Firma doradcza w zakresie zarządzania Kearney i analityk The Futurum Group opublikowali badania pokazujące, iż dyrektorzy generalni firm o wysokich dochodach umieszczają sztuczną inteligencję (AI) w centrum swoich strategii biznesowych, a respondenci z Europy i Ameryki Północnej twierdzą, iż mają przyzwoite elementy składowe programów sztucznej inteligencji.
Autorzy raportu, trzech z Futurum i siedmiu z Kearney, twierdzą, iż należy „unikać zawyżonego optymizmu” i przez cały czas skupiać się na zwrocie z inwestycji (ROI) oraz budowaniu solidnych podstaw danych dla wysiłków w zakresie sztucznej inteligencji. Przestrzegają, aby „przedkładać wymierzone wdrożenia nad skoki typu wszystko albo nic”.
Mówili, iż ich badania Czy dyrektorzy generalni są gotowi wykorzystać potencjał sztucznej inteligencji?ujawnia paradoks, iż firmy odnoszące największe sukcesy to te, w których najwyższe kierownictwo celowo wycofuje się z działań praktycznych Strategia sztucznej inteligencji.
„Dane pokazują, iż 92% dyrektorów generalnych, którzy nie widzą wymiernych wyników sztucznej inteligencji, upiera się przy samodzielnym kierowaniu strategią sztucznej inteligencji, w porównaniu z zaledwie 59% w organizacjach, które osiągają wymierny sukces” – stwierdzili. „Ta luka sugeruje, iż scentralizowana, odgórna kontrola może utrudniać specjalistyczną wiedzę na poziomie domeny i utrudniać współpracę międzyfunkcyjną
„Wywiady wykazały ponadto, iż gdy dyrektor generalny pozostaje przewodnikiem strategicznym, a nie praktycznym menedżerem, alokacja zasobów i pomiar ROI (49% w porównaniu z 17% w przypadku innych, którym się nie powiodło) stają się skuteczniej osadzone w codziennych praktykach biznesowych”.
W 2024 r. badacze przepytali 213 dyrektorów generalnych firm, których roczne przychody przekraczają 1 miliard dolarów. W listopadzie i grudniu przeprowadzili wywiady z 20 dyrektorami generalnymi na temat zarządzania sztuczną inteligencją, zarządzania zmianami, integracji i pozyskiwania talentów.
Około 28% respondentów ankiety pochodziło z Europy, 32% z Ameryki Północnej, 16% z regionu Azji i Pacyfiku, 12% z Ameryki Łacińskiej, 6% z Bliskiego Wschodu i 6% z Afryki.
Inwestycja w sztuczną inteligencję „konieczność”
Z badania wynika, iż dyrektorzy generalni wierzą w konieczność inwestowania w sztuczną inteligencję pomimo braku nacisków ze strony klientów.
„Wielu dyrektorów generalnych zgłasza minimalną bezpośrednią presję ze strony klientów na wdrożenie sztucznej inteligencji – tylko 24% przytacza wyraźne prośby klientów dotyczące rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji – jednak ponad połowa przyznaje, iż odczuwa silną wewnętrzną potrzebę przygotowania się na zakłócenia spowodowane sztuczną inteligencją” – zauważa raport. „Ten paradoks pojawił się w wywiadach, w których liderzy podkreślali, iż czekanie na żądania zewnętrzne może pozostawić ich organizacje w tyle, gdy zmienią się oczekiwania konsumentów, czego powszechnie oczekiwali, iż niedługo się to stanie”.
Jak cytuje raport, jeden z dyrektorów generalnych globalnej firmy zajmującej się rekrutacją pracowników z europejską siedzibą główną powiedział: „Za trzy lata sytuacja drastycznie się zmieni, jeżeli chodzi o wpływ sztucznej inteligencji. Wiemy, iż za kilka lat nie będziemy potrzebować ludzi do tej pracy. Będzie napędzany sztuczną inteligencją.”
Około 89% ankietowanych dyrektorów generalnych zgodziło się co do strategicznego znaczenia wykorzystania sztucznej inteligencji w transformacji biznesowej, ale tylko jeden na czterech z nich czuje się w pełni przygotowany na integrację sztucznej inteligencji w swoich organizacjach.
Aplikacje dla pieszych
W tym roku firmy podejmują małe, stopniowe kroki eksperymentować z włączeniem AI do procesów biznesowychJak wynika z raportu.
Cytuje dyrektora generalnego północnoamerykańskiej firmy świadczącej usługi finansowe: „Zaczynamy od zastosowań dla pieszych, takich jak generowanie wyciągów klientów i procesy regulacyjne”.
Autorzy raportu mówią: „Dyrektor generalny globalnej firmy zajmującej się rozwiązaniami chłodniczymi do sprzedaży detalicznej podkreślił znaczenie przypadków testowych, stwierdzając: „Rok 2025 to nasz docelowy rok dla znaczących inwestycji w sztuczną inteligencję i skupiamy się na wyciąganiu wniosków z doświadczeń na małą skalę, aby informować szerzej aplikacji”.
Dyrektor generalny firmy produkującej odzież z Europy wskazał na długoterminowy zamiar wykorzystania sztucznej inteligencji w swojej podstawowej działalności. „Nakreślamy długoterminowy plan dotyczący sztucznej inteligencji, obejmujący innowacje w rozwoju tkanin i maszyn, co jest celem pięcioletnim” – stwierdzili.
Jednak zdaniem autorów raportu choć większość liderów postrzega sztuczną inteligencję jako czynnik zmieniający zasady gry w zakresie wydajności operacyjnej lub redukcji kosztów, niewielu opracowało w pełni plan wykorzystania zaawansowanych możliwości w przypadkach zastosowań o większym wpływie.
We wstępie do raportu pt. Billa McDermottaprezes i dyrektor generalny ServiceNow, mówi: „Jeśli chodzi o produktywność człowieka, sztuczna inteligencja zapewni w tym roku prawie miliard godzin produktywności samym klientom ServiceNow.
„To nie czas na inkrementalizm” – mówi. „To czas wykładniczego myślenia i odwagi, by przewodzić”.
A jednak raport wydaje się potwierdzać ostrożne i metodyczne podejście do wdrażania sztucznej inteligencji.
„Dane pokazują, iż organizacje stosujące wyważone podejście polegające na „szybkim naśladowaniu” – 53% próby – osiągają bardziej spójne wyniki w zakresie sztucznej inteligencji niż te, które próbują natychmiastowego wdrożenia na dużą skalę” – czytamy w raporcie. „Rozbieżność jest szczególnie wyraźna w firmach, które miały problemy z osiąganiem wyników, a 58% z nich dążyło do bardzo agresywnego przyjęcia rozwiązań.
„Wywiady potwierdzają, iż szybki rozwój często ujawnia opór danych i kulturowy, zanim solidni piloci będą mogli zweryfikować zwrot z inwestycji. Z kolei metodyczni naśladowcy, którzy dostrajają mniejsze wdrożenia sztucznej inteligencji, najpierw zgłaszają płynniejsze skalowanie i większe zaufanie wśród interesariuszy”.
Raport pokazuje pewne różnice pomiędzy regionami. Europejscy respondenci wykazują duże zainteresowanie zatrudnianiem wyspecjalizowanej sztucznej inteligencji (63%), szczególnie w sektorach takich jak produkcja i usługi finansowe, gdzie zdaniem autorów dotychczasowe procesy wymagają specjalistycznej wiedzy specjalistycznej w danej dziedzinie.
Około 77% europejskich dyrektorów generalnych potrzebuje porad ws Zarządzanie projektami AI i wdrożenie – najwyższe wśród regionów – sugerują, jak twierdzą autorzy, „chęć lepszego zrozumienia, w jaki sposób najlepiej ustrukturyzować udane wysiłki w zakresie sztucznej inteligencji”.
Organizacje z Ameryki Północnej zgłaszają bardziej trwałe postępy w inwestycjach w sztuczną inteligencję niż inne regiony: 72% koncentruje się na podnoszeniu kwalifikacji siły roboczej, 75% walczy z dostępnością wyspecjalizowanych talentów, a 39% angażuje się w formalne projekty pilotażowe.
Firmy starsze niż 10 lat koncentrują swoje wysiłki w zakresie sztucznej inteligencji na ustalonych celach biznesowych, takich jak satysfakcja klienta (76%) i odporność łańcucha dostaw (42%). Młodsze firmy szkolą swoje projekty AI głównie pod kątem wzrostu przychodów i redukcji kosztów. Ogółem 19% skupiało się na tym, co autorzy raportu określają jako innowację w zakresie sztucznej inteligencji „nowej generacji”.
Ryzyka etyczne
Tak uważa około 80% dyrektorów generalnych ryzyka etyczne – takie jak stronniczy proces decyzyjny, naruszenia prywatności i luki w odpowiedzialności – jako istotne bariery na drodze do przyjęcia sztucznej inteligencji. Mimo to mniej niż połowa twierdzi, iż posiada formalne ramy zarządzania sztuczną inteligencją.
Dyrektor generalny dostawcy sprzętu do żywności, napojów i sprzętu farmaceutycznego z siedzibą w Europie powiedział: „Nie jesteśmy dobrze przygotowani na radzenie sobie z awariami sztucznej inteligencji i kwestiami etycznymi. Regularne procedury zarządzania kryzysowego prawdopodobnie nie wystarczą w przypadku incydentów związanych ze sztuczną inteligencją”.
I choć instytucje finansowe powszechnie uwzględniają przeglądy bezpieczeństwa na każdym etapie wdrażania sztucznej inteligencji, według raportu, branże takie jak pakowane towary konsumpcyjne i media wydają się bardziej narażone. Z wywiadów przeprowadzonych na potrzeby raportu wynika, iż „tylko połowa z nich uwzględnia solidne ramy bezpieczeństwa cybernetycznego we wdrażaniu sztucznej inteligencji, pozostawiając potencjalne luki w zabezpieczeniach bez kontroli. Ponieważ sztuczna inteligencja przenika coraz więcej funkcji, wypełnienie tej luki w etyce bezpieczeństwa może stać się istotnym krokiem strategicznym dla zarządów i kadry kierowniczej wyższego szczebla”.
Agentyczna sztuczna inteligencja w programie dyrektora generalnego
Kolejną barierą w automatyzacji przedsiębiorstw jest „agentyczna sztuczna inteligencja” – systemy AI zdolne do autonomicznego działania i podejmowania decyzji.
Z raportu Kearney i Futurum wynika, iż większość ankietowanych dyrektorów generalnych przewiduje, iż agentyczna sztuczna inteligencja zmieni sposób podejmowania decyzji biznesowych, a nie tylko automatyzuje procesy. Rzeczywiście dyrektor generalny firmy audytorskiej wierzy, iż sztuczna inteligencja zastąpi całą jej podstawową działalność.