Komisja Europejska zainicjowała konsultacje publiczne dotyczące strategii na rzecz Europejskiej Unii Danych – projektu, który ma zrewolucjonizować zarządzanie danymi w całej Wspólnocie. Polska nie tylko aktywnie uczestniczy w tym procesie, ale także odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu przyszłych regulacji cyfrowych w Europie.
Nowa strategia, nowe możliwości dla biznesu i administracji
Rozpoczęte 25 czerwca 2025 roku konsultacje dotyczące założeń strategii na rzecz Europejskiej Unii Danych (Data Union Strategy) otwierają nowy rozdział w europejskiej polityce cyfrowej. Planowany dokument ma wyznaczyć ramy prawne, które ułatwią przedsiębiorstwom i administracji publicznej dostęp do wysokiej jakości danych, jednocześnie gwarantując najwyższe standardy bezpieczeństwa oraz ochrony prywatności. W zamyśle Komisji Europejskiej strategia ma uprościć i ujednolicić przepisy, ograniczając bariery prawne i administracyjne, które utrudniają dziś efektywne wykorzystanie danych.
Kluczowe cele strategii obejmują m.in. zwiększenie dostępności wysokiej jakości danych, rozwój inwestycji w infrastrukturę danych – w tym rozwiązania chmurowe i technologie edge computing – oraz optymalizację sposobów ich udostępniania i wykorzystania. Szczególne znaczenie ma także uproszczenie przepisów dotyczących wymiany danych zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim.
„Budowanie Europejskiej Unii Danych to szansa na stworzenie prostych i jasnych zasad wymiany danych, które pomogą firmom i instytucjom działać sprawniej i bezpieczniej. Polska aktywnie działa, by ten projekt odpowiadał na realne potrzeby wszystkich państw członkowskich i wspierał rozwój cyfrowej gospodarki w całej Unii.” – podkreślił wiceminister cyfryzacji Michał Gramatyka.
Polska jako lider unijnych konsultacji cyfrowych
Polskie Ministerstwo Cyfryzacji odgrywa znaczącą rolę w dialogu na forum UE – zarówno inicjując, jak i współorganizując debaty państw członkowskich dotyczące przyszłości europejskiego ekosystemu danych. W ramach polskiej prezydencji w Radzie UE resort przewodniczył pracom grupy roboczej ds. telekomunikacji i społeczeństwa informacyjnego, gdzie prowadzono szeroką dyskusję o założeniach strategii Europejskiej Unii Danych.
W centrum rozmów znalazły się cztery priorytetowe zagadnienia:
- Mechanizmy i zachęty sprzyjające dostępowi do wysokiej jakości danych,
- Koordynacja zarządzania danymi na poziomie UE i państw narodowych,
- Uproszczenie i ujednolicenie ram prawnych,
- Nowe podejście do międzynarodowej wymiany danych z państwami trzecimi.
Szczególny nacisk położono na dostęp do danych dla rozwoju sztucznej inteligencji oraz wsparcie infrastruktury chmurowej i edge computing. Przedstawiciele państw członkowskich apelowali o likwidację zbędnych regulacji i czytelne powiązania pomiędzy przepisami – co ma zminimalizować ryzyko rozbieżności interpretacyjnych i zwiększyć przejrzystość prawa.
Przyszłość europejskiej polityki danych
Europejska Unia Danych wpisuje się w długofalowe dążenia Unii Europejskiej do budowy silnej, zintegrowanej gospodarki cyfrowej, konkurencyjnej wobec rynków globalnych. Konsultacje publiczne, trwające do 18 lipca 2025 r., mają umożliwić przedsiębiorcom, instytucjom oraz obywatelom realny wpływ na kształt przyszłych rozwiązań legislacyjnych.
Zdaniem ekspertów, ujednolicone i przejrzyste przepisy dotyczące wymiany oraz przetwarzania danych mogą stać się katalizatorem rozwoju nowoczesnych technologii, w tym AI, Internetu Rzeczy (IoT) i usług cyfrowych. Lepsza dostępność danych, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów bezpieczeństwa, sprzyjać będzie innowacyjności i budowie zaufania do cyfrowych usług publicznych i komercyjnych.