Polska dołącza do elitarnego grona państw rozwijających najnowocześniejsze technologie kwantowe. W Poznaniu uruchomiono PIAST-Q – pierwszy w Europie komputer kwantowy oparty na technologii spułapkowanych jonów. To przełomowe wydarzenie otwiera nową erę dla nauki, przemysłu i sektora publicznego, podnosząc rangę Polski na technologicznej mapie Europy.
Kwantowa rewolucja w sercu Poznania
W Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym (PCSS), oficjalnie uruchomiono komputer kwantowy PIAST-Q – pierwszą tego typu instalację w Europie opartą na technologii uwięzionych jonów. Projekt EuroQCS-Poland, w ramach którego powstał komputer, jest współfinansowany przez Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz EuroHPC Joint Undertaking. Całkowita wartość inwestycji wyniosła 12,28 mln euro (ok. 53 mln złotych).
Nowe urządzenie oferuje ponad 20 fizycznych kubitów i będzie służyć do zaawansowanych obliczeń, wspierając m.in. badania nad kwantową optymalizacją, chemią, materiałoznawstwem oraz uczeniem maszynowym.
„Dzisiaj w Poznaniu oddajemy do użytku komputer kwantowy PIAST-Q, działający w oparciu o technologię spułapkowanych jonów. Realizujemy zapowiedź sprzed kilku miesięcy i tym samym dokładamy istotny element rozwoju technologii przyszłości” – podkreślił wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.

Źródło: KPRM / Ministerstwo Cyfryzacji
Technologia jutra dla nauki, przemysłu i sektora publicznego
PIAST-Q to komputer wykorzystujący zjawiska mechaniki kwantowej, gdzie zamiast klasycznych bitów używane są kubity – jednostki informacji pozwalające na przetwarzanie wielu stanów jednocześnie. Pozwala to rozwiązywać problemy, które są poza zasięgiem tradycyjnych komputerów.
Nowa infrastruktura będzie integrowana z istniejącymi systemami superkomputerowymi, umożliwiając hybrydowe podejścia do obliczeń. Otwiera to zupełnie nowe możliwości m.in. w takich dziedzinach jak prognozowanie pogody, optymalizacja produkcji energii, cyberbezpieczeństwo czy modelowanie molekularne – najważniejsze dla rozwoju nowych leków i materiałów. Komputer kwantowy PIAST-Q będzie udostępniony zarówno naukowcom, jak i przedstawicielom przemysłu czy sektora publicznego z całej Europy.
Współpraca i przyszłość europejskich technologii kwantowych
Konsorcjum EuroQCS-Poland, koordynowane przez PCSS, zrzesza takie instytucje jak Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, Creotech Instruments S.A. oraz Uniwersytet Łotewski. Wspólne działania pozwolą rozwijać nowe metody obliczeń, zwiększać wydajność i efektywność prac badawczych oraz wdrażać innowacje technologiczne na skalę kontynentalną.
Eksperci podkreślają, iż uruchomienie PIAST-Q to nie tylko prestiż, ale i realna szansa na rozwój kompetencji, które będą decydowały o konkurencyjności Europy w erze kwantowej. Inwestycje tego typu, wspierane przez państwo oraz partnerów europejskich, to również impuls dla młodych naukowców, startupów technologicznych i sektora high-tech.