Badania mózgu, które do tej pory wymagały wykonywania w placówkach medycznych przez wyspecjalizowanych pracowników, mogą z powodzeniem być realizowane w terenie.
Międzynarodowy zespół naukowców udowodnił, iż wysokiej jakości dane EEG można zbierać choćby tam, gdzie brakuje stałej infrastruktury.
Badanie było przeprowadzone na dużą skalę
Naukowcy podzielili się wynikami swoich badań w czasopiśmie eNeuro. Badanie rzuca nowe światło na to, jak przeprowadzać neurobadania w regionach o ograniczonych zasobach.
Zamiast stacjonarnych systemów zastosowano tutaj przenośne zestawy EEG, a do pracy w terenie włączono osoby bez wcześniejszego doświadczenia w neurofizjologii. W efekcie zebrano dane od niespełna 8 tys. osób w zaledwie kilka miesięcy, w tym od mieszkańców wielkich miast, pracowników biur, a także od społeczności zbieraczy-myśliwych, takich jak Hadzabe w Tanzanii.
Mobilna technologia w praktyce
Do pomiarów użyto bezprzewodowych zestawów Emotiv FLEX 2 Gel z 16 kanałami. Zrezygnowano z pełnych 32 elektrod, ponieważ ich konfiguracja znacząco wydłużałaby czas przygotowania uczestnika i podnosiła koszty. Co istotne, każdy pomiar zamykał się w kwocie poniżej 50 dol na osobę. W porównaniu z tradycyjnymi badaniami EEG stanowi ułamek kosztów. Dzięki niewielkiej masie urządzeń i prostym interfejsom możliwe było prowadzenie badań w odległych lokalizacjach bez potrzeby budowania stacjonarnych pracowni.
Istotnym elementem projektu było odpowiednie przygotowanie kadry terenowej. Badacze rekrutowali osoby, które po krótkim przeszkoleniu w 2 tygodnie opanowały pełną obsługę sprzętu. W badaniu zastosowano system codziennych pulpitów nawigacyjnych, które na bieżąco monitorowały jakość sygnału. Monitorowanie jakości danych odbywało się w czasie rzeczywistym, a codzienne raporty były przekazywane każdemu badaczowi terenowemu.
Wyniki były bardzo zbliżone do tych z placówek medycznych
Analiza wykazała, iż badania prowadzone w otwartym terenie nie były gorsze od tych w pomieszczeniach. Wzorce EEG, w tym szczytowa częstotliwość alfa, odzwierciedlały znane z literatury naukowej zależności rozwojowe, np. wzrost tej częstotliwości w dzieciństwie i jej spadek w dorosłości. interesujące różnice pojawiły się między badanymi populacjami: np. tempo zmian częstotliwości alfa różniło się między uczestnikami z Indii i Tanzanii. Sugeruje to wpływ środowiska i stylu życia na funkcjonowanie mózgu.
Autorzy podkreślają, iż przeprowadzone badanie otwiera drogę do diagnozowania mózgu na niespotykaną dotąd skalę. Tworzenie wielkich, różnorodnych baz danych EEG, powiązanych z informacjami o zdrowiu psychicznym i warunkach życia, pozwoli lepiej zrozumieć, jak środowisko kształtuje funkcje mózgu. Dane wraz z materiałami szkoleniowymi mają zostać udostępnione na platformie Brainbase jeszcze w 2025 r.
Pozwoli to innym naukowcom wykorzystanie ich w kolejnych projektach.
*Źródło zdjęcia głównego: Zhenny-zhenny / Shutterstock
