W ostatnim czasie klienci największego polskiego banku, PKO BP, znaleźli się na celowniku cyberprzestępców, którzy prowadzą coraz bardziej wyrafinowane i groźne ataki. Warto znać metody stosowane przez hakerów oraz zasady bezpieczeństwa, które mogą uchronić nas przed utratą pieniędzy i danych osobowych.
Media opisują mechanizm działania oszustwa związanego z fałszywą aplikacją „IKO Lokata”, który opiera się na podszywaniu się przestępców pod znaną i popularną aplikację bankową IKO, należącą do PKO BP.
Oszuści reklamują fikcyjną aplikację, która rzekomo ma służyć do zakładania lokat bankowych z atrakcyjnym oprocentowaniem podwyższonym o 3% oraz oferuje bonus w wysokości 500 zł. Taka oferta ma zachęcić użytkowników do pobrania i zainstalowania aplikacji z nieoficjalnych źródeł, najczęściej promowanej przez fałszywe reklamy na Facebooku.
Po zainstalowaniu aplikacji, która w rzeczywistości jest złośliwym oprogramowaniem, na urządzeniu ofiary pobierany jest dodatkowy moduł malware, który wymaga szerokich uprawnień, w tym dostępu do funkcji ułatwień dostępu. Dzięki temu przestępcy mogą przejąć zdalną kontrolę nad telefonem. Złośliwe oprogramowanie wyświetla fałszywą nakładkę na prawdziwą aplikację bankową IKO, która prosi użytkownika o podanie kodu PIN do aplikacji, tłumacząc to rzekomą weryfikacją lub logowaniem.
Wprowadzone przez ofiarę dane trafiają bezpośrednio do cyberprzestępców, którzy dzięki temu uzyskują dostęp do konta bankowego i mogą dokonywać nieautoryzowanych transakcji. Po wprowadzeniu kodu PIN aplikacja informuje, iż trwa proces weryfikacji, który ma potrwać 48 godzin, co ma uśpić czujność użytkownika i opóźnić reakcję.
Kluczowym elementem tego oszustwa jest wykorzystanie zaufania do oficjalnej aplikacji IKO oraz obietnicy finansowych korzyści, co skutecznie zachęca ofiary do instalacji fałszywego programu. Eksperci z CSIRT KNF ostrzegają, iż jedynym wiarygodnym źródłem aplikacji IKO jest oficjalny sklep Google Play, a jej wydawcą powinien być wyłącznie PKO Bank Polski SA. Instalowanie aplikacji z innych źródeł oraz podawanie kodów PIN poza oficjalną aplikacją naraża użytkownika na poważne ryzyko utraty środków i przejęcia kontroli nad urządzeniem.
Jak działają ataki na klientów PKO BP?
Cyberprzestępcy wykorzystują różne techniki, aby wyłudzić dane logowania i uzyskać dostęp do kont bankowych:
- Phishing – wysyłanie fałszywych e-maili i SMS-ów podszywających się pod bank, które zawierają linki do stron łudząco podobnych do oficjalnej witryny PKO BP. Ofiary są proszone o podanie loginu, hasła lub innych danych osobowych pod pretekstem „aktualizacji danych” lub „potwierdzenia transakcji”
- Złośliwe załączniki – w e-mailach mogą znajdować się pliki (np. w formacie .rar), które po otwarciu instalują na komputerze ofiary szkodliwe oprogramowanie, takie jak Quasar RAT. To narzędzie pozwala hakerom zdalnie kontrolować komputer, przechwytywać hasła i dane finansowe
- Fałszywe powiadomienia SMS – wiadomości informujące o konieczności pilnej aktualizacji danych lub blokadzie konta, które zawierają linki do fałszywych stron logowania
Jakie są konsekwencje ataku?
- Utrata kontroli nad kontem bankowym i pieniędzmi.
- Nieautoryzowane transakcje, które mogą prowadzić do poważnych problemów finansowych.
- Kradzież tożsamości i dalsze oszustwa internetowe.
- Utrata prywatności i danych osobowych
Jak się chronić? 10 zasad bezpieczeństwa dla klientów PKO BP
- Nie otwieraj podejrzanych e-maili i załączników – zwłaszcza jeżeli pochodzą z nieznanych lub niepewnych źródeł.
- Nie klikaj w linki w wiadomościach SMS i e-mailach, które proszą o podanie danych logowania.
- Zawsze sprawdzaj adres strony internetowej banku – fałszywe strony często mają podobne, ale inne adresy.
- Nigdy nie podawaj loginu, hasła, numeru PESEL, danych karty czy kodów BLIK osobom trzecim – bank nigdy o to nie prosi.
- Wdrażaj uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) – dodatkowa warstwa zabezpieczeń znacznie utrudnia dostęp hakerom.
- Regularnie aktualizuj oprogramowanie i system operacyjny – poprawki bezpieczeństwa eliminują znane luki.
- Używaj silnych, unikalnych haseł do kont bankowych i nie powtarzaj ich na innych serwisach.
- Nie loguj się do bankowości internetowej przez publiczne, niezabezpieczone sieci Wi-Fi.
- Nie podłączaj do swojego urządzenia zewnętrznych nośników danych o nieznanym pochodzeniu.
- W razie wątpliwości kontaktuj się bezpośrednio z bankiem przez oficjalne kanały – infolinię lub oddział
Co zrobić, jeżeli podejrzewasz atak?
- Zgłoś incydent do banku i odpowiednich służb (np. CERT, policja).
- Sprawdź urządzenie pod kątem złośliwego systemu dzięki aktualnego antywirusa.
- Monitoruj swoje konto i historię transakcji.
Ataki na klientów PKO BP to przykład rosnącego zagrożenia cyberprzestępczością, które dotyczy nie tylko banków, ale także innych instytucji i użytkowników internetu. Zachowanie czujności i stosowanie podstawowych zasad cyberbezpieczeństwa może uchronić nas przed poważnymi stratami finansowymi i utratą danych.
Pamiętajmy: bank nigdy nie prosi o podawanie danych logowania przez e-mail czy SMS, ani o instalowanie aplikacji z nieznanych źródeł. Bądźmy ostrożni i świadomi zagrożeń w sieci.