Tragiczne trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii wstrząsnęły opinią publiczną na świecie. Ofiar są tysiące, a pomoc do poszkodowanych państw płynie z całego świata. Jak przy każdym tak dramatycznym wydarzeniu, ludzie dzielą się informacjami, zdjęciami czy filmami pod wpływem silnych emocji. Powoduje to często, iż nie sprawdzają źródła pochodzenia danej wiadomości czy nagrania. Tak również było i w tym przypadku.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:Omawiany film pojawił się w wielu miejscach w Internecie. Przedstawia on zawalający się w niekontrolowany sposób budynek. Wideo bez problemu znajdziemy w mediach społecznościowych, na przykład na Twitterze. Pojawiło się ono również z polskim opisem. W obu przypadkach użytkownicy podają, iż zostało ono nagrane 6 lutego 2023 roku. Niestety, jest to jednak pomyłka.
Nagranie z trzęsienia ziemi w Turcji — źródło
Jak wskazuje portal Teyit, pierwszymi wskazówkami, iż nagranie nie jest aktualne, są warunki atmosferyczne panujące na nagraniu. Zieleń na drzewie oraz brak śniegu mogą wskazywać, iż film nie został nagrany w miesiącach zimowych. Wsteczne wyszukiwanie obrazem w Google gwałtownie pozwala nam zidentyfikować, skąd w rzeczywistości pochodzi nagranie. Faktycznie zostało ono nakręcone w Turcji, jednak blisko trzy lata temu, tj. w październiku 2020 roku. Wówczas film powielany był w wielu mediach. Odnajdziemy go na przykład na stronie tureckiego portalu Vatan, amerykańskiego The Weather Channel czy rumuńskiego DC News.
Trzęsienie ziemi z omawianego nagrania miało miejsce 30 października 2020 roku. Jego magnituda wynosiła 7,0 w skali Richtera. Epicentrum znajdowało się niedaleko greckiej wyspy Samos na Morzu Egejskim. Jednak to tureckie miasto Izmir ucierpiało najbardziej i to właśnie z niego pochodzi powielany film. W wyniku tamtego kataklizmu zginęło 119 osób, z czego aż 116 w Izmir.
W porównaniu do trzęsienia ziemi z października 2020 roku, to z 6 lutego 2023 roku przyniosło znacznie większe szkody. Jak oceniają specjaliści, jego magnituda wyniosła najprawdopodobniej 7,8 stopnia. Tragiczny bilans na 8 lutego to ponad 11 tysięcy zabitych i 55 tysięcy rannych w Turcji i Syrii. Niestety wszystko wskazuje na to, iż w ciągu najbliższych dni będzie się on zwiększał, gdyż cały czas ratownicy wydobywają spod gruzów zarówno ocalałych, jak i kolejne ofiary śmiertelne. Ostatnie tak tragiczne trzęsienie ziemi w Turcji miało miejsce w 1999 roku w mieście İzmit, gdzie zginęło pomiędzy 17 a 18 tysięcy osób.
Podsumowanie
Ładunek emocjonalny, który wiąże się z tak tragicznymi wydarzeniami, sprawia, iż adekwatne przyswajanie informacji staje się bardzo utrudnione. Znacznie łatwiej nam wtedy bez większej refleksji udostępniać treści z niepewnych źródeł. Dlatego w przypadku tak trudnych wydarzeń zawsze warto wziąć głęboki oddech, zanim powieli się sensacyjny film czy zdjęcie.
Źródła
Teyit: https://teyit.org/analiz-yikilan-binanin-6-subat-2023-kahramanmaras-depreminden-oldugu-iddiasi
BBC: https://www.bbc.com/news/world-europe-54749509
AA.com: https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/izmirdeki-depremde-can-kaybi-116ya-yukseldi/2043913