Agencja Informacyjna – Opinie: Noam Chomsky, wybitny amerykański lingwista i filozof odnosi się do kwestii rozwoju sztucznej inteligencji, w tym przede wszystkim generatywnej sztucznej inteligencji jak duże modele językowe w rodzaju ChatGPT od OpenAI.
Spis treści
Noam Chomsky – portret autorstwa Σ – Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=63784138
Kim jest Noam Chomsky?
Avram Noam Chomsky, urodzony 7 grudnia 1928 roku w Filadelfii, w stanie Pensylwania, jest znaczącą postacią w dziedzinach lingwistyki, filozofii i aktywizmu politycznego. Często określany mianem “ojca współczesnej lingwistyki”, dorobek Chomsky’ego rozciąga się na wiele dyscyplin, czyniąc go jednym z najbardziej wpływowych intelektualistów naszych czasów.
Chomsky rozpoczął swoją podróż w środowisku bogatym w stymulację intelektualną. Jako syn imigrantów żydowskich pochodzących z terenów obecnej Białorusi i Ukrainy, wykazał wczesne zainteresowanie anarchizmem, inspirowany alternatywnymi księgarniami Nowego Jorku. W młodym wieku rozpoczął studia na Uniwersytecie Pensylwanii, gdzie zaczął rozwijać swoje pomysły, które zrewolucjonizowały studia nad językiem.
Twórca teorii gramatyki generatywnej
W dziedzinie lingwistyki, Chomsky jest najbardziej znany ze swojej teorii gramatyki generatywnej, którą wprowadził w latach 50. Teoria ta zakładała, iż zdolność używania języka jest wrodzona ludziom i opiera się na zestawie podstawowych reguł, które są podstawą wszystkich języków. Było to radykalne odejście od behawiorystycznego poglądu na język, popularnego w tamtym czasie, który postrzegał język jako zestaw nawyków formowanych przez warunkowanie. Jego książka z 1957 roku “Struktury składniowe” odegrała kluczową rolę w kształtowaniu współczesnej lingwistyki i jest uważana za jedno z jego najważniejszych dzieł.
Krytyka Chomsky’ego pracy B.F. Skinnera “Zachowanie werbalne” z 1959 roku dodatkowo umocniła jego pozycję w dziedzinie. Argumentował przeciwko behawiorystycznemu podejściu, podkreślając potrzebę zrozumienia wewnętrznej organizacji umysłu i jego roli w przetwarzaniu języka. Podejście to doprowadziło do rewolucji poznawczej w psychologii, przesuwając uwagę z zewnętrznego zachowania na wewnętrzne procesy mentalne.
Chomsky aktywista – krytyk polityki USA
Poza lingwistyką, Chomsky wywarł głęboki wpływ na dyskurs polityczny i aktywizm. Jako zdecydowany krytyk polityki zagranicznej USA, zyskał ogólnokrajową uwagę w 1967 roku dzięki swojemu antywojennemu esejowi “Odpowiedzialność intelektualistów”, krytykującemu zaangażowanie Ameryki w wojnę wietnamską. Jego poglądy są zgodne z anarchosyndykalizmem i socjalizmem libertariańskim, podkreślając wspólne podejmowanie decyzji i współpracę. Aktywizm polityczny Chomsky’ego obejmował także krytykę mediów, szczególnie w jego współautorstwie książki “Zgoda na dominację”, gdzie omawia model propagandy mediów.
Prace Chomsky’ego wywarła wpływ na szerokie grono osób z różnych dziedzin, od lingwistyki i filozofii po politykę i informatykę. Jego idee były dyskutowane, krytykowane i rozwijane, przyczyniając się do ciągłego rozwoju tych dyscyplin. Jego obszerna twórczość pisana, obejmująca ponad 150 książek, odzwierciedla jego zróżnicowane zainteresowania i głęboką wiedzę.
Wpływowy uczony
Na Uniwersytecie Arizony i Massachusetts Institute of Technology (MIT), gdzie jest profesorem laureatem lingwistyki i emerytowanym profesorem instytutu, odpowiednio, Chomsky przez cały czas inspiruje studentów i uczonych. Jego poświęcenie nauczaniu i badaniom, w połączeniu z nieustannym dążeniem do sprawiedliwości społecznej, cementuje jego spuściznę jako jednego z najbardziej wpływowych i szanowanych intelektualistów naszej ery.
W ostatnim czasie głośne stały się jego wypowiedzi na temat sztucznej inteligencji, m. in. udzielone dla “New York Times” w marcu 2023 r.
Autoportret ChatGPT – własne przedstawienie alegoryczne sztucznej inteligencji od OpenAI.Co sądzi Noam Chomsky o ChatGPT?
„Ludzki umysł nie jest, jak ChatGPT i jego podobni, żarłoczną maszyną statystyczną do rozpoznawania struktur, która połyka setki terabajtów danych i odbiera najbardziej wiarygodną odpowiedź na rozmowę lub najbardziej prawdopodobną na pytanie naukowe.
Odwrotnie… ludzki umysł jest zaskakująco efektywnym i eleganckim systemem, który działa z ograniczoną ilością informacji. Nie próbuje uszkodzić nieedytowanych korelacji z danych, ale próbuje stworzyć wyjaśnienia. […]
Przestańmy nazywać to “sztuczną inteligencją” i nazwijmy to po imieniu “plagiatowe oprogramowanie”. Nie wierz w nic, kopiuj istniejące dzieła artystów i zmień je na tyle, aby uciec od praw autorskich.To największa kradzież własności od czasu przybycia kolonistów na ziemie rdzennych Amerykanów.
Noam Chomsky dla “New York Times” 8.03.2023 r.
Noam Chomsky o LLM
Noam Chomsky udzielił również wywiadu portalowi Common Dreams, któremu mówił:
“Projekty inżynieryjne mogą być przydatne lub szkodliwe. Obydwa pytania pojawiają się w przypadku inżynierskiej sztucznej inteligencji. Bieżąca praca z Large Language Models (LLM, Duże Modele Językowe), w tym chatbotami, dostarcza narzędzi do dezinformacji, zniesławiania i wprowadzania w błąd niedoinformowanych. Zagrożenia są jeszcze większe, gdy połączy się je ze sztucznymi obrazami i replikacją głosu. Mając na uwadze różne obawy, dziesiątki tysięcy badaczy sztucznej inteligencji wezwało ostatnio do moratorium na rozwój ze względu na dostrzegane przez nich potencjalne zagrożenia. Jak zawsze, możliwe korzyści wynikające z technologii należy porównać z potencjalnymi kosztami”
Noam Chomsky dla Common Dreams.
Noam Chomsky ostrzega przed sztuczną inteligencją (AI)
W tej samej rozmowie Noam Chomsky przestrzega przed utratą kontroli nad sztuczną inteligencją:
“Jeśli inżynieria AI nie jest dokładnie kontrolowana, może stwarzać poważne zagrożenia. Załóżmy na przykład, iż opieka nad pacjentami została zautomatyzowana. Nieuniknione błędy, które dałoby się przezwyciężyć ludzkim osądem, mogłyby stworzyć historię grozy. Albo załóżmy, iż ludzi usunięto z oceny zagrożeń określonych przez zautomatyzowane systemy obrony przeciwrakietowej (…) Byłby to koniec ludzkiej cywilizacji” – mówił Noam Chomsky w rozmowie z Common Dreams.
Agencja Informacyjna, Opinie, /AIN/ 31.12.2023 r.
Ilustracje: DALL-E
