Zapewnia wyższą jakość wyników przy mniejszym wysiłku – i właśnie to cenią pracownicy w generatywnej sztucznej inteligencji. Jednak nowe badania pokazują, iż osoby, które pracowały ze sztuczną inteligencją, a następnie musiały się bez niej obejść, szybciej się nudzą i tracą motywację.
W badaniach z udziałem 3562 brytyjskich wolontariuszy, naukowcy z Uniwersytetu Zhejiang w Hangzhou w Chinach, analizowali współpracę człowieka ze sztuczną inteligencją przy różnych zadaniach: pisaniu ocen okresowych, tworzeniu postów marketingowych w mediach społecznościowych oraz pisaniu e-maila powitalnego do nowego pracownika. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy: jedna wykonywała jedno zadanie dzięki ChatGPT, a następnie pracowała nad innym zadaniem bez pomocy sztucznej inteligencji. Druga grupa wykonywała oba zadania bez pomocy sztucznej inteligencji. Po każdym zadaniu uczestnicy wypełniali kwestionariusz mierzący ich wewnętrzną motywację, poczucie kontroli i poziom znudzenia.
Badanie wykazało, iż osoby korzystające z ChatGPT przy pierwszym zadaniu radziły sobie lepiej niż osoby pracujące samodzielnie. Oceny wydajności wygenerowane z pomocą sztucznej inteligencji były znacznie dłuższe, bardziej analityczne i bardziej pomocne niż te napisane bez pomocy sztucznej inteligencji. Jednak gdy użytkownicy sztucznej inteligencji podjęli się drugiego zadania – tym razem bez pomocy – ich motywacja wewnętrzna spadła średnio o 11%. Jednocześnie ich poczucie znudzenia wzrosło o 20%. Dla porównania, uczestnicy z drugiej grupy, którzy wykonali oba zadania bez pomocy sztucznej inteligencji, pozostali porównywalnie zmotywowani i zainteresowani.
Autorzy badania podejrzewają, iż pierwsza grupa była bardziej znudzona i mniej zmotywowana, ponieważ praca z ChatGPT wymagała mniej wysiłku, a jednocześnie przynosiła dobre rezultaty. Praca bez sztucznej inteligencji mogła wydawać się nie tylko bardziej żmudna, ale także mniej inspirująca, co mogło osłabić motywację i zaangażowanie uczestników.
Nasuwa się pytanie: jak firmy mogą wykorzystać zalety sztucznej inteligencji bez utraty motywacji pracowników? Naukowcy sugerują, aby jasno uzmysłowić pracownikom, iż choćby bez sztucznej inteligencji wnoszą do swojej pracy unikalne umiejętności i perspektywy, a ich wiedza jest niezbędna do skutecznego wykonywania zadań. „Jasna komunikacja na temat tego, jak sztuczna inteligencja może ich wspierać, ale nie zastępować, pomaga pracownikom zachować poczucie odpowiedzialności i satysfakcji” – piszą.
