Podstawowe typy danych, operatory, instrukcje warunkowe i pętle w C#

devkot.pl 6 dni temu

Wprowadzenie

Zaczynasz naukę C# i chciałbyś poznać podstawy C#? Świetnie trafiłeś! W tym artykule przedstawimy Ci podstawy, które musisz znać, by zrozumieć, jak działa ten język. Dowiesz się, czym są typy danych w C#, jak działają operatory, kiedy i jak używać instrukcji warunkowych oraz pętli. Na koniec wspólnie stworzymy prosty projekt konsolowy, który wykorzysta wszystkie te elementy w praktyce.

Dlaczego warto uczyć się C#

C# (czyt. C-sharp) to język programowania wysokiego poziomu stworzony przez Microsoft. Jest głównym językiem platformy .NET, wykorzystywanym do tworzenia aplikacji desktopowych, serwerowych, webowych, mobilnych, a choćby gier w silniku Unity. Nauka C# to świetny start, jeżeli chcesz rozwijać się jako programista .NET lub tworzyć nowoczesne aplikacje biznesowe.

Podstawowe typy danych w C#

Typy wartościowe (value types)

Typy wartościowe przechowują bezpośrednio dane. Najpopularniejsze z nich to:

TypRozmiarZakres / Przykład

int	4 bajty	int liczba = 42;
double	8 bajtów	double pi = 3.14;
bool	1 bajt	bool isActive = true;
char	2 bajty	char litera = 'A';

Typy referencyjne (reference types)

Typy referencyjne przechowują adresy w pamięci.

string – tekst (np. "Cześć!")
object – najbardziej ogólny typ
Klasy (class) – tworzone przez użytkownika

Przykład:

string imie = "Jan"; object cos = 5;

Operatory w C#

Operatory arytmetyczne

Używane do działań matematycznych:

int a = 10, b = 3; Console.WriteLine(a + b); // 13 Console.WriteLine(a - b); // 7 Console.WriteLine(a * b); // 30 Console.WriteLine(a / b); // 3 Console.WriteLine(a % b); // 1

Operatory przypisania

Służą do przypisywania i modyfikowania wartości:

int x = 5; x += 2; // 7 x *= 3; // 21

Operatory porównania

Porównują wartości zmiennych:

int x = 5, y = 10; Console.WriteLine(x == y); // false Console.WriteLine(x != y); // true Console.WriteLine(x

Operatory logiczne – zrozumieć logikę programu

Operatory logiczne służą do łączenia warunków i operowania na wartościach true lub false. Pozwalają tworzyć złożone warunki logiczne np. w instrukcjach if.

OperatorNazwaCo robi?

&&	I (AND)	Zwraca true, jeżeli oba warunki są prawdziwe
`		`
!	NIE (NOT)	Zwraca odwrotność wartości – !true to false, !false to true

Przykład:

bool a = true; bool b = false; Console.WriteLine(a && b); // false – tylko jeden warunek spełniony Console.WriteLine(a || b); // true – jeden warunek wystarcza Console.WriteLine(!a); // false – zaprzeczenie true

&& – „muszą być spełnione oba”
|| – „wystarczy, iż jeden jest spełniony”
! – „odwróć wartość logiczną”

Instrukcje warunkowe

if, else if, else

Pozwalają decydować, który fragment kodu ma zostać wykonany

int wiek = 20; if (wiek >= 18) { Console.WriteLine("Pełnoletni"); } else { Console.WriteLine("Niepełnoletni"); }

switch

Lepszy wybór, gdy masz wiele przypadków do rozróżnienia.

string dzien = "poniedziałek"; switch (dzien) { case "poniedziałek": Console.WriteLine("Początek tygodnia"); break; case "piątek": Console.WriteLine("Prawie weekend!"); break; default: Console.WriteLine("Inny dzień"); break; }

Pętle w C# – powtarzanie czynności

Pętle pozwalają wielokrotnie wykonywać blok kodu – dopóki spełniony jest określony warunek. Są niezbędne, jeżeli chcesz wykonać zadanie np. 10 razy lub dopóki użytkownik poda poprawną odpowiedź.

for – powtórz X razy

Pętla for używana jest, gdy wiemy, ile razy chcemy wykonać daną operację. Składa się z licznika, warunku i inkrementacji (zwiększania liczby).

for (int i = 0; i

Wykona się 5 razy – od 0 do 4.

while – dopóki warunek jest spełniony

Sprawdza warunek przed każdą iteracją. Wykonywana jest tylko wtedy, gdy warunek logiczny jest true.

int i = 0; while (i

Kod wykona się 3 razy: 0, 1, 2.

do...while – przynajmniej raz

Pętla, która najpierw wykonuje kod, a dopiero potem sprawdza warunek.

int j = 0; do { Console.WriteLine("j = " + j); j++; } while (j

Nawet jeżeli warunek jest fałszywy, kod wykona się co najmniej raz.

Mini-projekt: Gra w zgadywanie liczby

Cel gry

Komputer losuje liczbę od 1 do 100.
Użytkownik zgaduje, dopóki nie trafi.
Program podpowiada, czy liczba jest za mała, za duża, czy trafiona.

Kod gry

using System; class Program { static void Main() { Random rand = new Random(); int wylosowanaLiczba = rand.Next(1, 101); // od 1 do 100 int proba = 0; int liczba; Console.WriteLine("Zgadnij liczbę od 1 do 100!"); do { Console.Write("Podaj liczbę: "); string input = Console.ReadLine(); bool poprawna = int.TryParse(input, out liczba); if (!poprawna) { Console.WriteLine("To nie jest liczba! Spróbuj jeszcze raz."); continue; } proba++; if (liczba wylosowanaLiczba) { Console.WriteLine("Za dużo!"); } else { Console.WriteLine($"Brawo! Trafiłeś w {proba} próbie."); } } while (liczba != wylosowanaLiczba); } }

Co zostało użyte?
Typy danych: int, string, bool
Instrukcje warunkowe: if, else if, else
Pętla: do...while
Operatory: ==, <, >, !=
Losowanie liczb: Random
Obsługa błędów: TryParse

Podsumowanie

Gratulacje! W ramach tego artykułu udało CI się poznać podstawy C# takie jak:

Podstawowe typy danych w C#
Działanie operatorów – arytmetycznych, logicznych, przypisania i porównania
Jak działają instrukcje warunkowe i jak podjąć decyzję w kodzie
Jak używać pętli, by wykonać zadania wielokrotnie
Jak napisać pierwszy mini-projekt – prostą grę zgadywankę