Ostatnia aktualizacja 4 kwietnia, 2023
Rozpoczynając przygodę z projektowaniem interfejsów, najprawdopodobniej jednym z pierwszych tematów, z którymi się zetkniesz, będą heurystyki Nielsena. Ogólnie mówiąc, to zbiór zasad interakcji człowieka i maszyny. Jakob Nielsen spisał je w 10 punktach i w świecie UX uchodzą za zestaw dobrych praktyk projektowania. Jednakże Heurystyki Nielsena są na tyle uniwersalne, iż można je stosować również w innych procesach, które mają jakikolwiek związek z użytecznością. Jak dokładnie brzmią? Sprawdź poniżej.
Heurystyki Nielsena – 10 zasad dobrego projektowania
Pokaż status systemu
Interfejs powinien informować użytkowników na bieżąco, co się dzieje w każdym momencie interakcji z jego elementami. W trakcie poruszania się np. po stronie internetowej, użytkownicy powinni mieć możliwość szybkiej weryfikacji, jakie efekty przyniosła dana interakcja, aby decydować o tym, co robić dalej. Oznacza to, że:
- Interakcje powinny wywoływać informację zwrotną dla użytkowników, najlepiej jak najszybciej;
- Jasność komunikacji buduje zaufanie użytkowników.
Dopasowanie systemu do rzeczywistości
Oznacza to, iż dany projekt powinien być osadzony w rzeczywistości osób, które będą z niego korzystać. Komunikaty muszą być zrozumiałe dla wszystkich, a nie tylko wybranych, który posługują się żargonem. Aby to zrobić, miej na uwadze następujące wątki:
- Dopasowanie języka do użytkowników;
- Stosowanie konwencjonalnych rozwiązań;
- Przewidywalność i logikę informacji znaną z rzeczywistości.
Pozwól użytkownikowi na kontrolę
W przypadku wykonania niechcianej interakcji, np. przez pomyłkę, zapewnij użytkownikowi możliwości cofnięcia działań. Zadbaj o obecność i widoczność przycisków Cofnij/Ponów/Anuluj. Dzięki temu użytkownik nie będzie musiał przechodzić długich procesów od początku w przypadku pomyłki i uniknie frustracji lub porzucenia danej czynności.
Zachowaj standaryzację i spójność
Projekt powinien być tworzony zgodnie z konwencją przyjętą w obrębie marki, branży lub rodzaju produktu. Istnienie wypracowanych wcześniej standardów wpływa na późniejsze oczekiwania użytkowników, dlatego ważne jest, aby za nimi podążać i stosować standard w trakcie tworzenia nowych produktów.
Zapobiegaj błędom
Przede wszystkim należy postarać się o zminimalizowanie prawdopodobieństwa wystąpienia błędu. Warto jednak być gotowym na jego zaistnienie, dlatego konieczne jest wypracowanie kilku rozwiązań:
- Tam gdzie to możliwe, zastosuj ustawienia domyślne i zalecane;
- Komunikuj użytkownikowi, które z nich lepiej zastosować, a także jakie mogą być konsekwencje innego wyboru;
- Postaraj się o dobre komunikaty ostrzegające użytkowników przed wykonaniem krytycznych działań.
Daj wybór zamiast konieczności zapamiętywania
W projekcie ważne jest, aby dbać o ciągłą widoczność elementów, akcji lub opcji, z których użytkownik może chcieć skorzystać. Zmniejszenie konieczności zapamiętywania struktury usługi znacznie usprawni jej wykorzystywanie przez użytkowników. Dzięki odpowiedniemu rozmieszczeniu elementów, odnajdowanie potrzebnych opcji będzie intuicyjne i nie będzie wymagało obciążania pamięci użytkownika.
Zadbaj o elastyczność i efektywność
Poza opcjami widocznymi standardowo w formie hierarchicznie zbudowanego menu, udostępnij możliwość korzystania ze skrótów lub gestów. Tam, gdzie to możliwe, zaprojektuj także opcję dostosowania usługi do własnych preferencji, a także działania produktu. Takie działania sprawią, iż użytkownicy będą mogli wykorzystywać platformę lub usługę tak, jak im najwygodniej.
Zadbaj o estetyczne i minimalistyczne rozwiązania
Interfejs nie powinien być przeładowany dodatkowymi funkcjami, ponieważ każda nadmiarowa opcja konkuruje o uwagę z tymi, które są kluczowe. Dodatkowo zbyt duża liczba elementów pogarsza czytelność całego interfejsu, a także wydłuża czas, w jakim użytkownik dotrze do interesującej go funkcji.
Pomóż w rozpoznawaniu i rozwiązywaniu błędów
Komunikaty błędów powinny być zrozumiałe dla użytkownika i informować o tym, co poszło nie tak. Warto także stosować oznaczenia kolorystyczne (np. czerwony) dla opisu komunikatu o błędzie. Ponadto należy zapewnić możliwe rozwiązania i komunikację na ich temat, aby użytkownik mógł łatwo rozwiązać swój problem.
Zapewnij ogólną pomoc i dokumentację
W każdym projekcie powinno się zadbać o to, aby jego struktura, wygląd i sposób interakcji były samowyjaśniające się. Jednak jeżeli to konieczne, warto zadbać o przejrzystą, łatwą do przeszukania i dostępną dla użytkowników dokumentację.
Heurystyki Nielsena – aktualności
Warto śledzić treści publikowane na stronie Nielsen Norman Group, która należy do amerykańskiej firmy zajmującej się interfejsami użytkowników. NN Group została założona w 1998 roku przez Jakoba Nielsena, specjalistę od użyteczności i autora heurystyk oraz Donalda Normana, psychologa poznawczego i badacza interakcji człowiek-komputer.
Choć zestaw heurystyk powstał w 1994 roku, to przez cały czas zachowuje swoją aktualność w ogólnym znaczeniu. W 2020 roku zaktualizowano artykuł na stronie NN Group, poprawiając język i definicje, a także wzbogacając konkretne przykłady dodatkowymi informacjami i linkami na temat heurystyk w kontekście konkretnych typów projektów.
