Unia Europejska zaprezentuje w tym tygodniu nową strategię, której celem jest rozwój własnych platform sztucznej inteligencji i ograniczenie zależności od dostawców spoza kontynentu. Projekt nazwany „Apply AI Strategy” ma wzmocnić bezpieczeństwo technologiczne, konkurencyjność przemysłu oraz odporność systemów publicznych.
Plan, który ma zostać ogłoszony przez Hennę Virkkunen, unijną komisarz ds. gospodarki cyfrowej, zakłada rozwój europejskich narzędzi AI w sektorach kluczowych dla bezpieczeństwa, od ochrony zdrowia po obronność i przemysł wytwórczy. W tle stoi rosnące napięcie w relacjach transatlantyckich oraz coraz silniejsza pozycja Chin w globalnym wyścigu technologicznym.
AI jako „strategiczny zasób” Europy
Według wstępnego projektu dokumentu, do którego dotarł Financial Times, Komisja Europejska uznała sztuczną inteligencję za „strategiczny zasób”, nie zaś jedynie narzędzie zwiększające produktywność. Bruksela chce, by AI stała się integralną częścią instytucji unijnych i krajowych administracji.
Jednym z kluczowych elementów planu będzie stworzenie programów, które przyspieszą wdrażanie rozwiązań AI (open-source) produkcji europejskiej. Administracja publiczna ma pełnić rolę katalizatora popytu, pomagając lokalnym startupom i firmom technologicznym w skalowaniu rozwiązań.
W dokumencie znalazło się też ostrzeżenie przed nadmiernym uzależnieniem Europy od zewnętrznych dostawców, zwłaszcza w zakresie platform do trenowania i zarządzania modelami AI. Zależność ta, jak podkreślono, może zagrażać bezpieczeństwu łańcuchów dostaw oraz suwerenności cyfrowej.
Miliard euro na rozwój i AI w obronności
Komisja Europejska planuje przeznaczyć miliard euro z istniejących funduszy inwestycyjnych na realizację działań w ramach tej strategii. Część środków zostanie skierowana do sektorów przemysłowego i medycznego, które mają być priorytetem we wdrażaniu generatywnych modeli AI.
Nie zabrakło również komponentu militarnego. Bruksela zapowiada przyspieszenie rozwoju i wdrażania systemów dowodzenia i kontroli (C2) opartych na europejskich modelach AI. w tej chwili większość takich rozwiązań wykorzystywanych przez wojska państw członkowskich opiera się na amerykańskich technologiach. Unia chce też wspierać rozwój „suwerennych modeli edge” w sektorze kosmicznym i obronnym.
Geopolityczny wymiar europejskiej AI
Powrót Donalda Trumpa do Białego Domu i jego protekcjonistyczna polityka tylko wzmocniły obawy Europy o zbyt silną zależność od USA. W połączeniu z błyskawicznym rozwojem chińskich firm AI, takich jak Baidu, Alibaba czy Huawei, w Brukseli narasta przekonanie, iż Europa musi budować własną podmiotowość technologiczną.
Nowa strategia ma być więc nie tylko planem inwestycyjnym, ale także elementem geopolitycznego równoważenia sił w globalnym wyścigu sztucznej inteligencji. Poprzez wspieranie otwartego, bezpiecznego i opartego na europejskich wartościach ekosystemu AI, UE chce zapewnić sobie miejsce przy stole, na którym dziś dominują Stany Zjednoczone i Chiny.
