Od kilku dni w mediach społecznościowych krążą informacje, jakoby George Soros umarł. Dodatkowo, często wraz z nimi pojawia się jego rzekomy cytat, a także zdjęcia. Mają one świadczyć o współpracy z III Rzeszą. Jak się okazuje, fałszywe wieści o śmierci węgierskiego miliardera pojawiają się regularnie, a próby powiązania go z nazistami nie są niczym nowym.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:Rzekoma śmierć Sorosa
Wieści o rzekomej śmierci George’a Sorosa zaczęły pojawiać 22 listopada. Najprawdopodobniej taką informację jako pierwsze podało twitterowe konto @ANTIWOKE. Tweet otrzymał ponad 15 tysięcy polubień. Fake news trafił również na stronę internetową z ogłoszeniami, Anelogism.com. Dotarł także na polskiego Twittera, a jako przykład może posłużyć ten czy ten wpis. Wieści te trafiły również na Facebooka w języku polskim, jak i angielskim.
Źródło: twitter.comW rzeczywistości nigdzie nie znajdziemy oficjalnej informacji o śmierci węgierskiego miliardera. Liczne portale, takie jak HITC czy News in France, dementowały fake newsa niedługo po jego pojawieniu się. Część kont w mediach społecznościowych, które podały fałszywą informację, zamieściło później jej dementi. Jednak te wpisy nie zdobyły choćby zbliżonych zasięgów do oryginalnych postów.
Skąd wziął się fake news?
Informacje o śmierci George’a Sorosa pojawiają się co kilka lat. Niektórzy użytkownicy mediów społecznościowych twierdzili, iż aktualnie krążący fake news został podany przez redakcję Reutersa. Nie jest to prawda. Jednak faktycznie to ta agencja prasowa w 2013 roku po raz pierwszy przekazała pochopnie wieści o śmierci węgierskiego miliardera. Była to zwykła pomyłka, jednak dała ona początek całej serii fałszywych informacji o śmierci Sorosa, które od tamtego czasu pojawiają się regularnie w Internecie. Jako przykład może posłużyć ten post z 2016 roku.
Źródło: facebook.comRzekome antysemickie wypowiedzi Sorosa
George Soros wiązany jest również z różnymi antysemickimi wypowiedziami. Oskarża się go o pomoc III Rzeszy w prześladowaniu Żydów. Węgierski miliarder jest kreowany przez ruchy spiskowe na jednego z głównych wrogów ludzkości, odpowiedzialnego za różne złowieszcze działania. Jest to jeden z głównych powodów, dla których powstaje tak dużo fake newsów na jego temat, wiążących go między innymi z różnymi reżimami i autorytarnymi ideologiami.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:Wśród postów powielających informację o rzekomej śmierci Sorosa znalazł się ten pochodzący z Twittera. Jego autor, oprócz podania fake newsa o zgonie miliardera, powielił również jego fałszywy cytat. Nie jest to pierwszy raz, gdy Sorosa oskarża się o kolaborację z III Rzeszą. Na początku listopada na Instagramie krążył
, który promował właśnie taką narrację. Omawiane informacje krążą od lat i były wielokrotnie dementowane przez liczne redakcje, między innymi Snopesa, Reutersa czy USA Today.
Źródło: twitter.comSoros pomagał konfiskować mienie żydowskie?
George Soros miał zaledwie 13 lat, gdy III Rzesza rozpoczęła okupację Węgier w marcu 1944 roku. Aby uniknąć prześladowań i śmierci, rodzina Sorosa używała sfałszowanych dokumentów, ukrywając żydowskie pochodzenie. Rodzice zdecydowali, iż George będzie przebywał ze swoim udawanym ojcem chrzestnym, węgierskim urzędnikiem o nazwisku Baumbach. Zajmował się on inwentaryzacją skonfiskowanego mienia żydowskiego, w czym raz pomagał mu George. Przez dwa dni służył również jako chłopiec na posyłki w Judenracie (rada żydowska pod kontrolą niemiecką). Jego zadaniem było dostarczenie dokumentów, które wzywały Żydów do stawiennictwa przed urzędnikami niemieckimi. Jednak idąc za radą ojca, przy ich przekazywaniu informował odbiorców, iż gdy stawią się na wezwanie, to zostaną deportowani. Pomogło to uratować kilka żydowskich rodzin, gdyż deportowane osoby trafiały do obozów zagłady. Po kilku tygodniach zamieszkiwania w domu Baumbacha rodzina uznała, iż George bezpieczniejszy będzie u swojej matki w Budapeszcie. Cała rodzina Sorosów przeżyła wojnę.
Wbrew narracjom kreowanym w mediach społecznościowych George Soros nie brał udziału w konfiskowaniu mienia żydowskiego. Tylko raz, w ramach ukrywania swojej tożsamości, był na miejscu inwentaryzacji takiego majątku. Jako dziecko nie miał jednak żadnej zdolności decyzyjnej w tym zakresie, a odebrana własność nie trafiła w jego ręce. Jak wiele innych rodzin żydowskich, także Sorosowie robili wszystko, aby przeżyć. Czasem wiązało się to z koniecznością dokonywania wielu trudnych wyborów. Omawiany cytat jest zmanipulowanym fragmentem wypowiedzi George Sorosa, dotyczącej konfiskat żydowskiego majątku:
Byłem tylko widzem, kiedy zabierano majątek. Więc… nie miałem żadnej roli w odbieraniu własności [żydowskiej – przy.red.]. Nie miałem więc poczucia winy.
Soros członkiem Waffen-SS?
Oprócz oskarżania miliardera o kolaborację z nazistowskimi Niemcami niektóre narracje wprost stwierdzają, iż Soros był członkiem SS. Jest to kolejny sposób na to, by wywoływać dodatkową niechęć wobec George’a Sorosa. Wpisuje się to w nurt budowania wokół miliardera złowieszczej aury, o którym wspominaliśmy już wyżej.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:Rzekomym dowodem na członkostwo w SS ma być powielane w mediach społecznościowych zdjęcie. Widzimy na nim młodego mężczyznę w mundurze Waffen-SS wraz z podpisem, iż jest to George Soros. Fotografię znajdziemy na przykład na Twitterze czy Facebooku z podpisem w języku angielskim. W ostatnich dniach ponownie pojawiła się ona w polskich mediach społecznościowych za sprawą użytkownika @STANISA00912728. Zdjęcie krążyło jednak już w 2016 roku między innymi na Facebooku.
Źródło: twitter.comZdjęcie nie przedstawia George’a Sorosa
W rzeczywistości, jak już wspominaliśmy, George Soros był jeszcze nastolatkiem w trakcie trwania II Wojny Światowej. Gdy ten konflikt kończył się w Europie, miał on zaledwie 15 lat. Nie mógł zatem należeć do SS, gdyż minimalny wymagany wiek wynosił 17 lat. Rzeczywiście Waffen-SS, po ciężkich stratach na froncie wschodnim w latach 1941-1942, znacznie rozluźniło kryteria dotyczące “aryjskości” swoich członków. Chętnie zaczęto przyjmować także kandydatów o “niegermańskim” pochodzeniu. Jednak obecność w jej szeregach osoby o pochodzeniu żydowskim była raczej nie do wyobrażenia.
Wyszukiwanie wsteczne obrazem gwałtownie wykazało, iż na omawianym zdjęciu wcale nie znajduje się węgierski miliarder. W rzeczywistości jest to Oskar Groening, były członek Waffen-SS, który od 1942 roku służył w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Birkenau. Z racji swojej funkcji znany był jako “księgowy z Auschwitz”. Jego rolą było inwentaryzowanie skradzionego żydowskiego mienia i pieniędzy. W 2015 roku, w wieku 94 lat, został uznany współwinnym morderstwa przynajmniej 300 000 Żydów i skazany na cztery lata więzienia. Zmarł w 2018 roku, zanim zaczął odbywać karę.
Podsumowanie
George Soros wciąż żyje. Wiele osób daje się często nabrać na fałszywe informacje o śmierci miliardera z racji jego wieku (aktualnie ma 92 lata). W ciągu ostatnich dni nie pojawiły się żadne oficjalne oświadczenia, które potwierdzałyby zgon Sorosa. Narracje o jego rzekomej współpracy z nazistami, a także oskarżanie go o bycie członkiem NSDAP czy SS, nie mają pokrycia w faktach. Węgierski miliarder jest szczególnie nielubiany przez środowiska spiskowe z racji swojej działalności. W związku z tym na jego temat generowane są liczne fake newsy. Dlatego różne szokujące informacje na temat George’a Sorosa należy traktować z dużą dozą nieufności, upewniając się, czy rzeczywiście są prawdziwe, przed podaniem ich dalej.
Źródła
Snopes: https://www.snopes.com/fact-check/george-soros-ss-nazi-germany/
Reuters: https://www.reuters.com/article/uk-factcheck-false-george-soros-claims-idUSKBN23P2XJ
HITC: https://www.hitc.com/en-gb/2022/11/23/george-soros-isnt-dead-in-2022-as-fake-obituaries-resurface/
News in France: https://newsinfrance.com/has-george-soros-died/
Wielka Historia: https://wielkahistoria.pl/waffen-ss-w-liczbach-milion-europejczykow-w-sluzbie-hitlerowi/
The Washington Post: https://www.washingtonpost.com/news/morning-mix/wp/2015/04/21/the-moral-guilt-of-oskar-groening-the-accountant-of-auschwitz/
BBC: https://www.bbc.com/news/world-europe-33533264
The Guardian: https://www.theguardian.com/world/2018/mar/12/bookkeeper-auschwitz-dies-before-jail-nazis
