Niesłabnącą popularnością w mediach społecznościowych cieszy się nagranie przedstawiające ciało dziecka obłożone kostkami lodu. Wbrew rozpowszechnianym narracjom nagranie nie przedstawia i nie dokumentuje żadnych praktyk związanych z handlem ludzkimi organami.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:18 października na jednym z polskich kanałów na Telegramie udostępniono nagranie, które rzekomo przedstawia przygotowywanie dziecka do operacji wycięcia organów.
Weryfikacja
Poszukując jakichkolwiek informacji, komentarzy czy odniesień do nagrania, warto skorzystać z narzędzia wyszukiwania obrazem Google. O ile wyniki na pierwszej stronie wyszukiwarki mogą być trudne do odczytania, to już na drugiej stronie znajdziemy odnośniki do redakcji zajmujących się fact-checkingiem, m.in. HoaxorFact, Snopes czy FactCheckAFP:
Po raz pierwszy nagranie trafiło do sieci w 2017 roku, od razu stając się tzw. viralem. Rozpowszechnianemu filmowi towarzyszyły różne narracje i komentarze. Jedną z nich była plotka mówiąca o tym, iż chłopiec został nieumyślnie zamknięty przez rodziców w lodówce, inne z kolei wspominały o przygotowywaniu dziecka do operacji wycięcia organów. Jak przedstawia w swoim raporcie Chanel News Asia, w singapurskich mediach społecznościowych film był rozpowszechniany z następującym opisem:
„Porwane dzieci zapakowane w lód w celu transportu i sprzedaży ich organów. To powszechna praktyka w nieludzkich i materialistycznych Chinach. Okrutne i barbarzyńskie, aby gwałtownie się wzbogacić”.
Viralowe zainteresowanie nagraniem powróciło w 2019 roku po twittcie użytkownika NavaiBaku. Film opatrzył on podpisem: “Około 300 setek dzieci zostało zamrożonych żywcem w celu sprzedaży narządów do przeszczepów”.
Ze względu na viralowy charakter nagrania oraz podejrzenie popełnienia przestępstw(a) sprawą zajęła się chińska policja. Jak gwałtownie udało się ustalić, scena na filmie przedstawia chłopca, który w wyniku nieszczęśliwego wypadku poniósł śmierć przez utonięcie. Ze względu na wysokie temperatury rodzina chłopca obłożyła ciało lodem, aby mogło zostać przetransportowane do rodzinnej miejscowości i pochowane.
Odwołując się do informacji Biura Bezpieczeństwa Wewnętrznego Liuzhou oraz innych instytucji rządowych, chińska agencja informacyjna The Paper opublikowała komunikat, w którym narracje towarzyszące nagraniu mówiące o praktykach związanych z handlem organami określiła jako plotkę niemającą potwierdzenia w rzeczywistości.
Wyjaśnienia wymaga także pierwsza część nagrania, na której widać, jak dwóch mężczyzn zostaje pobitych. Jak podaje serwis Zhejiang Online, film ten przedstawia incydent z 14 grudnia 2017 roku, do którego doszło w miejscowości Shaojiaqiao w prowincji Guizhou. Miejscowość odwiedzili obwoźni handlarze, których mieszkańcy Shaojiaqio omyłkowo uznali za oszustów i złodziei, co doprowadziło do ich pobicia.
Podsumowanie
Popularne w grupach spiskowych nagranie z ciałem dziecka obłożonym kostkami lodu dotyczy nieszczęśliwego wypadku, gdzie chłopiec poniósł śmierć przez utonięcie. Nie ma ono nic wspólnego z handlem ludzkimi organami, czy też szerzej handlem ludźmi. Treści tego typu cieszą się dość dużą popularnością wśród zwolenników teorii spiskowych, pojawiając się w różnych kontekstach społeczno-politycznych. Na łamach fakenews.pl analizowaliśmy już narracje dotyczące handlu organami oraz handlu ludźmi mające na celu usprawiedliwienie agresji Rosji na Ukrainę, jak również nagranie wykorzystywane przez strony konfliktu turecko-syryjskiego.
Źródła
Fakenews.pl: https://fakenews.pl/spoleczenstwo/nie-dziewczynka-na-nagraniu-nie-jest-przygotowywana-do-wyciecia-organow/
Fakenews.pl: https://fakenews.pl/spoleczenstwo/nie-putin-nie-uratowal-35-tys-dzieci-w-trakcie-agresji-na-ukraine/
Fakenews.pl: https://fakenews.pl/polityka/towarzystwo-czerwonego-krzyza-ukrainy-nie-prowadzilo-ewidencji-dzieci-ze-zdrowymi-organami-w-mariupolu/
The Paper: https://web.archive.org/web/20191031175708/https://www.thepaper.cn/newsDetail_forward_4021767
Zhejiang Online: https://py.zjol.com.cn/pyxw/201801/t20180109_6288697.shtml
HK: https://hk.on.cc/cn/bkn/cnt/news/20170714/bkncn-20170714093350600-0714_05011_001.html
HoaxOrFact: http://www.hoaxorfact.com/crime/300-children-found-frozen-alive-organ-harvesting.html
Snopes.com: https://www.snopes.com/fact-check/300-children-found-frozen-alive/
Channel News Asia Web Archive: https://web.archive.org/web/20170720052109/https://www.channelnewsasia.com/news/singapore/viral-video-of-kidnapped-child-in-ice-box-shows-drowned-boy-9042780