– Nasze małe i średnie przedsiębiorstwa dużo rzadziej korzystają z nowych technologii niż ich odpowiedniki chociażby w USA czy w Europie Zachodniej.
Są z kolei badania zrobione przez EY w tym roku, które pokazują, iż wśród małych i mikroprzedsiębiorstw ponad połowa w ogóle nie bierze pod uwagę możliwości stosowania takich narzędzi jak sztuczna inteligencja. To jest moim zdaniem wynik niskiej świadomości dotyczącej tego, do czego możemy wykorzystać AI – mówi agencji Newseria Jacek J. Wojciechowicz, członek Towarzystwa Ekonomistów Polskich, prezes AI4Smart.
Według danych Eurostatu w 2024 r. 13,48 proc. przedsiębiorstw w UE wykorzystywało technologie sztucznej inteligencji
W zależności od cytowanych badań wykorzystanie sztucznej inteligencji w mikro-, małych i średnich przedsiębiorstwach wynosi od 5,9 do 16 proc. Niewielki odsetek może wynikać z tego, iż przedsiębiorcy nie są świadomi, do czego mogliby takie narzędzia wykorzystać ani jakie korzyści mogłoby im to przynieść. Tymczasem ogólnoeuropejskie badanie EY pokazuje, iż zadowolenie z wdrożenia AI w firmach rośnie i sięga już 70 proc. Inwestycje w ten obszar w Polsce mogłoby pobudzić także dofinansowanie takich wydatków oraz szkoleń dla pracowników.
Według danych Eurostatu w 2024 r. 13,48 proc. przedsiębiorstw w UE wykorzystywało technologie sztucznej inteligencji. Odsetek ten jest niższy w przypadku małych (11,2 proc.) i średnich przedsiębiorstw (20,9 proc.) niż dużych (41,1 proc.). Technologie sztucznej inteligencji w firmach najczęściej wykorzystywano w Danii (27,58 proc.), Szwecji (25,09 proc.) i Belgii (24,71 proc.). Najniższy udział odnotowano natomiast w Rumunii (3,07 proc.), Polsce (5,9 proc.) i Bułgarii (6,47 proc.).
Zdecydowana większość podmiotów w Polsce nie chce wdrażać AI, dopóki nie będzie to konieczne
– Dla mnie to jest kwestia pewnego poziomu wiedzy i edukacji wśród polskich przedsiębiorców. Oni nie bardzo wiedzą, po co mieliby wykorzystywać sztuczną inteligencję. Oni będą korzystać z nowych technologii wtedy, o ile one spowodują, iż będzie to dla nich pomoc związana z tym, iż będą wyższe dochody czy będzie można wyeliminować pewne powtarzalne prace. o ile oni nie zobaczą rzeczywistej korzyści, to będzie z tym problem – uważa Jacek J. Wojciechowicz.
Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „AI w polskich przedsiębiorstwach” wynika, iż zdecydowana większość podmiotów w Polsce nie chce wdrażać sztucznej inteligencji, dopóki nie będzie to konieczne – wskazało tak 77 proc. firm, które nie korzystają z AI. Natomiast 23 proc. z nich planuje wdrożyć tę technologię, przy czym 4 proc. z nich chce to zrobić w najbliższych 12 miesiącach, a 19 proc. nie określiło jeszcze terminu.
Duże firmy wykorzystują sztuczną inteligencję, i to coraz więcej i dość skutecznie
Najpowszechniejszą barierą dla cyfryzacji, podnoszoną przez firmy, które nie korzystają z AI, są zbyt wysokie koszty rozwiązań cyfrowych (18 proc. wobec 10 proc. w firmach korzystających z tej technologii). Przedsiębiorcy wskazywali także na brak przygotowania kadry oraz potrzebę szkolenia pracowników, co także może być pochodną bariery kosztowej, ze względu na potencjalne koszty pozyskania wykwalifikowanych pracowników z rynku lub zainwestowania środków w szkolenia.
– Gdyby istniały programy, a powoli takie pilotażowe się pojawiają, gdzie można uzyskać na przykład finansowanie grantowe na to, żeby wdrożyć jakieś narzędzie sztucznej inteligencji, to myślę, iż ten proces byłby dużo łatwiejszy. Ale to jest kwestia czasu. Rzeczywiście duże firmy wykorzystują sztuczną inteligencję, i to coraz więcej i dość skutecznie – mówi prezes AI4Smart.
Pilotażowy program wsparcia wdrażania rozwiązań sztucznej inteligencji w MŚP
Jak wynika z raportu EY „Jak polskie firmy wdrażają AI?”, w 2024 r. odsetek firm, które z sukcesem zakończyły wdrożenia sztucznej inteligencji, wzrósł rok do roku z 20 proc. do 25 proc. Więcej przedsiębiorstw deklaruje także gotowość do kolejnych wdrożeń – wzrost z 78 proc. do 89 proc.
Przykładem takiego wsparcia może być przygotowany w ramach projektu Inno_LAB, realizowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii w latach 2024–2029 i Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, pilotażowy program wsparcia wdrażania rozwiązań sztucznej inteligencji w MŚP. Jego celem jest zwiększanie wiedzy, kompetencji i gotowości technologicznej w przedsiębiorstwach. Program ma się koncentrować na pomocy MŚP w zmniejszeniu niepewności związanej z eksperymentowaniem w obszarze AI, aby firmy chętniej decydowały się na inwestycję. To z kolei ma się przyczynić do generowania ich przewagi konkurencyjnej. – Dla bardzo wielu małych i średnich firm przykładowo zastosowanie agentów sztucznej inteligencji byłoby rzeczą niesłychanie pożyteczną. o ile mamy firmę jednoosobową, gdzie jedna osoba ma bardzo dużo pracy, w pewnym momencie pojawia się taka pułapka aktywności – ta osoba nie jest w stanie dokonać ekspansji, zatrudnić nowej osoby, ponieważ bez przerwy pracuje. Gdyby miała agenta, który chociaż odbierałby telefony, zbierałby wszystkie zapytania ofertowe, po pewnym czasie mogłaby dobrać drugą, trzecią, czwartą osobę do współpracy – podkreśla Jacek J. Wojciechowicz.
