Komisja Europejska i wysoki przedstawiciel wydali dzisiaj wspólny komunikat w sprawie europejskiej strategii bezpieczeństwa gospodarczego. We wspólnym komunikacie skoncentrowano się na minimalizacji ryzyka wynikającego z niektórych przepływów ekonomicznych w kontekście wzrostu napięć geopolitycznych i przyspieszonych zmian technologicznych, przy jednoczesnym zapewnieniu maksymalnego poziomu otwartości i dynamiki gospodarczej.
Zaproponowana strategia określa wspólne ramy służące osiągnięciu bezpieczeństwa gospodarczego poprzez promowanie unijnej bazy ekonomicznej i konkurencyjności, ochronę przed ryzykiem oraz nawiązywanie partnerstw z możliwie najszerszą grupą państw w celu rozwiązywania wspólnych problemów i dbania o wspólne interesy. Środki dotyczące bezpieczeństwa gospodarczego będą określane zgodnie z podstawowymi zasadami proporcjonalności i precyzji.
Bardziej kompleksowe podejście do zarządzania ryzykiem
Zagrożenia stwarzane przez niektóre powiązania gospodarcze gwałtownie zmieniają się w obecnym otoczeniu geopolitycznym i technologicznym oraz są coraz bardziej połączone z obawami dotyczącymi bezpieczeństwa. Dlatego UE musi opracować kompleksowe podejście do ogólnego identyfikowania i oceny ryzyka stwarzanego dla jej bezpieczeństwa gospodarczego oraz do zarządzania tym ryzykiem.
W strategii zaproponowano przeprowadzenie dogłębnej analizy ryzyka dotyczącego bezpieczeństwa gospodarczego w czterech obszarach:
- zagrożenia dla odporności łańcucha dostaw, w tym bezpieczeństwa energetycznego;
- zagrożenia dotyczące fizycznej infrastruktury krytycznej oraz dla jej cyberbezpieczeństwa;
- zagrożenia odnoszące się do bezpieczeństwa technologicznego i wycieków informacji technologicznych;
- zagrożenia dotyczące wykorzystania zależności gospodarczych jako broni lub odnoszące się do wymuszenia ekonomicznego.
W strategii wskazano metodykę dotyczącą oceny ryzyka. Ocena ta powinna zostać przeprowadzona przez Komisję i państwa członkowskie we współpracy, w stosownych przypadkach, z wysokim przedstawicielem oraz po konsultacjach z sektorem prywatnym. Należy ją postrzegać jako proces dynamiczny i ciągły.
W strategii określono także sposoby minimalizacji zidentyfikowanych zagrożeń w ramach podejścia opartego na trzech elementach:
- promowanie unijnej konkurencyjności poprzez wzmacnianie jednolitego rynku, wspieranie silnej i odpornej gospodarki, inwestowanie w umiejętności i wspieranie unijnych badań oraz bazy technologicznej i przemysłowej;
- ochrona bezpieczeństwa gospodarczego UE poprzez stosowanie różnych istniejących rodzajów polityki i środków oraz opracowywanie nowych działań w celu zaradzenia ewentualnym brakom. Powyższe kroki mają być realizowane w sposób proporcjonalny i precyzyjny, który ogranicza wszelkie negatywne skutki uboczne dla gospodarki europejskiej i globalnej;
- nawiązywanie najszerszych możliwych partnerstw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gospodarczego, w tym pogłębianie i finalizacja umów handlowych, wzmacnianie innych partnerstw, konsolidacja międzynarodowego porządku gospodarczego opierającego się na zasadach i instytucjach wielostronnych, takich jak Światowa Organizacja Handlu, oraz inwestowanie w zrównoważony rozwój poprzez Global Gateway.
Co dalej?
Komunikat stanowi podstawę dla strategicznych dyskusji z państwami członkowskimi UE oraz Parlamentem Europejskim w celu opracowania kompleksowego podejścia do ochrony unijnego bezpieczeństwa gospodarczego. Rada Europejska rozpatrzy strategię na jej posiedzeniu 29-30 czerwca 2023 r.
W komunikacie określono następujące nowe działania:
- opracowanie z państwami członkowskimi ram dotyczących oceny ryzyka wpływającego na bezpieczeństwo gospodarcze UE. Obejmuje to ustanowienie wykazu technologii, które są krytyczne dla bezpieczeństwa gospodarczego oraz ocenę związanego z nimi ryzyka w celu opracowania odpowiednich środków ograniczających ryzyko;
- podjęcie usystematyzowanego dialogu z sektorem prywatnym w celu wypracowania wspólnego rozumienia bezpieczeństwa gospodarczego oraz zachęcania tego sektora do stosowania należytej staranności i zarządzania ryzykiem w świetle obaw związanych z bezpieczeństwem gospodarczym;
- dalsze wspieranie suwerenności technologicznej UE i odporności łańcuchów wartości UE, w tym przez opracowanie technologii krytycznych w ramach Platformy na rzecz technologii strategicznych dla Europy (STEP);
- przegląd rozporządzenia w sprawie monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych;
- poszukiwanie możliwości zapewnienia odpowiedniego ukierunkowanego wsparcia dla badań i rozwoju technologii podwójnego zastosowania;
- pełne wykonanie unijnego rozporządzenia dotyczącego kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania oraz przedstawienie wniosku w celu zapewnienia jego skuteczności i efektywności;
- zbadanie wraz z państwami członkowskimi rodzajów zagrożeń dla bezpieczeństwa, które mogą wynikać z inwestycji zagranicznych oraz zaproponowanie na tej podstawie inicjatywy do końca tego roku;
- zaproponowanie środków w celu poprawy bezpieczeństwa badań. Środki te mają zapewnić systematyczne i rygorystyczne egzekwowanie istniejących narzędzi oraz wskazywać braki i sposoby zaradzenia im;
- zbadanie ukierunkowanego zastosowania instrumentów wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gospodarczego UE, w tym zestawu narzędzi dla dyplomacji hybrydowej i cyfrowej oraz narzędzi dotyczących zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje;
- nakazanie pojedynczej komórce analiz wywiadowczych (SIAC) prowadzenia prac służących w szczególności wykrywaniu możliwych zagrożeń dla bezpieczeństwa gospodarczego UE;
- zapewnienie pełnej integracji ochrony i promowania bezpieczeństwa gospodarczego UE z działaniami zewnętrznymi Unii Europejskiej oraz zintensyfikowanie współpracy z państwami trzecimi w kwestiach bezpieczeństwa gospodarczego.
Kontekst
Od samego początku otwarty handel oparty na zasadach kształtował UE i przynosił jej korzyści. Jednocześnie rosnące napięcia geopolityczne oraz większa konkurencja geostrategiczna i geogospodarcza, a także wstrząsy, takie jak pandemia COVID-19 i rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie, uwypukliły ryzyko nieodłącznie związane z niektórymi zależnościami gospodarczymi. Takie zagrożenia – o ile nie są odpowiednio zarządzane – mogą stanowić wyzwanie dla funkcjonowania naszych społeczeństw, naszych gospodarek, naszych interesów strategicznych i naszej umiejętności działania. Kompleksowa strategia – obejmująca wspólne działania w ramach polityki wewnętrznej i zewnętrznej oraz spójny zestaw środków na szczeblu UE i państw członkowskich – ma zasadnicze znaczenie dla oceny ryzyka i zarządzania nim przez UE, przy jednoczesnym utrzymaniu otwartości i zaangażowania międzynarodowego.
IT Champions 2023 – Niezwykle prestiżowe nagrody branżowe, wydawnictwa IT Reseller zostały wręczone! Poznaj zwycięzców!
