Holenderski sąd skazał byłego inżyniera NXP, obywatela Rosji, na trzy lata więzienia za nielegalne przekazanie wrażliwych technologii półprzewodnikowych rosyjskim kontaktom. To jeden z najgłośniejszych przypadków naruszenia reżimu sankcji UE wobec Rosji w sektorze nowych technologii, z szerokimi implikacjami dla bezpieczeństwa technologicznego Europy.
Skazanie za szpiegostwo technologiczne
Sąd w Rotterdamie ogłosił wczoraj wyrok wobec 43-letniego Germana Aksenova, byłego pracownika firmy NXP Semiconductors. Według śledczych, Aksenov przekazał rosyjskim kontaktom poufne dane dotyczące produkcji chipów w litografii 28 nm, naruszając tym samym unijne sankcje nałożone na Rosję po 2014 roku. Sprawa objęła także współpracę z prokuraturą ze strony firmy NXP.
Aksenov został uznany za winnego nie tylko nieautoryzowanego dostępu do komputerów i kradzieży dokumentacji technicznej, ale również udzielania nielegalnej pomocy technologicznej rosyjskim podmiotom. W śledztwie podano, iż były inżynier uzyskał nielegalnie około 40 tys. euro z tytułu udostępniania danych dotyczących półprzewodników, w tym instrukcji produkcyjnych i materiałów projektowych firm GlobalFoundries, NXP i TSMC. Dane te miały posłużyć budowie w Rosji fabryki chipów 28 nm, co jest jednym z kluczowych celów rosyjskiego programu uniezależnienia się od zachodnich technologii.
Międzynarodowy wymiar afery
Litografia 28 nm w produkcji układów scalonych, choć dziś uznawana za standard średniego poziomu, pozostaje kluczowa dla wielu sektorów – od motoryzacji, przez elektronikę użytkową, po systemy wojskowe. Dostęp Rosji do tak zaawansowanych rozwiązań jest znacznie ograniczony przez zachodnie sankcje, co czyni przypadki nielegalnego transferu technologii szczególnie groźnymi z punktu widzenia bezpieczeństwa gospodarczego i militarnego.
Jak podkreślili eksperci cytowani w międzynarodowych mediach, jeden pracownik nie jest w stanie wyprowadzić kompletnej technologii produkcji chipów. Jednak koordynacja działań przez większy zespół może znacząco przyspieszyć rosyjskie prace nad uniezależnieniem od importu. Rosja, mimo licznych trudności, zadeklarowała, iż do 2030 roku planuje rozpocząć masową produkcję rodzimych chipów w litografii 28 nm.
Sprawa Aksenova pokazuje, iż wojna technologiczna na linii Zachód–Rosja przeniosła się na poziom wyrafinowanej inżynierii, cyberprzestępczości i szpiegostwa przemysłowego. Podkreśla także determinację UE w egzekwowaniu przepisów sankcyjnych. Sam oskarżony nie przyznał się do winy, twierdząc, iż przechowywał dokumenty wyłącznie do celów własnych i nie był szpiegiem.
