Unia Europejska uruchomiła DNS4EU – własny, oparty na europejskich standardach, bezpieczny i przyjazny prywatności system rozwiązywania nazw domenowych (DNS). To przełomowy krok w kierunku budowy cyfrowej suwerenności i uniezależnienia się od rozwiązań oferowanych przez globalnych gigantów technologicznych spoza Europy.
Czym jest DNS4EU i po co powstał?
DNS, czyli Domain Name System, to podstawowa technologia umożliwiająca tłumaczenie adresów stron internetowych na numery IP zrozumiałe dla komputerów. Dotychczas większość użytkowników korzystała z rozwiązań DNS oferowanych przez dostawców internetu lub popularnych, komercyjnych usług globalnych – takich jak Google czy Cloudflare. Takie podejście wiązało się jednak z przekazywaniem danych poza granice UE, co rodziło ryzyka dla prywatności i bezpieczeństwa.
DNS4EU to inicjatywa współfinansowana przez Unię Europejską i wspierana przez Agencję Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA). System powstał jako odpowiedź na potrzebę zapewnienia Europejczykom alternatywy, która będzie zgodna z lokalnymi przepisami, zapewni wyższy poziom ochrony danych, a jednocześnie nie naruszy swobody dostępu do internetu. Jak podkreślają twórcy projektu:
„DNS4EU wpisuje się w unijną strategię cyfrowej autonomii, zapewniając alternatywę wobec publicznych usług DNS zarządzanych przez podmioty spoza Europy”.
Kluczowe funkcje i zasady działania DNS4EU
Projekt zarządzany jest przez międzynarodowe konsorcjum firm cyberbezpieczeństwa, instytucji akademickich i zespołów CERT z dziesięciu państw UE (w tym polski NASK), a liderem konsorcjum jest czeska spółka Whalebone. DNS4EU oferuje pięć wariantów usługi – od podstawowego, nieblokującego żadnych treści, po wersje blokujące znane zagrożenia, strony wyłudzające dane czy też treści nieodpowiednie dla dzieci oraz reklamy (tam, gdzie to technicznie możliwe).
Jedną z największych zalet DNS4EU jest integracja z europejskimi centrami reagowania na incydenty bezpieczeństwa (CERT, CSIRT). Dzięki temu, gdy zagrożenie zostanie wykryte w jednym kraju UE, może zostać automatycznie zablokowane w całym regionie, co skutecznie ogranicza rozprzestrzenianie się cyberataków. System gromadzi też regionalną wiedzę o zagrożeniach i korzysta z informacji dostarczanych przez operatorów telekomunikacyjnych, co zwiększa skuteczność ochrony.
DNS4EU dostępny jest zarówno dla użytkowników indywidualnych, jak i instytucji publicznych czy firm telekomunikacyjnych. Dla administracji publicznej czy samorządów oznacza to nie tylko oszczędności (nie trzeba budować własnej infrastruktury DNS), ale też wsparcie dla zespołów bezpieczeństwa IT (SOC).
Mapa rozlokowania serwerów DNS dla DNS4EU
Neutralność, prywatność i perspektywy rozwoju
Ważnym elementem jest pełna dobrowolność korzystania z DNS4EU – użytkownicy nie są do niego zobowiązani, a system nie daje UE dostępu do prywatnych danych ani konfiguracji użytkowników. System przestrzega lokalnych przepisów, nie jest też narzędziem cenzury. Jak zapewniają twórcy, dane są przetwarzane zgodnie z rygorystycznymi europejskimi standardami prywatności.
Po 2025 roku DNS4EU ma być komercjalizowany, aby zachować finansową niezależność od budżetu UE – projekt musi być samowystarczalny. Według najnowszych trendów, rosnące zapotrzebowanie na narzędzia zwiększające prywatność i bezpieczeństwo w sieci sprawia, iż europejska usługa DNS może stać się standardem dla użytkowników dbających o cyfrową suwerenność i bezpieczeństwo swoich danych.
Jak skonfigurować DNS4EU?
DNS4EU udostępnia pięć wariantów serwerów DNS, które można wybrać w zależności od własnych potrzeb – od wersji podstawowej, aż po opcje z dodatkowymi filtrami. Aby skorzystać z usługi, wystarczy zmienić ustawienia serwera DNS w swoim urządzeniu (komputerze, telefonie, routerze) na wybrany adres IP z poniższej listy:
- Ochrona przed zagrożeniami – 86.54.11.1
- Ochrona + Filtr treści nieodpowiednich dla dzieci – 86.54.11.12
- Ochrona + Blokowanie reklam – 86.54.11.13
- Ochrona + Filtr dla dzieci + Blokowanie reklam – 86.54.11.11
- Rozwiązanie nieprzefiltrowane (bez blokad) – 86.54.11.100
