Nasz cykl #wiedzAInformacje o zjawisku #deepfake początkowo planowaliśmy realizować tylko w mediach społecznościowych. Pomyśleliśmy jednak, iż nie każdy lubi przyjmować wiedzę w małych dawkach, a i algorytmy platform nie koniecznie sprzyjają cyklom, które najlepiej jest czytać w odpowiedniej kolejności.

Dlatego zdecydowaliśmy się uzupełnić naszą serię w social mediach o wpisy na naszej stronie. Mamy nadzieję, iż okażą się one cennym źródłem wiedzy.

Deepfake - definicja

Zacznijmy od tego, o czym w ogóle rozmawiamy. Czym jest deepfake?

Termin deepfake określa syntetyczne media (obrazy, filmy i dźwięki) wygenerowane przy użyciu AI przedstawiające rzeczy i sytuacje, które nie istnieją lub nigdy nie miały miejsca.

Powstał on poprzez połączenie dwóch angielskich słów „deep” – od „deep learning”, czyli uczenia maszynowego z użyciem sieci neuronowych i „fake”, czyli słowa oznaczającego sztuczny, nieprawdziwy.

Deepfake - historia

Słowo to narodziło się w 2017 roku, na portalu Reddit. „Deepfake’ami” nazywano wtedy zdjęcia i filmy pornograficzne, w których twarze aktorek i aktorów podmieniano na twarze znanych osób.

Choć zjawisko zyskało nazwę w roku 2017, to do tworzenia treści wykorzystywano technologię, której początki sięgają roku 2014.

Deepfake dla bogatych

Opinia publiczna mogła usłyszeć o technologii deepfake już w roku 2015, choć wtedy nie miała ona jeszcze nazwy. Została wykorzystana przez Hollywood. W siódmej odsłonie "Szybkich i wściekłych" mogliśmy zobaczyć zmarłego Paula Walkera w roli Braiana O'connera. Część scen została nagrana już po śmierci aktora z wykorzystaniem techniki nałożenia wirtualnej maski twarzy i syntezy głosu.

Wtedy wydawało się, iż deepfake pozostanie dostępny jedynie dla wybranych np. wielkich studiów filmowych. Można było, oczywiście, usłyszeć spekulacje o tym, iż w niezdefiniowanej przyszłości aktorzy przestaną być potrzebni.

Deepfake dla zabawy

Tak, jak wspomnieliśmy już dwa lata później, w 2017 roku, deepfake stał się rozrywką na portalu Reddit. Co prawda jakość tworzonych materiałów nie była najlepsza, tematykę przemilczymy, ale tworzenie deepfake’ów przestało być zarezerwowane tylko dla wielkich i bogatych.

Deepfake na poważnie

Niestety potencjał technologii deepfake został także gwałtownie dostrzeżony także przez innych graczy sceny globalnej. Gwałtowny rozwój technologii sprawił, iż komputery zdolne i oprogramowanie do tworzenia bardzo realistycznych materiałów deepfake są w zasięgu przeciętnego Kowalskiego.

Dlatego, choć zjawisko nie jest nowe, to mówimy o nim teraz. Deepfake’i wykorzystywane są do żartów i zabawy, ale także do oszustw internetowych i propagandy.

Tuż po inwazji na Ukrainę w sieci pojawiło się sfabrykowane nagranie przedstawiające prezydenta Wołodymyra Zełenskiego nawołującego ukraińskich żołnierzy do złożenia broni.

W 2024 deepfake’i z niszowego zjawiska stały się czymś, co potencjalnie może mieć wpływ na losy świata i każdego z nas.