ostrzejsze kontrole sprzedawców, mniej anonimowych ofert i większą transparentność działania algorytmów. Dla samej platformy to również test: czy będzie w stanie dostosować się do europejskich wymogów, czy może stracić część rynku z powodu niespełniania regulacji.
DSA – nowe narzędzie UE do walki z cyfrowym chaosem
Warto przypomnieć, iż Digital Services Act to pakiet przepisów, który obowiązuje w całej Unii Europejskiej od 2023 roku i dotyczy największych platform internetowych – w tym sklepów, wyszukiwarek i mediów społecznościowych. Celem DSA jest m.in.:
- walka z nielegalnymi treściami,
- lepsza ochrona danych użytkowników,
- zmniejszenie wpływu dezinformacji,
- oraz zapewnienie równych zasad gry dla firm działających w cyfrowym środowisku.
AliExpress to jeden z pierwszych przypadków, gdy nowe prawo jest wdrażane w praktyce na tak dużą skalę.
