Czy wiesz, czym jest wojna kognitywna?
Wojna kognitywna to inaczej wojna poznawcza, czyli szereg działań mających na celu wpływanie na ludzkie myślenie, emocje i zachowania, dla osiągnięcia celów politycznych lub wojskowych.
Wojna kognitywna nie bez powodu nazywana jest również wojną o umysły.
Wynika to z faktu, iż według jej założeń to ludzki umysł staje się polem bitwy. Strony konfliktu starają się wpłynąć na to, co dane jednostki myślą, jak myślą i jak działają, wykorzystując do tego m.in. zdobycze technologii (np. social media). I dokładnie tak się dzieje – wojna kognitywna jest prowadzona między innymi dzięki mediów społecznościowych, komunikatorów oraz smart urządzeń, a my jej doświadczamy na co dzień.
„Skutecznie prowadzona wojna kognitywna kształtuje i wpływa na indywidualne i grupowe przekonania oraz zachowania, sprzyjając taktycznym lub strategicznym celom agresora.
W skrajnej formie może doprowadzić do rozłamu i rozpadu całego społeczeństwa, aby nie miało ono już zbiorowej woli przeciwstawienia się zamiarom przeciwnika”
– czytamy w artykule Przeciwdziałanie wojnie kognitywnej: świadomość i odporność autorstwa zespołu ekspertów z Johns Hopkins University & Imperial College London – całość możesz znaleźć tutaj: https://www.nato.int/docu/review/pl/articles/2021/05/20/przeciwdzialanie-wojnie-kognitywnej-swiadomosc-i-odpornosc/index.html
Wojna kognitywna – przykłady
Wojna kognitywna to: dezinformacja, manipulacja emocjami, tworzenie podziałów w społeczeństwie, podważanie zaufania do instytucji, wykorzystywanie mediów społecznościowych do propagandy.
A oto kilka przykładów prowadzonych działań wojennych, których doświadczamy w przestrzeni publicznej, niekoniecznie zawsze zdając sobie sprawę iż doświadczamy wrogich, celowych działań, np.:
- Dezinformacja i propaganda:
Rozpowszechnianie fałszywych informacji, aby zdezorientować i skłócić społeczeństwo, np. tworzenie fałszywych kont na mediach społecznościowych i rozpowszechnianie fake newsów.
- Dzielenie społeczeństwa:
Wykorzystywanie podziałów społecznych, religijnych, etnicznych lub politycznych do polaryzacji i osłabiania spójności narodu.
- Manipulacja emocjami:
Używanie emocji (strach, gniew, nienawiść) do wzbudzania niepokoju i destabilizacji, np. publikowanie materiałów wzbudzających strach przed imigrantami.
- Podważanie zaufania do instytucji:
Rozpowszechnianie negatywnych informacji o rządzie, policji, mediach, aby osłabić zaufanie do nich.
- Wykorzystanie technologii:
Stosowanie algorytmów w mediach społecznościowych do personalizacji przekazu i wzmacniania istniejących uprzedzeń.
- Taktyki hybrydowe:
Połączenie działań militarnych z kampaniami informacyjnymi, np. w przypadku aneksji Krymu przez Rosję w 2014 roku.
Nie rozpowszechniaj plotek i niesprawdzonych informacji,
zawsze używaj więcej niż jednego wiarygodnego źródła,
aby sprawdzić czy informacja jest prawdziwa.
Jak się chronić?
Wojna kognitywna jest coraz bardziej powszechna i stanowi poważne zagrożenie dla demokracji i bezpieczeństwa państw. Ważne jest rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia i rozpoznawania manipulacji, aby móc się skutecznie bronić przed tego typu działaniami.
Celem jest osiągnięcie stanu, w którym społeczeństwo stanie się odporne na oddziaływanie i wywieranie wpływu przez wroga.
Najlepszą ochroną przed fałszywymi informacjami i propagandą jest nieuleganie emocjom i weryfikowanie wiadomości. Dlatego myśl krytycznie, zanim uznasz informację za wiarygodną, zadaj sobie kilka pytań:
- Czy autor wypowiedzi (źródło informacji) jest znane?
- Czy informacja może mieć wpływ na Twoje decyzje?
- Czy źródło informacji jest rzetelne i występuje co najmniej w dwóch niezależnych od siebie i wiarygodnych źródłach?
- Czy informacja jest dostępna w ogólnopolskich mediach?
- Czy informacja występuje w oficjalnych kanałach komunikacji administracji państwowej lub struktur bezpieczeństwa państwa?
Korzystaj z wiarygodnych źródeł informacji.
Obserwuj kanały komunikacji administracji państwowej,
służb ratunkowych i organów bezpieczeństwa państwa.
