Czy Bałtyk po przystąpieniu Finlandii i spodziewanym dołączeniu Szwecji stał się morzem wewnętrznym NATO? W jakim stopniu powstająca infrastruktura energetyczna jest narażona na asymetryczne działania Rosji? Czy przewaga w cyberprzestrzeni będzie kluczowa dla bezpieczeństwa na tym akwenie? Na ile Polska jest przygotowana do obrony swoich interesów na morzu? To główne kwestie dyskutowane w międzynarodowym gronie podczas tego gdyńskiego spotkania.
Digital Baltic 2023
W dniu 27 czerwca 2023 w Gdyni odbyła się Międzynarodowa Konferencja pt. „Digital Baltic – Towards common security”, której organizatorami było Ministerstwo Obrony Narodowej we współpracy z Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej i Akademią Marynarki Wojennej.
Uczestnicy konferencji z 15 państw wzięli udział w trzech panelach tematycznych: Nowa przestrzeń odstraszania – perspektywy bezpieczeństwa morza bałtyckiego, Ochrona morskiej infrastruktury krytycznej oraz Przewaga regionalna oparta na danych – gromadzenie, łączenie i wymiana danych. W ramach każdego z nich omawiano tematy z perspektywy strategicznej, wojskowej, naukowej i przemysłowej.
Wśród panelistów znaleźli się m.in. Wiceminister – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Ociepa, Rektor-Komendant Akademii Marynarki Wojennej kontradmirał prof. dr hab. Tomasz Szubrycht, Wiceminister Obrony Narodowej Greta Monika Tučkutė, LTU MON.
Spotkanie było odpowiedzią na zmianę sytuacji oraz strategicznego znaczenia Morza Bałtyckiego, do jakiego doszło w roku 2022 po wybuchu rurociągu Nord Stream I i II oraz uruchomieniu Baltic Pipe.
Postrzegane głównie jako akwen o szczególnym znaczeniu przyrodniczym okazał się nie tylko zagrożony destabilizacją aktami sabotażu, ale również zyskał na znaczeniu ze względu na rozpoczęcie projektów energetycznych o skali europejskiej w obszarze morskiej energetyki wiatrowej, podwodnych połączeń energetycznych Polski, Szwecji i Litwy oraz dostaw gazu drogą morską jako alternatywy dla tego surowca dostarczanego z Rosji.
Na to nakłada się nowa rzeczywistość polityczno-militarna związana z rozszerzeniem NATO o dwa kraje nadbałtyckie i wzrost znaczenia tego akwenu jako drogi sojuszniczego zaopatrzenia logistycznego. Ze względu na największy w dziejach historii dostęp Polski do morza nie może dziwić podjęcie takiej inicjatywy właśnie przez nasze MON. W spotkaniu wzięli również przedstawiciele biznesu i nauki, w tym SAAB Technologies Poland Sp. z o.o. czy Patria Polska, firmy będącej częścią fińskiego koncernu zbrojeniowego Patria oraz CTM i AMW.
Celem konferencji było zintensyfikowanie współpracy w regionie Morza Bałtyckiego w obszarze nowych technologii militarnych, jak i wymiany doświadczeń, oraz zacieśnianie współpracy przemysłowej, naukowej i wojskowej pomiędzy państwami regionu Morza Bałtyckiego.
Trzy panele tematyczne
We wszystkich trzech panelach wypowiedzi skupiały się na identyfikacji aktualnych zagrożeń dla infrastruktury krytycznej, a także podejmowanych działaniach i inicjatywach służących jej ochronie oraz synergicznych działaniach z inicjatywami NATO i UE (np. NATO – Digital Ocean).
Nie zabrakło również kwestii identyfikacji szans i możliwości, a także potencjalnych zagrożeń związanych z wejściem Finlandii i Szwecji do NATO. Ważnym zagadnieniem poruszanym głównie w ramach panelu trzeciego było omówienie rozwiązań budujących wspólne zdolności państw Bałtyku do gromadzenia, analizy oraz wymiany danych i informacji.
Wydarzenie rozpoczęło się od wystąpienia wiceministra MON Marcina Ociepy, który podkreślił znaczenie współpracy państw leżących nad Morzem Bałtyckim oraz związanych z tym możliwości. – Bałtyk jest dzisiaj zadaniem dla całego państwa polskiego, wszystkich jego struktur, ale także sektorów.
Wiele uwagi przykładamy do tego, jakie zagrożenie swoją polityką neoimperialną stanowi dla nas Rosja, chciałbym, żebyśmy się na tej Rosji nie sfokusowali, żebyśmy spojrzeli na wyzwanie związane z nowymi technologiami jako na szansę dla naszego przemysłu, nauki i sił zbrojnych, żeby wzmocnić nasze bezpieczeństwo.
Musimy podwyższać nasze umiejętności obrony, szczególnie jeżeli chodzi o użycie nowych technologii związanych z zabezpieczaniem naszej infrastruktury krytycznej, wejść do portów, naszej świadomości sytuacyjnej oraz tego, co na dnie morskim, pod wodą, nad wodą. Wszędzie tam jest olbrzymie pole do popisu- podkreślił wiceminister.
Znaczenie polskiej Marynarki Wojennej
Na temat stanu i znaczenia polskiej Marynarki Wojennej wypowiedział się wiceadmirał Jarosław Ziemiański, inspektor MW w Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych.
Poruszył kwestię powstających okrętów i wyraził nadzieję, iż ich budowa oraz przekazanie morskiemu rodzajowi sił zbrojnych pozostaną niezakłócone.
Odniósł się też do prowadzonych ćwiczeń morskich i współpracy z flotami innych państw, a także rozwijanych technologii, w tym użycia bezzałogowych pojazdów morskich. – Kluczem są obrona kolektywna i kooperacja na rzecz regionu.
Chcemy być aktywni, doskonalimy nasze zdolności. Trzeba ustalić konkretną organizację, skoordynować wysiłki i zsynchronizować pracę, aby osiągnąć oczekiwane efekty.
Celem jest ochrona naszych zasobów morskich, zaczynając od portów, zarówno tych największych, jak i leżących na Pomorzu Środkowym, a także wszystkich interesów morskich państwa, które muszą być ochraniane nie tylko w perspektywie lat, ale też dekad – podkreślił admirał.
Zdjęcia: Krzysztof Miłosz AMW