Bezprawne użycie wizerunku na mediach społecznościowych: Jak się bronić?
Zdecydowana większość social mediów wymaga bądź umożliwia przy zakładaniu konta, opcję ustawienia zdjęcia profilowego. Co zrobić, o ile ktoś inny wykorzystuje moje zdjęcie posługując się nim na swoim profilu? Zakładając, iż nie wyraziliśmy zgody na powyższe, nie otrzymaliśmy zapłaty za rozpowszechnienie naszego wizerunku, wizerunek ten nie jest związany z pełnieniem funkcji publicznych bądź o ile wizerunek ten nie stanowi części całości o charakterze przykładowo zgromadzenia czy wydarzenia publicznego, możemy uznać, iż mamy do czynienia z bezprawnym rozpowszechnieniem (w postaci użycia) naszego wizerunku.
Wizerunek w świetle prawa
Wizerunek został zaliczony do katalogu naszych dóbr osobistych w rozumieniu art. 23 Kodeksu cywilnego (tj. do praw niemajątkowych związanych z naszą osobą, które są prawnie chronione). Rozpowszechnianiem wizerunku jest tak naprawdę każde jego publiczne udostępnienie bliżej nieokreślonej grupie odbiorców bez naszej zgody. Zgody na rozpowszechnienie wizerunku nie musi mieć formy pisemnej, dlatego należy mieć na uwadze choćby ustne ewentualne wyrażenie zgody na udostępnienie wizerunku.
Prawną ochronę wizerunku gwarantuje nie tylko art. 23 Kodeksu cywilnego, ustawa o prawach autorskich i prawach pokrewnych, ale i chociażby art. 190a § 2 Kodeksu karnego.
Co należy zrobić, gdy ktoś bezprawnie posłuży się moim zdjęciem na swoim profilu?
W pierwszej kolejności należy zgłosić tę sytuację do administratora danego profilu. Możemy rozważyć połączenie zgłoszenia do administratora z żądaniem zablokowania / usunięcia konta danego uczestnika i wezwaniem tego uczestnika do zaprzestania wykorzystania naszego wizerunku. Powyższe jest realizacją naszego prawa do dochodzenia zaniechania dalszego bezprawnego rozpowszechniania naszego wizerunku. Uprawnienie to możemy połączyć z żądaniem złożenia oświadczenia o określonej formie i treści przez osobę, która bezprawnie wykorzystała nasz wizerunek. Dodatkowo osobie, której wizerunek został bezprawnie wykorzystany przysługuje roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie dobra osobistego w postaci wizerunku (w tym żądania zapłaty określonej sumy pieniężnej na określony cel społeczny) oraz naprawienia wyrządzonej szkody, o ile taka wystąpiła.
Wrzucanie zdjęć na portal społecznościowy z inną osobą
Niniejsze zagadnienia powinno uzmysłowić nam również drugi aspekt tej sprawy – również, jeżeli my chcielibyśmy wykorzystać czyjś wizerunek czy wstawić na publiczny portal społecznościowy zdjęcie z daną osobą, z ostrożności powinniśmy uzyskać jej uprzednią zgodę, tak, by nie narazić się z jej strony na zarzut bezprawnego wykorzystania jej wizerunku przykładowo na zdjęciu z nami.