Kiedy sztuczna inteligencja zaczyna zaglądać do twórczości artystów bez ich zgody, reakcja ze strony środowiska kreatywnego jest natychmiastowa. Ponad 10 000 twórców, od aktorów i muzyków po pisarzy, podpisało petycję protestującą przeciwko wykorzystywaniu ich pracy do trenowania modeli AI. Ten tekst pochodzi spod pióra brytyjskiego kompozytora Eda Newton-Rexa, z którego inicjatywy zebrano podpisy. List jest krótki, ale dobitnie wyraża swoje stanowisko: „Nieautoryzowane wykorzystanie twórczości do trenowania generatywnej AI to poważne, niesprawiedliwe zagrożenie dla utrzymania twórców, i nie może być akceptowane.”
Today we’re publishing a statement on AI training, signed by 10,000+ creators already:
“The unlicensed use of creative works for training generative AI is a major, unjust threat to the livelihoods of the people behind those works, and must not be permitted.”
Signatories include… pic.twitter.com/AqVaEThMs4
Artyści przeciw AI
Wśród osób podpisujących petycję znalazły się takie gwiazdy jak Kevin Bacon, Julianne Moore, Thom Yorke z Radiohead czy Björn Ulvaeus z ABBA. Ich obawy dotyczą coraz częstszego wykorzystywania prac twórczych – od tekstów po nagrania audio – jako danych treningowych dla narzędzi AI, takich jak ChatGPT, Gemini czy Meta AI. Według nich, to praktyka sprzeczna z prawami własności intelektualnej. Nie tylko indywidualni artyści, ale także organizacje takie jak SAG-AFTRA czy Universal Music Group dołączyły do tego wezwania.
Kontrowersje wokół wynagrodzeń
Sytuacja komplikuje się dodatkowo przez kwestii wynagrodzeń. Chociażby Meta zdecydowała się na płacenie celebrytom za prawo do użycia ich głosu w swoim asystencie AI. Jednak nie w każdym przypadku twórcy otrzymują zapłatę za użycie ich pracy. Głośnym przypadkiem był zarzut wobec OpenAI, iż rzekomo skopiowali głos Scarlett Johansson do użytku w ChatGPT.
Ed Newton-Rex, który wcześniej współpracował z Stability AI nad generatywnymi modelami audio, zauważa, iż jego decyzja o odejściu z firmy była częściowo motywowana nadmiernym korzystaniem z doktryny fair use (dozwolonego użytku). Dziś działa na rzecz bardziej sprawiedliwego podejścia do danych treningowych w swojej organizacji Fairly Trained.
Przyszłość regulacji AI
Coraz więcej wątpliwości pojawia się w kontekście prawnej ochrony twórczości przed algorytmami AI. Pozwy przeciwko firmom takim jak OpenAI i suno są na porządku dziennym. Jednym z wyzwań jest stworzenie ram prawnych, które będą kontrolować, jak wykorzystywane są dane treningowe. Choć nie spodziewamy się nagłych zmian, to jednak debata o etycznym wykorzystaniu AI jest już w toku. Pomimo iż podpisane oświadczenie nie zmieni od razu rzeczywistości, to jest krokiem w stronę bardziej sprawiedliwego traktowania twórców.
Chociaż na co dzień możemy nie odczuwać bezpośrednich skutków tych zmian, to w dłuższej perspektywie mogą one wpłynąć na sposób, w jaki projektowane i rozwijane są modele AI, a także na sposób wynagradzania twórców.
Źródło: techradar.com: Kevin Bacon, Julianne Moore, Thom Yorke, and 10K+ creators sign warning against AI use of their work.
