Na Cyprze w dniach 19-22 września 2023 r. obył się pod auspicjami ESDC (European Security and Defence College) pierwszy w UE pilotażowy kursu z zakresu ochrony dziedzictwa niematerialnego w czasie konfliktu (Protection of intangible heritage in armed conflict and the post-conflict period). Kurs został zorganizowany we współpracy Cypryjskiej Akademii Obrony (Cyprus Security and Defence Academy) oraz Akademii Marynarki Wojennej. Wydarzenie odbyło się w Larnace i zgromadziło 21 uczestników z 7 krajów, poprowadzili je pomysłodawcy i dyrektorzy tego projektu, ppłk. Symeon Zambas i dr Radosław Tyślewicz.
Debaty oksfordzkie i wizyty studyjne
Przedsięwzięcie zostało zorganizowane przy wsparciu Zastępcy Ministerstwa Kultury Republiki Cypryjskiej i Cypryjskiej Komisji Krajowej ds. UNESCO. Podczas uroczystego otwarcia kursu obecni byli m.in.: Dyrektor Generalna Wiceministra Kultury Cypru A. Emmanuela Lambrianidis, Ambasador RP na Cyprze Marek Szczepanowski, Przewodnicząca Cypryjskiej Komisji Krajowej ds. UNESCO Loukia Loizou-Hatzigavriel. Ze strony polskiej uczestniczyli przedstawiciele MSZ oraz Narodowego Instytutu Dziedzictwa, natomiast ze strony Republiki Cypryjskiej w kursie wzięli udział pracownicy Ministerstwa Obrony, Gwardii Narodowej i Policji.
Kurs skupiał się na niematerialnym dziedzictwie kulturowym (ICH), które ma istotny wpływ na odporność (eng. Resilience) społeczności lokalnych podczas konfliktów konwencjonalnych i hybrydowych. To pionierskie w skali europejskiej szkolenie zogniskowane było w oparciu o powiązania pomiędzy niematerialnym dziedzictwem kulturowym a odpornością społeczną podczas kryzysów, konfliktów zbrojnych i okresów pokonfliktowych.
Uczestnicy próbowali również odpowiedzieć na pytanie dotyczące związku pomiędzy ochroną dziedzictwa niematerialnego a jego fizyczną manifestacją w postaci ruchomych i nieruchomych obiektów materialnych oraz zasadami jego ochrony.
Odbyły się dwie debaty oksfordzkie poprowadzone przez eksperta ds. resilence ppłk. (rez.) Jana Sabinierza. Dopełnieniem kursu były wizyty studyjne w wybranych przez organizatora miejscowościach, kultywujących tradycyjne rzemiosło w zakresie haftu i produkcji sera halloumi, wpisanych na listę dziedzictwa niematerialnego Cypru.
Kurs i spotkanie ekspertów pozwoliły na wypracowanie wskazówek dla kolejnych edycji tego przedsięwzięcia zaplanowanych w roku 2024 w Polsce, w terminie 24-29 czerwca. Wydarzenie będzie realizowane naprzemiennie w Polsce i na Cyprze.
Ponadto uczestnicy zostali poinformowani o instytucjach UE, adekwatnych organach państw członkowskich zaangażowanych w zapobieganie i zarządzanie kryzysami i konfliktami, a także w stabilizację i odbudowę po konflikcie, mając na uwadze potrzebę ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Przeczytaj także: Ochrona polityków na wiecach wyborczych okiem polskiego bodyguarda >>
Uczestnicy, którzy pomyślnie ukończyli seminarium, a także poprzedzające je kursy internetowe European Security and Defence College, po ukończeniu seminarium otrzymali stosowne certyfikaty podpisane przez Wysokiego Przedstawiciela UE do Spraw Zagranicznych Josepa Borrella oraz plakietki „Intangible Culture Heritage Protection ADVISOR”. Wydarzenie zostało dostrzeżone przez Ministerstwo Obrony Rep. Cypru oraz MSZ RP.
Zdjęcia: Radosław Tyślewicz
