Wyobraź sobie sytuację: ktoś usuwa ważne pliki lub zdjęcia, które są kluczowym dowodem w sprawie. Do niedawna oznaczało to ogromny problem dla śledczych. Dziś z pomocą przychodzi Carve-DL – projekt oparty na sztucznej inteligencji, który pozwala odzyskać choćby najbardziej zniszczone dane.
Jak działa sztuczna inteligencja w Carve-DL?
Program realizowany przez naukowców z Niemiec we współpracy ze służbami kryminalistycznymi, wykorzystuje zaawansowane algorytmy uczenia maszynowego do odzyskiwania usuniętych plików i zdjęć. Do tej pory specjaliści informatyki śledczej musieli manualnie analizować fragmenty danych lub polegać na prostych narzędziach, które często zawodziły. Teraz dzięki nowoczesnej AI cały proces staje się szybki, automatyczny i dużo bardziej skuteczny.
Carve-DL opiera się na dwóch nowoczesnych modelach uczenia maszynowego: Swin Transformer V2 oraz ResNet. Algorytmy te „uczą się” charakterystycznych cech danych, dzięki czemu są w stanie rozpoznać, jaki rodzaj pliku kryje się w pozornie nieczytelnych fragmentach.
Oto jak AI krok po kroku odzyskuje dane:
- Klasyfikacja fragmentów: AI analizuje każdy znaleziony fragment i rozpoznaje, czy jest to część zdjęcia, dokumentu czy filmu.
- Weryfikacja fragmentów: Sprawdza, czy fragmenty rzeczywiście do siebie pasują, a rekonstrukcja ma sens.
- Klastrowanie: Zaawansowane algorytmy grupują razem fragmenty tego samego pliku, choćby jeżeli są mocno pofragmentowane.
- Układanie puzzli: Carve-DL automatycznie układa fragmenty we adekwatnej kolejności, rekonstruując oryginalny plik.

Twórcy projektu informują, iż w tej chwili system potrafi poprawnie złożyć aż 95% fragmentów zdjęć czy dokumentów. Dla specjalistów śledczych oznacza to ogromną oszczędność czasu i zwiększenie szansy na sukces w trudnych sprawach.

Przykład z Mona Lisą w tle
Naukowcy przygotowali interesujący eksperyment pokazujący możliwości opisywanego programu. W fikcyjnym scenariuszu obraz „Mona Lisa” zostaje skradziony, a złodziej usuwa wszystkie cyfrowe ślady swojego przestępstwa. Dzięki Carve-DL śledczy odzyskują usunięte dane – zdjęcia i filmy, które były najważniejsze dla znalezienia sprawcy. Mimo iż jest to tylko przykład, pokazuje on, jak skuteczna może być technologia w prawdziwych sytuacjach.
Chociaż cały projekt kierowany jest przede wszystkim dla służb śledczych, technologia ta ma szerokie zastosowanie także poza kryminalistyką. Można ją wykorzystać m.in. w:
- Firmach i instytutach badawczych – do odzyskiwania utraconych wyników badań lub danych po awarii.
- Archiwistyce cyfrowej – do odtwarzania uszkodzonych historycznych materiałów.
- Cyberbezpieczeństwie – do analizy przypadków, gdy dane zostały celowo zniszczone przez cyberprzestępców.
Carve-DL wystartował pod koniec 2022 roku i zakończy się w październiku 2025 roku. Już teraz jego efekty robią wrażenie.