W branży IT, gdzie wiele projektów realizowanych jest na podstawie umów o świadczenie usług, najważniejsze znaczenie ma adekwatne rozumienie pojęcia należytego i nienależytego wykonania umowy. Z punktu widzenia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) zawodowej dla IT, to rozróżnienie może decydować o tym, czy ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, czy nie.
Co oznacza „należyte” wykonanie umowy?
Należyte wykonanie umowy oznacza, iż wykonawca zrealizował swoje zobowiązania zgodnie z ustaleniami umownymi, w terminie, z należytą starannością oraz w sposób, który odpowiada profesjonalnym standardom branży.
W kontekście branży IT będzie to np.:
- stworzenie aplikacji zgodnej z dokumentacją i oczekiwaniami klienta,
- utrzymanie systemu zgodnie z SLA (Service Level Agreement),
- dostarczenie funkcjonalności wolnych od poważnych błędów uniemożliwiających ich użytkowanie.
Jeśli wszystko przebiega zgodnie z planem, ubezpieczenie OC zawodowe nie jest potrzebne – bo nie ma szkody. Ale rzeczywistość bywa bardziej skomplikowana.
Czym jest „nienależyte” wykonanie umowy?
Nienależyte wykonanie umowy ma miejsce wtedy, gdy:
- projekt jest opóźniony lub niedokończony,
- produkt zawiera istotne błędy lub nie spełnia wymagań funkcjonalnych,
- dochodzi do naruszenia danych lub błędów w kodzie skutkujących stratami klienta.
W takich przypadkach klient może dochodzić odszkodowania. I tu pojawia się najważniejsze pytanie: czy ubezpieczenie OC zawodowe dla IT pokryje te roszczenia?
Podstawa prawna – odpowiedzialność kontraktowa w Kodeksie cywilnym
Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik (czyli wykonawca usług IT) jest zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba iż udowodni, iż to niewykonanie lub nienależyte wykonanie nastąpiło wskutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.
W praktyce oznacza to, iż klient, wykazując szkodę i związek przyczynowy z działaniem (lub zaniechaniem) dostawcy, może dochodzić odszkodowania. W kontekście ubezpieczenia, najważniejsze znaczenie ma jednak to, czy przyczyna szkody wynika z „błędu zawodowego” objętego polisą, czy z rażącego naruszenia zobowiązania, które może być wyłączone z ochrony.
Dodatkowo, art. 472 k.c. wyraźnie stanowi, iż dłużnik odpowiada również za przypadki lekkiego niedbalstwa, o ile nie umówiono się inaczej – co ma szczególne znaczenie w kontekście należytej staranności przy świadczeniu usług profesjonalnych, takich jak doradztwo IT, development czy audyty bezpieczeństwa.
SPRAWDŹ TEŻ
Jak działa ubezpieczenie OC zawodowe w IT?
Ubezpieczenie OC zawodowe chroni przed finansowymi skutkami roszczeń osób trzecich (np. klientów), które wynikają z błędów, zaniedbań lub zaniechań po stronie dostawcy usług IT. Może to obejmować:
- błędne doradztwo technologiczne,
- niedziałające funkcjonalności,
- awarie systemów spowodowane działaniem ubezpieczonego,
- naruszenia RODO wynikające z błędów konfiguracyjnych, np. zła konfiguracja uprawnień dostępu lub brak szyfrowania danych.
Ale uwaga: polisa nie pokryje roszczeń za „zwykłe” niewywiązanie się z umowy, bo to już nie kwestia nienależytej staranności w ramach realizacji umowy, ale braku świadczenia usług jako takich – a więc coś, co z punktu widzenia ubezpieczyciela często stanowi wyłączenie odpowiedzialności.
Jeśli ubezpieczony np. po prostu nie oddał projektu na czas, nie rozpoczął pracy lub bez przyczyny nie dostarczył efektów – mówimy o rażącym naruszeniu umowy, a nie błędzie zawodowym. W takim przypadku ubezpieczenie nie zadziała – bo to już nie kwestia nienależytej staranności, a braku wykonania zobowiązania.
Przykłady z praktyki
Co może być objęte ochroną OC zawodowego:
- Wdrożenie systemu CRM z błędem w imporcie danych – klient poniósł straty i domaga się odszkodowania.
- Audyt bezpieczeństwa, który nie wykrył luki wykorzystanej przez hakera.
- Rekomendacja błędnej architektury, która okazała się kosztowna i nieskuteczna.
Co zwykle nie jest objęte ochroną w OC dla IT:
- Brak dostarczenia aplikacji, bo wykonawca nie wywiązał się z umowy.
- Niewywiązanie się z warunków współpracy z winy umyślnej lub zaniechania.
- Niezapłacone kary umowne, jeżeli wynikają z ogólnego braku realizacji projektu.
Ubezpieczenia zawodowe nie pokrywają również kar umownych, choćby jeżeli są związane z opóźnieniem czy błędem.
Jak się zabezpieczyć?
- Wybieraj adekwatną polisę – klasyczne OC działalności gospodarczej nie chroni przed błędami w usługach IT. Potrzebujesz OC zawodowego dla branży IT.
- Dokładnie czytaj OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia) – zwróć uwagę, co jest wyłączone z ochrony.
- Zadbaj o umowy – dobrze skonstruowana umowa z klientem (z precyzyjnym zakresem obowiązków, SLA i ograniczeniem odpowiedzialności) to Twoja pierwsza linia obrony.
- Działaj profesjonalnie – dokumentuj pracę, komunikację i podejmowane decyzje.
CASE STUDY
Jak chroni ubezpieczenie OC dla IT?
Ubezpieczenie OC zawodowe w branży IT to skuteczna ochrona przed skutkami nienależytego wykonania umowy – o ile powodem szkody jest błąd lub zaniechanie, a nie całkowite zignorowanie zobowiązań.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jaka ochrona będzie najlepsza dla Twojej działalności – porozmawiajmy. Pomożemy dobrać polisę dopasowaną do Twojego modelu biznesowego i ryzyk.
