W dzisiejszym dynamicznie rozwijającym się świecie technologicznym, implementacja sztucznej inteligencji (AI) staje się kluczowym elementem strategii nowoczesnych przedsiębiorstw. Jednak nie każde wdrożenie AI jest gwarancją sukcesu. Aby to osiągnąć, firmy muszą podejść do cyfryzacji świadomie, zaczynając od oceny swojej dojrzałości cyfrowej i zrozumienia, jak AI może efektywnie wspierać ich działalność. Temat ten przybliżyła na MTC2024 w swojej prelekcji Dominika Bucholc.
Cyfrowa dojrzałość polskich firm
Zgodnie z raportem PRF dotyczącym cyfrowej dojrzałości polskich firm, najważniejsze aspekty związane z cyfryzacją w przedsiębiorstwach są wciąż na stosunkowo niskim poziomie. Wyniki z raportu są alarmujące:
- Kompetencje cyfrowe: 54%
- Narzędzia cyfrowe: 50%
- Produkty cyfrowe: 49%
- Komunikacja cyfrowa: 49%
- Strategia cyfrowa: 44%
- Innowacyjność: 44%
- Zarządzanie danymi: 37%
Co te liczby oznaczają w praktyce? Aż 56% firm pracuje bez formalnej strategii cyfryzacji, co prowadzi do utraty potencjalnych korzyści, jakie oferuje sztuczna inteligencja. Firmy muszą zrozumieć, iż cyfryzacja to nie tylko technologie, ale i całościowa zmiana w sposobie prowadzenia biznesu.
Przygotowanie firm do wdrożenia AI
Według raportu EY „Jak polskie firmy wdrażają AI?”, przedsiębiorstwa w Polsce są na różnym poziomie gotowości do wdrożenia AI. Wyniki pokazują, że:
- 29% firm jest zdecydowanie gotowych na wdrożenie AI,
- 49% raczej tak,
- 8% raczej nie,
- 4% zdecydowanie nie,
- 9% trudno powiedzieć.
Dane te różnią się w zależności od branży. Na przykład, w handlu aż 35,6% firm jest zdecydowanie gotowych, podczas gdy w usługach liczba ta wynosi 25,9%. Pomimo tych różnic, 78% firm deklaruje gotowość do wdrożeń, jednak wiele z nich oczekuje wsparcia konsultantów.
Pierwszy krok – definiowanie problemu
Pierwszym i najważniejszym etapem wdrożenia AI jest zdefiniowanie problemu, który AI ma rozwiązać. Dominika Bucholc podczas Mobile Trends Conference 2024 zwróciła uwagę na podejście Kapnera-Tregoe’a czy Parensa, które pomagają w precyzyjnym określeniu problemów. Również takie metody jak 5Why, Diagram Ishikawy czy Kaizen są pomocne na tym etapie. najważniejsze jest, aby proces wdrożenia był dobrze przemyślany i nie opierał się jedynie na intuicyjnych analizach, co niestety zdarza się zbyt często.
Drugi krok – analiza strategiczna
Po zdefiniowaniu problemu należy przeprowadzić analizę strategiczną. W tym kroku firmy korzystają z narzędzi takich jak:
- Analiza SWOT/TOWS
- PEST
- Model 5 sił Portera
- Macierz BCG
- Analiza PARTS
Dzięki tym narzędziom organizacje mogą lepiej zrozumieć otoczenie rynkowe, co pozwala im na efektywne wdrożenie sztucznej inteligencji tam, gdzie jest to najbardziej potrzebne.
Rola AI w procesach organizacyjnych
AI może być wdrażana na różnych poziomach organizacji – od lokalnych usprawnień po całościowe zmiany w strukturze i procesach. Kluczowym krokiem jest mapowanie procesów, aby zidentyfikować, które ich elementy mogą zostać zoptymalizowane przez AI. Na przykład, w produkcji AI może zwiększyć efektywność operacyjną, a w obsłudze klienta poprawić personalizację komunikacji.
Współpraca człowieka z AI – modele interakcji
Jednym z kluczowych wyzwań jest efektywna kooperacja człowieka z AI. Dominika Bucholc podkreśliła, iż istnieje wiele modeli współpracy między ludźmi a sztuczną inteligencją. Oto kilka najważniejszych:
- Współpraca mentorska – AI pełni rolę przewodnika, gdy użytkownik ma niski poziom wiedzy eksperckiej, ale wysoki poziom zaufania do technologii.
- Współpraca uzupełniająca – AI wspiera człowieka w pojedynczych zadaniach, co jest efektywne, gdy poziom wiedzy użytkownika jest średni, a zaufanie wysokie.
- Współpraca dopełniająca – człowiek i AI współpracują jako równorzędni partnerzy, co wymaga średniego poziomu wiedzy i umiarkowanego zaufania.
- Współpraca synergiczna – pełna integracja działań człowieka i AI, co jest możliwe, gdy użytkownik jest ekspertem z wysokim poziomem zaufania do technologii.
- Współpraca równoległa – AI i człowiek pracują niezależnie, porównując wyniki na końcu.
- Współpraca w nadzorowanej autonomii – AI działa autonomicznie, ale pod nadzorem człowieka, który ma ostateczną kontrolę.
Przyszłość kompetencji – od T-shape do M-shape
W tradycyjnych organizacjach rozwijano ekspertów typu T-shape – posiadających jedną głęboką specjalizację oraz szeroką wiedzę ogólną. Jednak z pojawieniem się AI, koncepcja ta zaczyna się zmieniać. AI pozwala ludziom szybciej rozwijać się w różnych obszarach, co prowadzi do powstania nowego modelu ekspertów typu M-shape. Takie osoby posiadają kilka głębokich specjalizacji i są w stanie efektywnie łączyć różne dziedziny wiedzy, co czyni je bardziej adaptacyjnymi na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy.
Zespoły i społeczności AI
Współpraca z AI nie dotyczy tylko jednostek, ale całych zespołów i organizacji. Model TEAM+AI zakłada, iż każdy członek zespołu musi mieć zrozumienie, jak efektywnie współpracować z AI, co pozwoli na uniknięcie problemów w dynamicznej pracy zespołowej. Natomiast na wyższym poziomie, COMMUNITY+AI, organizacja jako całość wdraża AI, tworząc synergiczne efekty, które przenikają przez wszystkie jej struktury.
Podsumowanie
Wdrożenie sztucznej inteligencji w nowoczesnym przedsiębiorstwie wymaga przemyślanej strategii i zrozumienia potencjału tej technologii. najważniejsze jest zdefiniowanie problemów, przeprowadzenie dokładnych analiz strategicznych oraz wybór odpowiedniego modelu współpracy z AI. Dopiero wtedy firmy mogą efektywnie wdrażać AI, zyskując przewagę konkurencyjną i optymalizując swoje procesy.
Przed rozpoczęciem procesu wdrożenia AI, warto jednak zwrócić uwagę na przygotowanie zespołu i zrozumienie, jak każdy pracownik będzie współpracował z nowymi narzędziami. Cyfrowa dojrzałość organizacji i umiejętności jej pracowników stanowią klucz do sukcesu w erze sztucznej inteligencji.
Nagrania z prelekcji Dominiki oraz wystąpienia innych prelegentów dostępne są do zakupienia tutaj!
A jeżeli chciał_byś dowiedzieć się więcej na temat technologii i sztucznej inteligencji to serdecznie zapraszamy na Mobile Trends Conference AI Edition, która odbędzie się w dniach 29-30 października we Wrocławskiej Akademii Biznesu. Tutaj możesz poczytać więcej i kupić bilet.
