W 2020 r. 470 samorządów przekazało spisy wyborców Poczcie Polskiej. Spółka miała na polecenie premiera Mateusza Morawieckiego organizować wybory korespondencyjne. Mimo ostrzeżeń ze strony organizacji społecznych przed konsekwencjami karnymi nielegalnego przekazania danych osobowych, samorządowcy świadomie łamali prawo. Teraz Prawo i Sprawiedliwość chce im zapewnić bezkarność – w drodze ustawy.
Dane osobowe podlegają ochronie
W kwietniu 2020 r. wysłaliśmy do wszystkich samorządów list, w którym wraz z Siecią Obywatelską Watchdog Polska, Fundacją Batorego i Helsińską Fundacją Praw Człowieka ostrzegaliśmy, iż przekazanie spisów wyborców Poczcie Polskiej będzie złamaniem prawa. Premier nie mógł polecić Poczcie organizacji wyborów, więc jej żądanie nie miało podstawy. Ponad 470 samorządów (wszystkich jest w Polsce 2500) postąpiło wbrew prawu, wysyłając dane, bez podstawy prawnej i bez odpowiedniego zabezpieczenia.
Partia chce być sędzią
Sieć Obywatelska Watchdog Polska skierowała do prokuratur w całej Polsce zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Jest już pierwszy wyrok, w którym sąd stwierdził, iż wójt gminy Wapno złamał prawo. Rządząca partia Prawo i Sprawiedliwość chce jednak uwolnić samorządowców od odpowiedzialności, przyjmując ustawę w sprawie prezydenckich wyborów kopertowych. Legalizuje w nim przekazanie danych Poczcie Polskiej i umarza trwające w tej sprawie postępowania karne.
My jednak wciąż stoimy na stanowisku, iż premier nie mógł polecić Poczcie Polskiej organizacji wyborów a poczta nie mogła żądać przekazania spisów wyborców, zaś samorządy mają obowiązek chronić nasze dane zgodnie z przepisami. A także, iż osoby, które świadomie złamały obowiązujące przepisy o ochronie danych, powinny ponieść odpowiedzialność.
Sprawa Panoptykonu
W sądzie toczy się też inne postępowanie, o ochronę dóbr osobistych, z powództwa Wojciecha Klickiego z Fundacji Panoptykon przeciwko Poczcie Polskiej. Mamy nadzieję, iż ten spór, podobnie jak postępowania karne w sprawach przekazania spisów wyborców przez samorządowców, rozstrzygnie niezależny sąd. Rozprawa ma się odbyć w kwietniu 2023 r.
