Europa coraz wyraźniej uświadamia sobie zbliżające się wyzwania związane z epoką kwantową, w której tradycyjne metody szyfrowania informacji mogą okazać się niewystarczające. Prace nad kryptografią postkwantową (PQC) nabierają tempa, a rosnące zaangażowanie instytucji unijnych, środowisk akademickich i firm technologicznych, takich jak IBM, wskazuje, iż kontynent zmierza w kierunku nowego standardu bezpieczeństwa cyfrowego. W obliczu nadchodzącego przełomu Europa musi działać gwałtownie i w sposób skoordynowany, aby utrzymać konkurencyjność gospodarczą oraz chronić newralgiczne dane.
Zwieńczeniem ośmioletniego konkursu organizowanego przez amerykański Narodowy Instytut Norm i Technologii (NIST), zakończonego w sierpniu 2024 roku, było wprowadzenie trzech znormalizowanych algorytmów szyfrowania postkwantowego. W ich opracowaniu brali udział m.in. europejscy eksperci z IBM Research w Zurychu. Najważniejszymi elementami tych nowych standardów są CRYSTALS-Kyber i CRYSTALS-Dilithium – rozwiązania, które łączą wysoką odporność na ataki kwantowe z efektywnością działania. Te algorytmy mają szansę stać się fundamentem przyszłych wdrożeń PQC, co już zapowiedział rząd Stanów Zjednoczonych, zobowiązując swoje struktury do migracji na postkwantowe szyfrowanie do 2035 roku.
W Europie realizowane są intensywne prace nad stworzeniem spójnego ekosystemu bezpieczeństwa kwantowego. Unijne regulacje, takie jak Akt o cyberodporności (Cyber Resilience Act), dyrektywa NIS2 czy wchodzące w życie w 2025 roku rozporządzenie DORA (Digital Operations Resilience Act), mają zapewnić jednolite ramy i kierunek działań dla państw członkowskich. Wytyczane są standardy, które uwzględniają zarówno bieżące realia cyberbezpieczeństwa, jak i wyzwania przyszłości. Kolejne kroki wymagają jednak jeszcze ściślejszej współpracy pomiędzy rządami, sektorem prywatnym i środowiskami naukowymi. Tylko połączone działania na poziomie całej Europy pozwolą efektywnie opracować strategie, wdrożyć nowe rozwiązania oraz zbudować kompetencje, które zapewnią silną pozycję na globalnej scenie kwantowej.
Europa to kolebka fizyki kwantowej, więc specjalistów nam nie brakuje
Istotnym krokiem na drodze do przyszłości jest otwarcie przez IBM pierwszego w Europie, a drugiego na świecie, centrum obliczeń kwantowych – IBM Quantum Data Center w niemieckim Ehningen, 1 października 2024 roku. Ta infrastruktura ma pomóc europejskim partnerom, w tym ponad 80 podmiotom uczestniczącym w IBM Quantum Network, w rozwijaniu algorytmów kwantowych o znaczeniu strategicznym dla administracji publicznej, sektora finansowego, przemysłu czy telekomunikacji. W połączeniu z istniejącą europejską bazą wiedzy i potencjałem badawczym, nowe centrum może przyspieszyć proces przygotowywania się do ery kwantowej, zapewniając organizacjom dostęp do najnowocześniejszych technologii i wsparcie w migracji do PQC.
Europa, jako kolebka fizyki kwantowej, dysponuje imponującym kapitałem eksperckim. Aby jednak utrzymać przewagę i odporność wobec zagrożeń ze strony coraz potężniejszych komputerów kwantowych, konieczne jest dalsze przyspieszenie działań oraz ścisła wymiana doświadczeń pomiędzy zaufanymi partnerami. Czas na debaty i testy mija – postkwantowe standardy są gotowe, a cyberprzestępcy nie będą czekać. Europa musi zdecydowanie przyspieszyć wdrożenia PQC, aby pozostać o krok przed nową falą zagrożeń.
