Wkrótce w Polsce wybory parlamentarne. Ale już na początku czerwca 2024 r. kolejne wybory, tym razem wspólne dla 27 państw i dotyczące niemal 450 mln ludzi. Za niecały rok w wyborach do Parlamentu Europejskiego zadecydujemy o kształcie Europy na kolejne lata. Jaki będzie kształt technologiczny UE? Czy Wspólnota ma szansę na technologiczną ucieczkę do przodu?
Sporo mogliśmy dowiedzieć się o planach Unii Europejskiej w zakresie rozwijania nowych technologii z orędzia szefowej Komisji Europejskiej wygłoszonego w w połowie września. Ursula von der Leyen w swojej diagnozie obecnego stanu Wspólnoty zawarła opis bieżących szans i zagrożeń dla UE, ale też nakreśliła plany na przyszłość.
Coroczne Orędzie o stanie Unii w 2023 roku (SOTEU) było z jednej strony nieco nudnym urzędniczym rejestrem dokonań Wspólnoty, a z drugiej – wizjonerskim wystąpieniem przedwyborczym, bo szefowa KE prawdopodobnie będzie kandydować na kolejną kadencję. Czy Unia Europejska zdaje sobie sprawę, jak ważnym elementem jest cyfryzacja i rozwój technologiczny? Czy w trakcie SOTEU padły słowa rysujące kształt nowoczesnej, cyfrowej i technologicznie bezpiecznej Unii? Sprawdzamy!
Najmłodsi z tych, którzy zagłosują w czerwcu 2024 r. w wyborach europejskich urodzili się w 2006 roku, w świecie bardzo różnym od tego, który pamiętają ówcześni trzydziestolatkowie, dla których sensacją było pojawienie się w 2007 r. nowego wynalazku – telefona o dziwnej nazwie iPhone. Co na to Ursula von der Leyen?
Jakie są najważniejsze tematy poruszone w SOTEU?
SOTEU to coroczne przemówienie przewodniczącej Komisji Europejskiej na wrześniowej sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego. To także kluczowa okazja do rozliczenia rządzących z ich działań i planów, a choćby – do pociągnięcia Komisji Europejskiej do odpowiedzialności. W tym roku Ursula von der Leyen opowiadała o sukcesach, które UE odniosła w czasie jej kadencji:
– Gdy w 2019 roku z tej mównicy przedstawiałam swój program na rzecz Europy ekologicznej, cyfrowej i geopolitycznej – niektórzy powątpiewali; wiem o tym – mówiła von der Leyen. Dodając z dumą: – Zrealizowaliśmy ponad 90% wytycznych politycznych, które przedstawiłam w 2019 roku.
Jakie były główne tematy poruszone na SOTEU? To: Europejski Zielony Ład; Gospodarka, społeczeństwo i konkurencyjność; Technologie Cyfrowe i Sztuczna Inteligencja; Global Gateway, migracja i bezpieczeństwo; Ukraina.
Z czego przewodnicząca Komisji Europejskiej jest dumna w kontekście technologii i jakie są plany UE na najbliższy rok?
Technologie Cyfrowe i Sztuczna Inteligencja na SOTEU
Blok poświęcony technologiom cyfrowym i AI rozpoczęło zwrócenie uwagi na poziom inwestycji związanych z cyfryzacją.
– W ramach NextGenerationEU przyjęliśmy, iż 20% środków należy inwestować w projekty cyfrowe. Ten poziom został znacznie przekroczony – mówiła Ursula von der Leyen.
Ważnym tematem SOTEU były zagrożenia płynące z korzystania z technologii i Internetu. Europa została przedstawiona jako lider w zarządzaniu ryzykiem związanym ze światem cyfrowym, jednakże nie ukrywano, iż przed nami stoją kolejne potężne wyzwania.
Unia Europejska stoi przed cyfrowymi wyzwaniami
Von der Leyen wymieniła dezinformację, rozpowszechnianie szkodliwych treści i zagrożenie dla prywatności jako niezwykle ważne problemy, z którymi musimy się zmierzyć. Jednocześnie zaakcentowała sukces – Europa stała się pionierem praw obywatelskich w świecie cyfrowym wprowadzając DSA i DMA.
Czytaj więcej:
Czy internet może być lepszym miejscem? DSA i DMA już jesienią! (homodigital.pl)
Sztuczna inteligencja i jej wpływ na człowieka – 3 filary UE
Temat, który przewija się w każdym ważnym wystąpieniu technologicznym, to sztuczna inteligencja. Nie mogło zabraknąć jej na SOTEU. Choć politycy widzą zyski z AI: poprawa jakości ochrony zdrowia, zwiększenie produktywności i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, nie ignorują zagrożeń:
– Sztuczna inteligencja jest dla ludzkości zagrożeniem o tej samej skali społecznej co pandemie czy wojna jądrowa – i wymagającym równie pilnych globalnych działań. – von der Leyen cytowała naukowców i specjalistów od AI.
Czytaj więcej:
Destination Earth – naukowcy szukają Ziemi 2.0 na… Ziemi! (homodigital.pl)
W trakcie SOTEU dokładnie omówiono trzy główne filary mające stanowić nowe, globalne ramy dla AI: zabezpieczenia, zarządzanie i ukierunkowanie innowacji. Przewodnicząca KE podkreśliła, iż AI powinna rozwijać się w sposób ukierunkowany na człowieka, przejrzysty i odpowiedzialny. Nie zabrakło kilku słów o AI Act:
– Przedstawiliśmy akt w sprawie sztucznej inteligencji – pierwsze na świecie kompleksowe prawo sprzyjające innowacjom w dziedzinie AI. Chciałabym podziękować Parlamentowi i Radzie za niestrudzone prace nad tym przełomowym prawem. Akt w sprawie sztucznej inteligencji już teraz stanowi wzór dla całego świata. Teraz musimy skupić się na jak najszybszym przyjęciu tych przepisów i przejść do ich wdrażania – mówiła von der Leyen.
Nie zabrakło kwestii zarządzania AI – w tym wezwania całego świata do współpracy, by zapewnić globalne zrozumienie wpływu AI na społeczeństwa.
– Uważam, iż potrzebujemy podobnego organu ds. sztucznej inteligencji – informującego o związanych z nią zagrożeniach i korzyściach dla ludzkości. Powinni w nim uczestniczyć naukowcy, przedsiębiorstwa technologiczne i niezależni eksperci. Umożliwi nam to szybką reakcję skoordynowaną na szczeblu światowym – w oparciu m.in. o prace prowadzone w ramach „procesu z Hiroszimy”.
W ramach wprowadzania innowacji przewodnicząca KE obiecała też start-upom z sektora AI możliwość korzystania z europejskich superkomputerów. To świetna okazja do rozwoju projektów biznesowych i naukowych na skalę światową!
Inne tematy technologiczne poruszone w trakcie SOTEU
Technologiom cyfrowym poświęcono cały blok wystąpienia Ursuli von der Leyen. Nie oznacza to jednak, iż w tym jednym fragmencie przemówienia udało się wspomnieć o wszystkich aspektach związanych z technologiami.
Technologie w Europejskim Zielonym Ładzie
Interesująco malują się sukcesy unijne związane z Europejskim Zielonym Ładem. Ursula von der Leyen zwróciła uwagę na innowacyjne rozwiązania, które stają się coraz popularniejsze w UE:
– Pięć lat temu w Europie nie było ani jednej fabryki czystej stali. Dziś jest ich 38. Pozyskujemy dziś więcej inwestycji w czysty wodór niż Stany Zjednoczone i Chiny razem. (…) Będziemy uczestniczyć w zwodowaniu pierwszego kontenerowca napędzanego czystym metanolem wytwarzanym dzięki energii słonecznej.
Omawiając znaczenie OZE i dekarbonizacji Europy, Ursula von der Leyen zwróciła też uwagę na proces produkcji zielonych technologii:
– Od wiatru po stal, od akumulatorów po pojazdy elektryczne – nasz cel jest jasny: przyszłość naszego przemysłu czystych technologii musi powstawać w Europie.
Gospodarka, społeczeństwo i konkurencyjność, a technologie
W trakcie SOTEU Ursula von der Leyen zwróciła uwagę na niedobór pracowników w wielu branżach. Szczególnie podkreśliła brak specjalistów w dziedzinie informatyki – według cytowanych danych aż dwie trzecie europejskich przedsiębiorstw cierpią na niedobór pracowników. To świetna informacja dla osób rozważających karierę w branży IT.
Czytaj też:
Zmiana pracy? Poznaj zawody w IT niewymagające programowania! (homodigital.pl)
Ciekawe zawody w IT, w których nie trzeba programować (homodigital.pl)
Przewodnicząca KE mówiła też o potrzebie dostępu do kluczowych technologii:
– Europejskie spółki potrzebują jednak również dostępu do kluczowych technologii, aby produkować, opracowywać nowe produkty i wprowadzać innowacje – mówiła, jednocześnie ogłaszając powstanie platformy STEP.
Platforma STEP ma zwiększyć finansowanie unijne i ułatwić jego wykorzystanie. Choć była mowa o wszystkich branżach, mówczyni podkreśliła znaczenie STEP dla firm związanych z mikroelektroniką, informatyką kwantową i sztuczną inteligencją.
Technologie, migracje i bezpieczeństwo
W bloku poświęconym migracjom i jednoczeniu ludzi nie mogło zabraknąć kwestii związanych z przesyłem danych. Ursula von der Leyen zapowiedziała:
– Kabel do szybkiego przesyłu danych, który połączy jedne z najbardziej innowacyjnych ekosystemów cyfrowych na świecie oraz zapewni nowe możliwości rynkowe.
Czy Komisja Europejska trzyma rękę na technologicznym pulsie?
Wystąpienie Ursuli von der Leyen, pełne pięknych słów o sukcesach i zapowiedzi kolejnych zmian, pokazało, iż szefowa Komisji Europejskiej ma świadomość tego, iż bez cyfrowej rewolucji UE nie będzie się gwałtownie i skutecznie rozwijać. Czy mieszkańcy UE odczują korzyści ze zmian, których zapowiedź usłyszeliśmy w SOTEU? To oddzielna kwestia, bo realizacja tak wielu ważnych zapowiedzi pociągnie za sobą ogromne koszty i zajmie dużo czasu.
Orędzie jest na pewno ważne z uwagi na dynamicznie zmieniający się rynek technologii, rozwój AI i powstawanie zaskakujących aplikacji. choćby jeżeli nie wszystko uda się zrealizować, ważna jest świadomość tego, co jest potrzebne. Listę potrzeb dostaliśmy.
Wśród zapowiedzi było wiele spraw dotyczących naszej pracy. Wielu zawodów przyszłości jeszcze nie znamy, a na pewno spory procent z nich będzie bezpośrednio związany z cyfryzacją. Możemy tylko liczyć na to, iż politycy dotrzymają obietnic, i iż wystąpienie szefowej KE było nie tylko przedwyborczą wizją, ale też – całkiem realistycznym zapisem planu działań na najbliższą przyszłość.
Chcesz wiedzieć więcej? Obejrzyj całe wystąpienie: EC AV PORTAL (europa.eu)
Źródło zdjęcia: Guillaume Périgois/Unsplash
