Postępy w kwestii unijnej ustawy o sztucznej inteligencji – spotkanie 24 października. Liliana Kotval

Unijne ramy AI Act zostały pierwotnie przedstawione przez Komisję Europejską w kwietniu 2021 r., a Parlament Europejski zatwierdził ich projekt w maju tego roku. Ostateczny kształt jest w tej chwili przez cały czas negocjowany, a po zatwierdzeniu będzie to pierwsze na świecie kompleksowe prawo dotyczące sztucznej inteligencji. jeżeli zostanie pomyślnie wdrożony, ustanowi globalny standard polityki w zakresie sztucznej inteligencji.

W tym roku Rada UE, Parlament i Komisja uczestniczyły w regularnych spotkaniach trójstronnych w celu omówienia ustawy o sztucznej inteligencji i ustanowienia przepisów dla producentów i użytkowników, aby zapewnić, iż systemy sztucznej inteligencji są bezpieczne, przejrzyste, identyfikowalne, niedyskryminujące i przyjazne dla środowiska. Jak dotąd, podczas poprzednich trzech spotkań, które odbyły się w czerwcu, lipcu i wrześniu, Komisja sklasyfikowała poziomy ryzyka stwarzanego przez systemy AI – niedopuszczalne, wysokie, ograniczone i minimalne – i zaproponowała odpowiednie środki regulacyjne.

Na ostatnim spotkaniu, które odbyło się 24 października, unijni decydenci spotkali się w celu przeprowadzenia ostatecznych, intensywnych negocjacji dotyczących ustawy. Rozmowy wyjaśniły ponadto wyłączenia systemów sztucznej inteligencji z kategorii wysokiego ryzyka, jeżeli okażą się one czysto pomocnicze (art. 6 ustawy). Obejmuje to systemy AI, które:

• Są w stanie wykonać określone zadanie proceduralne

• Są w stanie wykryć odchylenia od wzorców decyzyjnych
• Nie wpływają na decyzje, takie jak udzielenie pożyczki lub złożenie oferty pracy
• Poprawiają jedynie jakość pracy, np. inteligentny program do sprawdzania gramatyki lub tłumacz.

Decyzja o tym, czy system sztucznej inteligencji należy do kategorii wysokiego ryzyka, może być niejednoznaczna, a Komisja Europejska chce zachować uprawnienia do modyfikowania tych odstępstw w miarę upływu czasu.

Ponadto, w odniesieniu do sztucznej inteligencji w egzekwowaniu prawa, zaproponowano rozwiązanie, które odnosi się do wykorzystania modeli fundamentalnych i sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia, jednak ostateczna decyzja nie została uzgodniona. Może to okazać się trudne do wdrożenia, ponieważ egzekwowanie prawa wymaga pewnych narzędzi AI, których Parlament Europejski może chcieć zakazać, takich jak rozpoznawanie twarzy lub zdalne systemy identyfikacji biometrycznej.

Ogólnie rzecz biorąc, wiele pytań wciąż pozostaje bez odpowiedzi, a rozmowy trójstronne mają się odbyć ponownie 6 grudnia, z nadzieją na przyjęcie ustawy do końca roku. Według Kaia Zennera, doradcy europosła Axela Vossa, negocjacje będą dotyczyły nierozwiązanych przeszkód w postaci zakazów w art. 5, modeli fundamentalnych i generatywnej sztucznej inteligencji, definicji sztucznej inteligencji, urzędu ds. sztucznej inteligencji i testów w warunkach rzeczywistych.

Zatwierdzenie ustawy do końca tego roku może być trudne, jednak Zenner dodatkowo zauważył, iż najkorzystniej byłoby zakończyć negocjacje podczas obecnej prezydencji hiszpańskiej i przed nową prezydencją w UE w 2024 roku.