Sztuczna inteligencja sprawia, iż jesteśmy szybsi i lepsi — ale także wygodniejsi. Osoby, które stale pracują z technologią, gwałtownie tracą zainteresowanie innymi zadaniami, zgodnie z niedawnym badaniem. Co menedżerowie mogą zrobić, aby temu przeciwdziałać.
Sztuczna inteligencja (AI) już zauważalnie zmieniła świat pracy. Zadania takie jak pisanie recenzji wyników , burza mózgów lub pisanie marketingowych e-maili można wykonywać znacznie szybciej i często skuteczniej dzięki pomocy technologii. Jednak pomimo całej wydajności praca z AI niesie ze sobą również mniej oczywiste wyzwanie: nasze badania pokazują, iż podczas gdy kooperacja z AI poprawia wydajność, może również osłabiać motywację użytkowników. gwałtownie pojawia się nuda, szczególnie gdy zadania mają być wykonywane bez wsparcia cyfrowego. Firmy powinny zatem wykorzystywać zalety AI, ale także dbać o utrzymanie motywacji i zaangażowania w zespole.
Co mówi nauka
W czterech badaniach z udziałem ponad 3500 uczestników badaliśmy wpływ współpracy między ludźmi a generatywną sztuczną inteligencją na zadania zawodowe. Uczestnicy wykonywali zadania ze świata rzeczywistego, takie jak pisanie postów na Facebooku, burza mózgów i pisanie wiadomości e-mail — z pomocą sztucznej inteligencji lub bez niej. Następnie oceniliśmy jakość wyników pracy, a także czynniki psychologiczne, takie jak poczucie kontroli, wewnętrzna motywacja i nuda.
Nasze badania ujawniły dwa zupełnie różne aspekty współpracy człowieka ze sztuczną inteligencją:
-
Natychmiastowa poprawa wydajności: Generative AI zwiększyło zarówno jakość, jak i wydajność realizacji zadań. Na przykład oceny wydajności utworzone dzięki AI były znacznie dłuższe, bardziej analityczne i bardziej pomocne w tonie niż te bez wsparcia technologicznego. E-maile napisane dzięki Gen AI często brzmiały również bardziej osobiście, szczerze i zawierały bardziej zachęcające i społeczne tony niż te napisane bez AI. To pokazuje, jak bardzo generative AI może pomóc w dostarczaniu wyników, które są zarówno przemyślane, jak i angażujące.
-
Koszty psychologiczne: Pomimo korzyści wydajnościowych, pojawiła się wyraźna wada: uczestnicy, którzy początkowo pracowali z generatywną sztuczną inteligencją, a następnie przeszli na zadanie bez wsparcia technologicznego, konsekwentnie zgłaszali mniejszą wewnętrzną motywację i rosnącą nudę. W naszych badaniach motywacja spadła średnio o 11 procent, podczas gdy uczucie nudy wzrosło o około 20 procent. Ci, którzy pracowali bez sztucznej inteligencji, z kolei, pozostali w dużej mierze stabilni psychologicznie. Ten wynik jasno pokazuje, iż choćby jeżeli korzystanie z narzędzi sztucznej inteligencji początkowo wydaje się produktywne i motywujące, może to prowadzić do tego, iż pracownicy będą czuli się mniej zaangażowani podczas wykonywania zadań bez wsparcia sztucznej inteligencji. Jest to szczególnie istotne, gdy nie każde zadanie w codziennej pracy może lub powinno być sensownie wykonane z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.
Co może prowadzić do takiego wyniku
AI często przejmuje najbardziej wymagające części zadania – ale to zwykle obszary, które sprawiają, iż praca jest ekscytująca i satysfakcjonująca. Na przykład osoba pisząca ocenę wyników musi myśleć krytycznie i udzielać spersonalizowanych informacji zwrotnych. jeżeli AI przejmie tę rolę, zadanie traci na atrakcyjności, a ludzie mogą czuć się od niego odłączeni. Różnica staje się szczególnie wyraźna, gdy pracownicy wracają do pracy w pojedynkę po otrzymaniu wsparcia AI: praca nagle wydaje się monotonna, a motywacja maleje.
Nasze badania pokazują również, iż osoby pracujące z AI czują mniejszą kontrolę nad własnymi wynikami – poczucie prawdziwej odpowiedzialności maleje. Jednak to poczucie odpowiedzialności jest najważniejsze dla wewnętrznej motywacji. Gdy tylko pracownicy znów pracują sami, poczucie kontroli powraca, ale inspiracja schodzi na dalszy plan. Zasadniczo pracownicy odzyskują wówczas swoją autonomię – ale czują się mniej zainspirowani i zmotywowani.
Aktualne badania pokazują, iż podczas gdy korzystanie z generatywnej AI oferuje firmom wyraźne korzyści krótkoterminowe — takie jak bardziej wydajne procesy i lepsze wyniki pracy — nadmierne korzystanie z niej stwarza również ryzyko dla dobrego samopoczucia psychicznego pracowników. Ci, którzy stale polegają na AI w przypadku zadań kreatywnych lub wymagających poznawczo, łatwo tracą te chwile wyzwań i samoskuteczności, które promują zaangażowanie, rozwój i satysfakcję.
Rozważmy specjalistę od marketingu, który regularnie używa generatywnej AI do opracowywania nowych pomysłów na kampanie. AI gwałtownie dostarcza wyrafinowane i przekonujące sugestie, często bardziej efektywnie niż byłoby to możliwe w pojedynkę. Jednak poleganie wyłącznie na tej technologii pozbawia możliwości dalszego rozwijania własnych umiejętności twórczych, zdolności rozwiązywania problemów i poczucia osobistego osiągnięcia — wszystkiego, co jest najważniejsze dla rozwoju zawodowego i osobistego.
Nasze badania pokazują, iż z czasem brak wewnętrznej motywacji może prowadzić do braku zainteresowania, niższego zadowolenia z pracy , a choćby wypalenia zawodowego. Zwiększona nuda, którą ujawniły nasze badania po użyciu AI, może być również sygnałem ostrzegawczym przed potencjalnie negatywnymi konsekwencjami.
Co mogą zrobić firmy
Rozwiązaniem wyzwań związanych z generatywną sztuczną inteligencją nie jest porzucenie technologii. Chodzi raczej o zaprojektowanie przepływów pracy, aby wykorzystać mocne strony sztucznej inteligencji, jednocześnie utrzymując wewnętrzną motywację pracowników. Oto trzy wykonalne strategie:
1. Połącz sztuczną inteligencję i wkład człowieka
Zamiast zlecać całe zadania generatywnej AI, firmy powinny wykorzystywać wyniki AI jako punkt wyjścia i szczególnie zachęcać do ludzkiej kreatywności. Na przykład AI może dostarczyć szkic do oceny wyników, podczas gdy menedżer wzbogaca ten szkic o indywidualne obserwacje i osobiste opinie. AI może również generować początkowe pomysły na projekty, które następnie zespół rozszerza, udoskonala i rozwija.
2. Zaprojektuj ekscytujące zadania indywidualne
Aby zrównoważyć koszty psychologiczne korzystania ze sztucznej inteligencji, zaleca się łączenie zadań wspomaganych przez sztuczną inteligencję z działaniami, które oferują autonomię i kreatywne wyzwania. Na przykład po napisaniu wiadomości e-mail wspomaganych przez sztuczną inteligencję pracownicy mogliby samodzielnie zaprojektować nowy projekt. Takie zadania promują kreatywność, zdecydowanie i poczucie, iż naprawdę robią różnicę – wszystko bez wsparcia sztucznej inteligencji.
3. Twórz przejrzystość we współpracy AI
Badania pokazują, iż pracownicy czują się mniej zaangażowani, gdy uważają, iż oddają kontrolę AI. Firmy powinny zatem otwarcie komunikować, jak działa wsparcie AI, nie zastępując ludzi. Ta przejrzystość pomaga utrzymać poczucie własności i spełnienia w pracy oraz promuje zaangażowanie zespołu.
4. Zapewnij różnorodność
Firmy mogą zwiększyć produktywność i zaangażowanie swoich zespołów, systematycznie zmieniając przepływy pracy między zadaniami wspieranymi przez AI i autonomicznymi. Zamiast grupować podobne czynności, zaleca się ustrukturyzowanie dnia pracy tak, aby pracownicy zaczynali od wymagającej poznawczo pracy indywidualnej, a później przechodzili do zadań wspieranych przez narzędzia AI. Takie podejście umożliwia zrównoważenie stymulacji umysłowej i jakości wyników: Na przykład ktoś, kto pracuje nad strategią rano i kończy dzień rutynową pracą wspieraną przez AI, korzysta zarówno z kreatywnego wkładu indywidualnego, jak i wydajnej implementacji.
5. Szkolenie pracowników w zakresie świadomego korzystania ze sztucznej inteligencji
Aby uniknąć nadmiernego polegania na AI, firmy powinny oferować ukierunkowane szkolenia promujące świadome i efektywne korzystanie z AI. Takie szkolenia mogą obejmować warsztaty dotyczące pisania i krytycznej oceny tekstów generowanych przez AI lub ćwiczenia oparte na scenariuszach, które ilustrują, kiedy wymagana jest ludzka ocena. Pracownicy uczą się w ten sposób, jak korzystać z AI jako pomocnego narzędzia, jednocześnie wnosząc własne umiejętności — podejście, które sprzyja autonomii, kreatywności i długoterminowemu rozwojowi.
Wniosek
Współpraca między ludźmi a sztuczną inteligencją oferuje ogromne możliwości zwiększenia produktywności i wydajności – ale firmy powinny również wziąć pod uwagę konsekwencje psychologiczne. Ci, którzy mądrze projektują przepływy pracy i rozsądnie integrują sztuczną inteligencję, mogą czerpać korzyści z technologii bez uszczerbku dla motywacji i zaangażowania pracowników. Ostatecznie przyszłość pracy nie dotyczy tylko tego, co sztuczna inteligencja może zrobić, ale tego, co możemy dzięki niej osiągnąć.
AM
