Nowoczesna proteza nogi o nazwie Omnia zdobyła pierwsze miejsce w międzynarodowych zawodach Cybathlon 2024. To wyjątkowy konkurs, w którym osoby z niepełnosprawnościami rywalizują, używając najnowszych technologii wspierających codzienne życie.
Za konstrukcję tej niezwykłej protezy odpowiada zespół naukowców z Istituto Italiano di Tecnologia (IIT) oraz INAIL, włoskiego instytutu zajmującego się rehabilitacją. Ich projekt pokonał wszystkie inne drużyny, zdobywając złoto w kategorii „proteza nogi”.
Pilot, który pomógł stworzyć protezę
Osobą testującą i startującą z bioniczną nogą Omnia był Andrea Modica, który stracił nogę w wypadku motocyklowym w 2021 roku. Mimo tego gwałtownie wrócił do sportu, zaczął trenować narciarstwo paraolimpijskie i postanowił pomóc naukowcom w tworzeniu nowoczesnych protez.
Modica nie był tylko „użytkownikiem” – aktywnie współpracował z inżynierami, testował kolejne wersje i zgłaszał swoje uwagi. Dzięki jego doświadczeniu udało się poprawić działanie protezy i dopasować ją do rzeczywistych potrzeb. W zawodach Cybathlon ukończył dziewięć z dziesięciu zadań w czasie 2 minut i 57 sekund – co dało mu pierwsze miejsce.
Jak działa bioniczna noga Omnia?
Proteza Omnia składa się z dwóch głównych części:
- Unico – to bioniczne kolano, które łączy technologię hydrauliczną i elektryczną,
- Armonico – to „inteligentna” kostka, która pomaga chodzić w sposób bardziej naturalny.
System potrafi sam rozpoznawać, kiedy użytkownik schodzi po schodach, wstaje z krzesła albo idzie po pochyłej powierzchni. Proteza automatycznie przełącza tryby pracy, dopasowując się do sytuacji. Bateria wystarcza na cały dzień działania, a oprogramowanie można dostosować do stylu życia użytkownika – czy prowadzi aktywny tryb, czy spędza więcej czasu w spoczynku.
Nowoczesna konstrukcja i naturalny ruch
Największą zaletą Omnii jest to, iż jej dwie części – kolano i kostka – komunikują się ze sobą. Wymieniają dane z czujników i wspólnie dostosowują ruch, tak by był płynny i bezpieczny. W praktyce oznacza to, iż osoba z taką protezą może chodzić, wspinać się po schodach, a choćby biegać w sposób bardzo zbliżony do naturalnego.
Bioniczna noga Omnia / Źródło: IIT-Istituto Italiano di Tecnologia/CybathlonKostka Armonico ma też specjalny system, który zmniejsza uderzenie pięty o ziemię i zapobiega potknięciom, podnosząc palce stopy we właściwym momencie kroku. Zespół IIT i INAIL podkreśla, iż sukces Omnii to dopiero początek.
Proteza ma szansę trafić do szerszego użytku, pomagając osobom po amputacjach w powrocie do pełnej aktywności. Dzięki współpracy inżynierów i użytkowników, takich jak Andrea Modica, technologia staje się coraz bardziej „ludzka” – dopasowana do codziennego życia i prawdziwych potrzeb.
Źródło: techxplore / Zdjęcie otwierające: IIT-Istituto Italiano di Tecnologia/Cybathlon
