– Polska wstąpiła do grona 20 najsilniejszych gospodarek na świecie.
I zrobiliśmy to bez rozwoju sztucznej inteligencji, tak więc możemy sobie wyobrazić, co by się wydarzyło, gdybyśmy znaleźli się chociaż w środku tego wyścigu, bo dzisiaj jesteśmy zdecydowanie na samym końcu, a rozwój sztucznej inteligencji jest filarem – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria dr Maciej Kawecki, prezes Instytutu Lema, dyrektor Centrum Innowacji Uniwersytetu WSB Merito w Warszawie.
Największym wyzwaniem przed polskimi firmami, jest to, by innowacje były tworzone na miejscu
Komisja Europejska zapowiedziała uruchomienie nowej inicjatywy InvestAI, która ma zmobilizować 200 mld euro na inwestycje w sztuczną inteligencję. W globalnym wyścigu zbrojeń w AI to jednak wciąż niewiele. Również polskie firmy technologiczne zwykle korzystają z infrastruktury stworzonej przez zachodnich liderów. Największym wyzwaniem, które stoi przed polskimi firmami, jest to, by innowacje były tworzone na miejscu. – Zwłaszcza iż inwestycja w sztuczną inteligencję i kryptografię kwantową to inwestycja w bezpieczeństwo kraju – przekonuje Maciej Kawecki.
Polska jest bliska dołączenia do grona 20 największych gospodarek świata. Według prognoz udostępnionych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy w tym roku z wynikiem 915 mld dol. będziemy w światowej czołówce. W 2027 roku mamy przekroczyć barierę biliona dolarów. Tym samym dystans, który dzieli nas od największych gospodarek, systematycznie się zmniejsza. W dużej jednak części to wynik dołączenia Polski do UE i środków, które wspierały nasz rozwój, a nie krajowych innowacji.
AI staje się głównym obszarem inwestycji w USA, ale także na całym świecie
– W wykazie 1,2 tys. firm, które są tzw. unicornami, czyli przekroczyły wycenę miliarda dolarów, nie ma żadnej polskiej firmy, a są np. z Estonii czy Finlandii. ElevenLabs, czyli firma, która wykorzystuje generatywną sztuczną inteligencję do przetwarzania głosu, wyceniana na kilka miliardów dolarów, została sklasyfikowana, mimo iż założona przez dwóch Polaków, jako firma amerykańska, bo tam się rozwija. Tak więc te środki Unii Europejskiej musimy wykorzystać, żeby chociaż jedna polska firma w takim wykazie za kilka lat się znalazła – ocenia dr Maciej Kawecki.
Raport „Liderzy AI Driven w regionie CEE” przygotowany wspólnie przez MCI Capital, Bain & Company oraz Art of Networking wskazuje, iż AI staje się głównym obszarem inwestycji w USA, ale także na całym świecie, w tym także w Polsce. W ostatnich latach choćby jedna trzecia globalnych inwestycji typu venture capital była ukierunkowana na sztuczną inteligencję. Europę technologicznie wyprzedziły już Stany Zjednoczone czy Chiny.
Dzisiaj najsilniejsze narzędzia AI nie powstają w Polsce i UE
– Cała masa start-upów polskich wykorzystuje API, wykorzystuje otwartość, chociażby rozwiązań OpenAI, do tworzenia własnych produktów i oczywiście technicznie można sobie wyobrazić, iż w przyszłości ta spółka odetnie te firmy od dostępu do swoich danych. Jednak każda sytuacja, w której nie trenujemy własnego modelu, w którym uzależniamy się od produktów zewnętrznych, jest jakąś formą uzależnienia. Dzisiaj najsilniejsze narzędzia AI nie powstają w Polsce i UE – podkreśla ekspert.
W lutym 2025 r. KE zapowiedziała uruchomienie nowej inicjatywy InvestAI. Ma zmobilizować 200 mld euro na inwestycje w AI, w tym stworzyć nowy fundusz UE w wysokości 20 mld euro na cztery gigafabryki AI. Nowe gigafabryki sztucznej inteligencji będą się specjalizować w szkoleniu najbardziej złożonych, bardzo dużych modeli sztucznej inteligencji. Mają mieć ok. 100 tys. układów sztucznej inteligencji ostatniej generacji, niemal cztery razy więcej niż w tej chwili zakładane fabryki sztucznej inteligencji. Docelowo każda firma, nie tylko najwięksi gracze, powinna mieć dostęp do mocy obliczeniowej na dużą skalę.
Na terytorium UE nie mamy odpowiedników NVIDII, produktów Mety, Google’a
W „wyścigu zbrojeń” w AI Europa przegrywa z USA czy Chinami. Bank Chiński w ciągu najbliższych pięciu lat na rozwój sztucznej inteligencji przeznaczy 130 mld dol. USA z kolei ogłosiły, iż na projekt Stargate trafi 500 mld dol.
– Na terytorium UE nie mamy odpowiedników NVIDII, produktów Mety, Google’a, bo od początku nie budowaliśmy kultury tworzenia takich narzędzi. To miliardy dolarów inwestycji, moc obliczeniowa, to tworzenie najnowszych technologii procesorów graficznych, które dają moc do tego, żeby te wszystkie modele trenować, u nas od samego początku nie ma kultury budowania innowacji w tym kontekście – przekonuje Maciej Kawecki.
