Badacze z Helmholtz Munich opracowali model AI o nazwie Centaur, który przewiduje ludzkie zachowania z niezwykłą precyzją. System uczył się na 10 milionach decyzji.
Zespół naukowców z monachijskiego Institute for Human-Centered AI stworzył model sztucznej inteligencji, który może symulować ludzkie zachowania z niezwykłą dokładnością. System o nazwie Centaur został wytrenowany na specjalnie przygotowanym zbiorze danych o nazwie Psych-101, zawierającym ponad dziesięć milionów indywidualnych decyzji z 160 eksperymentów behawioralnych. Badania opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Nature.
Centaur wyróżnia się zdolnością przewidywania ludzkiego zachowania nie tylko w znanych zadaniach, ale także w całkowicie nowych sytuacjach, których wcześniej nie napotykał. Model identyfikuje wspólne strategie podejmowania decyzji, elastycznie dostosowuje się do zmieniających się kontekstów i przewiduje czasy reakcji z zaskakującą precyzją. “Stworzyliśmy narzędzie, które pozwala przewidywać ludzkie zachowanie w każdej sytuacji opisanej naturalnym językiem – niczym wirtualne laboratorium” – mówi dr Marcel Binz, główny autor badania.
Porównanie wydajności modelu AI Centaur z innymi systemami w przewidywaniu ludzkich zachowań. Wykres pokazuje wyniki trzech typów testów: (a) zmodyfikowana fabuła eksperymentu, (b) zmieniona struktura zadania, (c) całkowicie nowa dziedzina. Centaur (fioletowe słupki) konsekwentnie przewyższa model Llama i tradycyjne modele kognitywne, osiągając najniższe wartości negative log-likelihood, co oznacza najlepszą dokładność przewidywań. Linia przerywana wskazuje poziom losowego zgadywania.
Przez dziesięciolecia psychologia dążyła do wyjaśnienia pełnej złożoności ludzkiego myślenia, ale tradycyjne modele mogły albo oferować przejrzyste wyjaśnienie sposobu myślenia ludzi, albo wiarygodnie przewidywać ich zachowanie. Osiągnięcie obu celów jednocześnie wydawało się nieosiągalne. Centaur łączy te dwie wcześniej oddzielne dziedziny – interpretowalną teorię i moc predykcyjną.
Potencjalne zastosowania obejmują analizę klasycznych eksperymentów psychologicznych oraz symulację indywidualnych procesów podejmowania decyzji w kontekstach klinicznych, na przykład w przypadku depresji czy zaburzeń lękowych. Model otwiera nowe perspektywy szczególnie w badaniach zdrowia, pomagając zrozumieć, jak osoby z różnymi stanami psychologicznymi podejmują decyzje. Badacze planują rozszerzyć zbiór danych o charakterystyki demograficzne i psychologiczne.
Naukowcy podkreślają znaczenie transparentności i kontroli takich systemów. “Łączymy badania AI z teorią psychologiczną i z jasnym zobowiązaniem etycznym” – dodaje Binz. “W środowisku badań publicznych mamy swobodę prowadzenia fundamentalnych badań poznawczych, które często nie są przedmiotem zainteresowania w przemyśle”.
