Nowo powołana platforma współpracy w obszarze cyberbezpieczeństwa ISAC-JST ma wzmocnić odporność cyfrową jednostek samorządu terytorialnego, usprawnić wymianę informacji o incydentach oraz podnieść poziom ochrony danych i infrastruktury krytycznej na poziomie lokalnym.
ISAC (Information Sharing and Analysis Centre) dla JST (Jednostek Samorządu Terytorialnego) to kolejny krok w budowie systemu cyberodporności państwa, który – jak podkreślono podczas oficjalnej prezentacji – zaczyna się w gminach i miastach.
“Żyjemy w czasach wojny hybrydowej, która rozgrywa się także w cyberprzestrzeni. Tę wojnę możemy wygrać, tylko współpracując – na każdym poziomie, od rządu po samorząd. Dlatego powstał już trzeci ISAC w Polsce, tym razem dedykowany jednostkom samorządu terytorialnego. Jest on kolejnym filarem cyberodporności samorządów oraz rozbudowaniem struktur CSIRT o warstwę lokalną. To praktyczne wdrożenie przepisów znowelizowanej ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa w terenie” – powiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
ISAC-JST, czyli Information Sharing and Analysis Centre dedykowany samorządom, ma tworzyć środowisko wymiany wiedzy i doświadczeń w zakresie cyberzagrożeń oraz wypracowywania wspólnych standardów i procedur. Potrzeba jego powołania wynika z rosnącej liczby ataków na instytucje lokalne oraz kluczowej roli, jaką pełnią one w krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Porozumienie o utworzeniu ISAC-JST podpisano 30 października 2025 r., a wśród sygnatariuszy znalazły się m.in. Gdańskie i Gdyńskie Centrum Informatyki, Miasto Rzeszów, Miasto Białystok, Centrum Usług Informatycznych Wrocławia, Centrum Obsługi Informatycznej Miasta Krakowa, Śląska Sieć Metropolitalna, Lubuskie Centrum Cyfryzacji „GoCloud”, a także inne jednostki odpowiedzialne za cyfryzację i bezpieczeństwo lokalne.
Nowa platforma wspiera działania na rzecz stworzenia jednolitych praktyk bezpieczeństwa, wymiany dobrych doświadczeń oraz podnoszenia kompetencji pracowników administracji. Jednocześnie wpisuje się w szeroki pakiet inicjatyw finansowanych przez państwo, które wzmacniają cyberodporność samorządów. Wśród nich znajduje się m.in. program Cyberbezpieczny Samorząd o wartości około 1,5 mld zł, z czego do JST trafiło już ponad 1,23 mld zł. Trwa także ocena wniosków w projekcie Cyberbezpieczne Wodociągi, na który złożono 896 wniosków opiewających na ponad 730 mln zł.
W kolejnych latach uruchomione zostaną Lokalne Centra Cyberbezpieczeństwa (LCC), których budżet to 270 mln zł, a także nowe ośrodki i laboratoria w ramach projektu Centrum Cyberbezpieczeństwa NASK, w tym Krajowe Centrum Wsparcia Security dla JST. Funkcjonują również bezpłatne szkolenia SecureV, dostępne dla włodarzy i osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo cyfrowe w administracji.
Samorządy odpowiadają za przetwarzanie ogromnych ilości danych, w tym danych mieszkańców, oraz za nadzorowanie znacznej części infrastruktury krytycznej – od wodociągów i ciepłownictwa po energetykę, transport i łączność. kooperacja w ramach ISAC-JST ma zwiększyć ich zdolność do reagowania na zagrożenia, zapewnić ciągłość usług publicznych i realnie wzmocnić lokalną odporność na cyberataki. Nowa platforma uzupełnia strategię cyberodporności administracji lokalnej, na którą składają się także Lokalne Centra Cyberbezpieczeństwa oraz infrastruktura techniczna. Razem tworzą one system, który ma zagwarantować bezpieczeństwo cyfrowe JST – od kompetencji i procedur, przez technologie, aż po zasoby techniczne. W efekcie, jak podkreśla Ministerstwo Cyfryzacji, cyberodporny samorząd staje się fundamentem cyberodpornego państwa.
