Gratulacje za przybicie tej rozmowy! Przygotowałeś się ciężko i wywalczyłeś wszystkie pytania. Teraz możesz się zrelaksować.
„Czy masz jakieś pytania do nas?” mówi ankieter . Oh! To nie koniec, zdajesz sobie sprawę. Oczekuje się, iż będziesz miał jakieś pytania.
Rozmówcy nie próbują postawić cię na głowie. Nie są też po prostu uprzejmi. Prawda jest taka, iż przeprowadzasz wywiad z firmą w takim samym stopniu, jak firma przeprowadza wywiad z Tobą. Zadawanie pytań na koniec rozmowy kwalifikacyjnej jest po to, aby się dowiedzieć czy firma dobrze do Ciebie pasuje.
Czy rozmowa o pracę swoich marzeń lub koszmarów? Oto kilka pytań, aby dowiedzieć się.
Pytania, które warto zadać rekruterowi
Pierwszą osobą, z którą będziesz rozmawiać jest rekruter (lub ktoś z działu kadr), który może nie znać wszystkich odpowiedzi, ale na ogół może je uzyskać dla Ciebie. W tym momencie najlepiej jest zorientować się, jak działa firma i czego można się spodziewać w dalszej części procesu rozmowy.
Stanowisko
1. Dlaczego firma zatrudnia?
Pytanie rozgrzewające, aby uzyskać trochę kontekstu o stanie firmy. Czy stanowisko jest otwarte, ponieważ firma się rozwija, czy też wypełniasz miejsce po kimś, kto odszedł?
2. Co się stało z poprzednią osobą na tym stanowisku? Czy odeszła, czy została zwolniona?
Jeśli zastępujesz kogoś, kto został zwolniony, dobrym pomysłem może być ustalenie, co się stało. Jakie były okoliczności odejścia poprzedniego pracownika? Taktowne poznanie przeszłych devów może dać ci wgląd w to, czego firma oczekuje od ciebie.
3. Jaki jest Wasz wskaźnik rotacji? Ilu devów zostało zatrudnionych w zeszłym roku, a ilu zrezygnowało? Jak długo i najkrócej ktoś był w zespole?
W tym miejscu zaczynamy polować na flagi. Wysoki wskaźnik rotacji sugeruje, iż coś jest nie tak z warunkami pracy w firmie. Możesz nie uzyskać bezpośredniej odpowiedzi. Ale nie martw się. W późniejszych rozmowach będziesz miał okazję pogłębić tę kwestię.
4. Jak przebiega proces onboardingu? Jakie są kolejne kroki w procesie rozmowy kwalifikacyjnej?
Zdobądź informacje, których potrzebujesz, aby przygotować się do kolejnych kroków.
Życie jako pracownik
5. Czy firma inwestuje w rozwój pracowników, szkolenia lub certyfikaty? Czy istnieje budżet na działania edukacyjne lub konferencje wspomagające?
Nie ulega wątpliwości, iż firmy interesują się ludźmi, którzy chcą się rozwijać. Firma powinna przynajmniej dać Ci wystarczająco dużo wolnego czasu w naukę lub uczestnictwo w zajęciach edukacyjnych. Powinni otrzymać punkty bonusowe, jeżeli dorzucą pomoc finansową na edukację.
6. Czy firma umożliwia pracę zdalną? Ile dni mam być w biurze? Jaki jest stosunek liczby pracowników zdalnych? Czy płacicie za relokację?
Pandemia popchnęła pracowników na stanowiska zdalne. Niektóre firmy są w 100% zdalne, podczas gdy inne oferują mieszankę. Najbardziej liczy się to, czy zespół, do którego dołączasz, jest hybrydowy czy w pełni zdalny.
W przypadku firm w pełni zdalnych możesz również zapytać, czy regularnie realizowane są spotkania integracyjne, hackathony lub inne uroczystości.
7. Czy istnieje dofinansowanie na co-working?
Niektórzy ludzie mają trudności z koncentracją, gdy siedzą w domu. Dla nich co-working jest dobrą alternatywą, gdy biuro jest zbyt daleko.
8. Jaka jest polityka w zakresie urlopów wychowawczych? Jaka jest polityka dotycząca urlopu bezpłatnego? Co z płatnym czasem wolnym, takim jak zwolnienie lekarskie i dni urlopu?
Jeśli nie zostały one zakomunikowane w opisie stanowiska, należy zapytać, jaka jest polityka firmy w zakresie czasu wolnego.
Pytania, które należy zadać po rozmowie technicznej
W tym momencie prawdopodobnie znajdziesz się w rozmowie z kimś, kto może odpowiedzieć na pytania techniczne. Tego typu rozmowy mogą obejmować różne sesje, dając szansę na rozmowę z przyszłymi kolegami, technikami lub CTO.
Skorzystaj z tej okazji, aby dowiedzieć się o równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz o dominującej kulturze miejsca pracy. Wiele z tych pytań ma na celu ujawnienie czerwonych flag.
Typowy tydzień
9. Jak wielu spotkań powinienem się spodziewać w typowym tygodniu?
Spotkania są nieuniknione, ale niektóre firmy przesadzają. Próbujemy ocenić, ile czasu przepływu możemy oczekiwać, aby adekwatnie się skoncentrować.
10. Czy praktykujecie CI/CD? Co z rozwojem opartym o trunk-based development?
Terminy takie jak DevOps, Scrum, Lean i Agile zostały nadużyte do tego stopnia, iż straciły swoje znaczenie. Z drugiej strony ciągła integracja (CI) ma bardziej rygorystyczną definicję. Pytanie brzmi więc: czy firma ją praktykuje, czy nie? Nie praktykowanie CI lub rozwój oparty na pniu jest dość silnym znakiem, iż firma polega na pracy manualnej, aby zbudować i przetestować swoje oprogramowanie.
„Ale Tomas, oczywiście, powiedziałbyś to. Pracujesz przecież w firmie zajmującej się CI/CD”. Tak! Ale nie bierz tylko mojego słowa za pewnik. Wydane w 2021 roku State of DevOps potwierdza korzyści płynące z CI/CD połączonego z rozwojem opartym na pniu:
„Podobnie do naszych ustaleń z poprzednich lat, pokazujemy, iż ciągłe testowanie jest silnym predyktorem udanego ciągłego dostarczania. Elitarni wykonawcy, którzy spełniają swoje cele w zakresie niezawodności, są 3,7 razy bardziej skłonni do wykorzystania ciągłego testowania… Elitarni wykonawcy, którzy spełniają swoje cele w zakresie niezawodności, mają 5,8 razy większe szanse na wykorzystanie ciągłej integracji… Ciągła integracja, zgodnie z definicją Kenta Becka i społeczności Extreme Programming, z której się wywodzi, obejmuje również praktykę rozwoju opartego na pniu.”
State of DevOps 2021Oczywiście są miejsca, w których CI/CD nie jest możliwe do zrealizowania. Ale w 99% przypadków jest to droga, którą należy podążać.
11. Jak często dokonujecie wdrożeń? W jaki sposób dokonujecie wdrożenia?
Zaczynamy kopać w stan rurociągu CI/CD. Rzeczą, którą chcesz usłyszeć, jest to, iż robią ciągłe dostawy kilka razy dziennie, ponieważ implikuje to szybki czas cyklu.
O ile nie prowadzisz rozmów kwalifikacyjnych dla firmy z branży regulowanej, manualne i nieczęste wydania są czerwonymi flagami. Są to oznaki powolnego i bezproduktywnego cyklu rozwoju.
12. Czy praktykujecie TDD czy BDD? W jaki sposób testujecie kod?
Test-Driven Development i Behavior-Driven Development to dyscypliny, które prowadzą do większej wydajności i lepszych projektów. Niezależnie od tego czy jesteś w obozie test-driven czy nie, powinieneś dowiedzieć się jak zespół testuje i projektuje. Jedną z najgroźniejszych czerwonych flag jest firma, która w ogóle nie testuje.
13. W jaki sposób śledzicie błędy/problemy? Jaki jest stosunek między funkcjami a poprawkami?
Próbujemy odkryć stan długu technicznego. Dług techniczny wynika z przedkładania nowych funkcji nad naprawianie lub refaktoryzację istniejącego kodu. Niektórych długów nie da się uniknąć, ale jeżeli nagromadzisz ich zbyt wiele, istnieje duża szansa, iż znajdziesz się w sytuacji nie do pozazdroszczenia – będziesz musiał gasić pożary i usuwać nieporządek z kodu.
14. Co Waszym zdaniem jest ważniejsze: nie dotykać działającego systemu, naprawiać błąd czy pracować nad nową funkcjonalnością? Jakie jest Wasze podejście do długu technicznego?
Spróbuj zapytać bezpośrednio o dług techniczny, ale także zobacz, jak poważnie podchodzą do dostarczania wartości dla klienta.
15. Jak dobrze dopracowana jest dokumentacja? Czy macie przewodniki stylu kodowania? Czy macie wykonalną specyfikację testów?
Spróbuj zorientować się w ogólnym stanie dokumentacji. W zależności od kontekstu, możesz zapytać o specyfikacje API, dokumenty projektowe, przewodniki stylu, historie użytkownika i wszelkie inne dokumenty wspierające rozwój. Niewystarczająca dokumentacja często oznacza, iż będziesz musiał prosić (a później być ciągle proszony) o informacje, aby wykonać swoją pracę.
Testy takie jak testy kontraktowe i akceptacyjne działają jak żywa dokumentacja, która potwierdza, iż kod działa zgodnie ze specyfikacją i tym, co zostało uzgodnione z klientem.
Narzędzia i dokumentacja
16. Z jakiej wersji systemu kontroli korzystacie?
Jeśli odpowiedź brzmi „żadne”, najlepiej jest przejść dalej i spróbować innej firmy. Chyba iż jesteś przesłuchiwany na stanowisko lidera zespołu lub kierownika inżynierii. W takim przypadku zapytaj, czy są otwarci na wdrożenie. jeżeli pójdą na to, będziesz miał pełne ręce roboty przez kilka miesięcy co najmniej i będzie to trudna droga, więc uwzględnij to w swoich korzyściach lub negocjacjach płacowych.
17. Jakich stosów/języków/frameworków używacie?
Nie przejmuj się, jeżeli nie jesteś zaznajomiony z technologiami. Możesz nauczyć się każdego stosu w ciągu kilku tygodni z dobrym mentoringiem i poświęceniem.
18. Czy mogę używać mojego ${ulubionego IDE}?
Wszyscy mamy swoje ulubione narzędzia, prawda?
19. Czy jest tam sprzęt dostarczany przez firmę? Czy będę miał dostęp root do swojego urządzenia? Czy mogę przynieść własne urządzenia?
Może to tylko ja, ale uważam, iż brak dostępu do administratora na mojej maszynie roboczej jest niepokojący. To pokazuje, iż firma nie ufa swoim pracownikom.
Kultura zespołu programistów
20. Dlaczego zdecydował się Pan/Pani na dołączenie do tej firmy?
Jeśli udało Ci się zbudować dobry kontakt z rozmówcą, zadaj kilka osobistych pytań. Znajomość wartości ludzi, dla których będziesz pracować lub z którymi będziesz pracować jest zawsze cenna.
21. Jak duże są drużyny? Jaki jest stosunek juniorów do seniorów?
Naszym celem jest uzyskanie wglądu w skład i wielkość zespołu. jeżeli prowadzisz rozmowę kwalifikacyjną na stanowisko juniorskie, a zespół składa się w większości z seniorów, to jest to doskonała wiadomość. Nie ma nic bardziej stymulującego niż bycie otoczonym przez ludzi bardziej wykwalifikowanych od Ciebie.
22. Ile kobiet pracuje dla Was? Jak wygląda Wasz proces zapewniania różnorodności na inne sposoby?
Dobrym pytaniem otwierającym może być dyskusja na temat różnorodności w zespole. Dostosuj pytanie w zależności od kontekstu.
Powstrzymaj się od używania tego pytania jako formy sygnalizowania cnoty. O wiele lepszą strategią jest skupienie się na faktach: dowody pokazują, iż bardziej zróżnicowana grupa uzyskuje lepsze rozwiązania.
Wiem, iż różnorodność może być trudnym tematem, więc staraj się nie wydawać osądów. Zawsze utrzymuj rozmowę w niezmiennie uprzejmej formie.
23. Jaki jest największy błąd, który popełniłeś w tej firmie?
Lubię to pytanie, ponieważ jest ono głęboko związane z koncepcją kultury generatywnej. Kultura generatywna to taka, w której ryzyko jest współdzielone, zachęca się do nowości, a ludzie nie są karceni za porażki (zamiast tego są one wykorzystywane jako okazja do nauki).
Kiedy ludzie czują się psychicznie bezpiecznie, podejmują więcej szans i eksperymentują, co prowadzi do innowacji.
Po przeciwnej stronie generatywności mamy kultury patologiczne lub biurokratyczne. W takich warunkach ludzie mają tendencję do „grania bezpiecznie” – aby nie zostać ukaranym za porażkę. Nie trzeba dodawać, iż nie jest to środowisko, w którym można pracować z satysfakcją, ani takie, które będzie dla nas dobre zawodowo i psychicznie.
Work-life balance
24. Ile godzin ludzie pracują w przeciętnym tygodniu? O której godzinie ludzie zwykle wychodzą z pracy?
Podstawą zrównoważonej pracy bez wypalenia jest wracanie do domu wystarczająco wcześnie, aby mieć życie. Długie godziny pracy mogą oznaczać, iż zespół jest bezproduktywny i rekompensuje to sobie przepracowaniem.
25. Jak wygląda harmonogram dyżurów? Jakie są standardowe godziny pracy i jakie są Wasze oczekiwania odnośnie nadgodzin? Jak często będę na wezwanie? Jak często zdarzają się nagłe wypadki lub sytuacje, w których ludzie muszą pracować w dodatkowych godzinach?
To pytanie jest uzupełnieniem poprzedniego. Ile nadgodzin zdarza się w typowym miesiącu?
Dużo nadgodzin, nawykowa praca w weekendy i rzadkie lub manualne wdrażanie to oznaki niezdrowej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. jeżeli firma wykazuje wszystkie te czerwone flagi, kontynuuj zakupy wokół.
26. Czy oczekuje się, iż będę online na Slack/Teams przez cały czas, czy też mogę podzielić pracę na partie?
Dużą część mojej produktywnej pracy wykonuję z dala od klawiatury. jeżeli jesteś podobny do mnie, najlepsze pomysły przychodzą Ci podczas spaceru lub brania prysznica. Możliwość wyjścia na kilka minut utrzymuje nas w produktywnym stanie.
Pytania do menedżera, prezesa lub założyciela
Po zakończeniu sesji tortur wywiadu technicznego, prawdopodobnie uzyskasz dostęp do menedżera, dyrektora generalnego, a choćby jednego z założycieli. Są to świetne okazje, aby pokazać zainteresowanie firmą, a jednocześnie dowiedzieć się, jak firma radzi sobie na rynku.
O firmie
27. Czy macie playbook?
Playbook jest jednym źródłem prawdy dla wszystkich procesów w firmie. Opisuje jak działa firma, zapewniając, iż informacje są dostępne dla wszystkich. Playbook pozwala nowemu pracownikowi gwałtownie nauczyć się zasad.
28. Jak zarabiasz pieniądze? Czy jesteś rentowny? Jak gwałtownie się rozwijasz?
Jeśli prowadzisz rozmowę kwalifikacyjną dla startupu, pamiętaj, iż zajmie to kilka lat, aby być rentownym – jeżeli w ogóle to zrobią. Tak więc, jesteś w zasadzie podejmowania wysokiego ryzyka, wysokiej nagrody zakład.
Twój rozwój zawodowy często będzie powiązany z rozwojem firmy. jeżeli szukasz stabilności i planujesz zostać na kilka lat, wybór firmy o ugruntowanej pozycji, ze stałym przepływem środków pieniężnych jest lepszy.
29. Jakie są największe wyzwania i szanse, przed którymi stoi teraz firma lub zespół?
Pytania otwarte tego typu mogą dać ci wiele informacji na temat celów firmy i sposobu myślenia kadry zarządzającej. Sprawdź, czy Twoje cele zawodowe pokrywają się z celami firmy.
30. Gdzie widzi Pan firmę w perspektywie kolejnych 5/10 lat?
Uważam, iż to jedno z najtrudniejszych pytań do odpowiedzi. Myślę więc, iż wypada się odwdzięczyć.
31. Jak firma wyznacza cele na kwartał/rok? I jakie są one na ten okres?
Pokazuje zainteresowanie celami firmy i, co ważniejsze, da ci pojęcie o tym, jakie będą priorytety w tym kwartale lub roku. Czy używają OKR-ów (celów i kluczowych wyników)? Jakie są to cele na ten okres? jeżeli nie, to jakie kryteria stosują i jak mierzą swój sukces?
Jeśli nie ma celów firmy lub zespołu, to albo rozmawiasz z niewłaściwą osobą, albo z niewłaściwą firmą.
O stanowisku
32. Jaka jest Wasza definicja sukcesu dla mojej roli? Czego oczekujecie od mnie w ciągu pierwszych 3 miesięcy? Jak ocenicie moją pracę po zakończeniu okresu próbnego? W jaki sposób określacie, czy ktoś źle pasuje do Waszej firmy?
Warto wiedzieć, jak zostanie oceniona Twoja wydajność po okresie próbnym.
33. Jak działa ocena wyników pracy? Jak działa proces awansu? Czy ocena wyników wiąże się z podwyżką?
Ty i Twój kierownik możecie mieć różne definicje sukcesu. Oceny wyników dostosowują Ciebie, Twojego menedżera i firmę. Choć może to być przerażające, ułatwiają one ciągłe doskonalenie ludzi i firmy. Jest to moment, w którym kierownik może przekazać informację zwrotną, docenić osiągnięcia i udzielić wskazówek dotyczących rozwoju kariery.
Bez oceny wyników nie ma informacji zwrotnej i bardzo małe są szanse na awans lub podwyżkę.
34. Jak dużą będę miał autonomię w decydowaniu o tym, nad czym będę pracował? Jak ustalane są priorytety pracy? Czy jest jakiś przydział czasu w projekty poboczne/eksperymenty?
Chcemy wiedzieć, kto tu rządzi. Wykorzystaj szansę, aby dowiedzieć się, na czym aktualnie koncentruje się zespół.
Możesz mieć szczęście i znaleźć firmę, która przydziela stały czas na pracę nad projektami pobocznymi i eksperymentami.
Rozwój kariery
35. Czy będą regularne spotkania 1 na 1 z moim menedżerem?
Chcesz tego. Rozmowy 1 na 1 są niezwykle ważne, aby utrzymać ciebie i menedżera na tej samej stronie.
36. Czy mogę brać udział w projektach FOSS? Prowadzić rozmowy? Czy potrzebne są jakieś zgody?
Dla osób zainteresowanych wkładem w open-source lub wygłaszaniem prelekcji podczas pracy w firmie. Są to cenne możliwości rozwoju zawodowego.
Wnioski
Niektóre firmy będą starały się pokazać z jak najlepszej strony, aby przyciągnąć dobrych kandydatów. Przekraczaj granice sprzedaży i sięgaj głębiej. Wybieraj pytania, które współgrają z Twoimi zainteresowaniami i zadawaj je tak długo, aż będziesz zadowolony.
Nie pytaj o rzeczy, na które powinieneś już znać odpowiedź. Sprawdź opis stanowiska, stronę internetową firmy i wszystkie poprzednie rozmowy, aby upewnić się, iż nie brzmisz jak zdarta płyta.
