To, iż cyberataki stanowią istotną część trwającej w Ukrainie wojny, jest już dla wszystkich oczywiste. Jak pokazuje najnowszy raport ESET, cyberwojna nie stanowi ewenementu, a raczej stały element współczesnych działań wojennych. Wszędzie tam, gdzie rośnie temperatura konfliktu, równolegle z konwencjonalnymi siłami zbrojnymi, zaczynają działać cyberprzestępcy. w tej chwili są szczególnie aktywni w Ukrainie, Izraelu oraz na Tajwanie. Na terenie Europy również bardzo aktywnie działają grupy szpiegowskie z Rosji i Chin.
Po ataku Hamasu na Izrael w październiku 2023 r. i podczas trwającej wojny w Gazie ESET wykrył znaczny wzrost aktywności ze strony grup cyberprzestępczych związanych z Iranem. Grupy powiązane z Rosją skupiły swoją działalność na szpiegostwie w Unii Europejskiej i atakach na Ukrainę. W ciągu ostatnich sześciu miesięcy badacze ESET zaobserwowali również liczne kampanie prowadzone przez chińskie grupy, wymierzone w różne cele na Tajwanie, gdzie w styczniu odbyły się wybory prezydenckie.
– Celem większości kampanii były instytucje rządowe i określone branże, na przykład nieustannie nękana atakami ukraińska infrastruktura krytyczna. Europa doświadczyła zróżnicowanych ataków ze strony wielu różnych podmiotów. Grupy sprzymierzone z Rosją coraz mocniej koncentrują się na szpiegostwie w Unii Europejskiej, ale również organizacje związane z Chinami ewidentnie interesują się UE, utrzymując tu swoją stałą obecność – mówi Jean-Ian Boutin, Director of Threat Research w ESET.
Rosyjskie grupy szpiegowskie koncentrują się na celach rządowych i sektorach kluczowych, takich jak np. energetyczny, obronny, NGO, edukacyjny czy telekomunikacyjny. Poza tym prowadzą również szeroko zakrojone działania dezinformacyjne i psychologiczne jak np. odkryta przez badaczy ESET kampania Operation Texonto. Jej celem było rozpowszechnianie fałszywych informacji o rosyjskich protestach wyborczych i sytuacji wojennej w Charkowie, aby zwiększać niepewność wśród Ukraińców i Ukrainek, zarówno w kraju, jak i za granicą. W marcu atakujący próbowali również podszyć się pod zespół Aleksieja Nawalnego, aby zdezorganizować protest jego zwolenników.
W Tajwanie grupa SparklingGoblin zaatakowała telewizję, a bardzo aktywna Flax Typhoon obrała za cel organizacje rządowe, ale także firmę konsultingową, firmę zajmującą się oprogramowaniem do rezerwacji podróży oraz organizacje z branży farmaceutycznej i elektronicznej.
Śledząc zagrożenia związane z Iranem, badacze ESET zaobserwowali gwałtowny wzrost aktywności po ataku na Izrael 7 października 2023. Zwiększona aktywność koncentrowała się na dwóch głównych działaniach: kradzieży danych uwierzytelniających oraz na kolejnych atakach mających na celu uszkodzenie, zniszczenie systemów i destabilizację funkcjonowania organizacji. Warto zauważyć, iż współmiernie do wzrostu liczby ataków spadła ich skuteczność i jakość operacyjna wykorzystywanych w nich narzędzi.
– Znając skalę działań cyberprzestępczych i cyberszpiegowskich, powinniśmy być bardzo ostrożni. Ważnymi celami cyberprzestępców są oczywiście elementy infrastruktury krytycznej czy instytucje rządowe. Nie możemy jednak zapominać, iż jednym z ich głównych założeń jest sianie dezinformacji i paniki. Musimy zwracać szczególną uwagę na to, co czytamy i oglądamy, a przede wszystkim, którym źródłom informacji ufamy – podsumowuje Kamil Sadkowski, analityk laboratorium antywirusowego ESET.
