Amerykański senator proponuje surowe kary za korzystanie z chińskich modeli sztucznej inteligencji, w tym popularnego DeepSeek. Eksperci ostrzegają przed groźnymi konsekwencjami dla nauki i wolności słowa.
Amerykański senator Josh Hawley z Partii Republikańskiej przedstawił projekt ustawy zakazującej importu i eksportu technologii sztucznej inteligencji do i z Chin. jeżeli przepisy wejdą w życie, osoby świadomie pobierające chińskie modele AI, takie jak DeepSeek, mogą zostać skazane choćby na 20 lat więzienia lub zapłacić milion dolarów grzywny. Ustawa wywołała falę krytyki, a eksperci ostrzegają przed jej daleko idącymi konsekwencjami.
Zakaz AI z Chin: Hawley uzasadnia ustawę zagrożeniem dla USA
Projekt ustawy o nazwie Decoupling America’s Artificial Intelligence Capabilities from China Act został zaprezentowany przez senatora Hawleya w ubiegłym tygodniu. Polityk argumentuje, iż Chiny wykorzystują amerykańską technologię do budowania własnych przewag strategicznych i gospodarczych.
„Każdy dolar i każdy bajt danych, który trafia do chińskiej AI, to zasoby, które ostatecznie zostaną użyte przeciwko Stanom Zjednoczonym” – powiedział Hawley. – „Ameryka nie może sobie pozwolić na wzmacnianie swojego największego rywala kosztem własnej potęgi.”
Głównym powodem wprowadzenia ustawy ma być rosnąca popularność DeepSeek – chińskiego modelu AI, który według jego twórców powstał taniej niż amerykańskie odpowiedniki i bez dostępu do zaawansowanych chipów. Hawley określił DeepSeek jako „model AI zbierający dane, który wywołał międzynarodowe obawy i spowodował spadki na amerykańskiej giełdzie technologicznej”.
Projekt ustawy przewiduje całkowity zakaz:
- importu i eksportu technologii AI między USA a Chinami
- współpracy amerykańskich firm z chińskimi ośrodkami badawczymi i korporacjami
- inwestowania w chińskie firmy rozwijające AI
„Josh Hawley Primary Night” by Natureofthought is licensed under CC BY-SA 4.0.
Najbardziej kontrowersyjny jest jednak zapis o karach dla użytkowników. Zgodnie z przepisami, „każdy, kto świadomie pobierze chińską AI”, może zostać skazany na maksymalnie 20 lat więzienia lub grzywnę w wysokości do miliona dolarów.
Eksperci alarmują, iż sformułowania w projekcie są niejasne i mogą prowadzić do absurdalnych sytuacji. Kevin Bankston z Center for Democracy & Technology wskazuje, iż choć kara dotyczy osób, które „świadomie” importują chińską AI, prawo może uderzyć także w przypadkowych użytkowników.
„Te przepisy mogą objąć każdego, kto pobierze DeepSeek nie wiedząc, iż pochodzi on z Chin” – tłumaczy Bankston.
Ustawa może sparaliżować rozwój nauki i AI w USA
Eksperci podkreślają, iż przepisy mogą mieć katastrofalne skutki dla naukowców i badaczy. Kit Walsh z Electronic Frontier Foundation ostrzega, iż ustawa może prowadzić do cenzury oraz ograniczenia współpracy naukowej.
„W przeszłości rząd USA uznawał publikowanie informacji w internecie za formę eksportu. jeżeli ta interpretacja się utrzyma, nowe prawo osłabi rozwój otwartej nauki i wzmocni dominację Big Tech nad badaniami nad AI” – mówi Walsh.
Zakaz współpracy naukowej i publikowania badań w otwartym dostępie może również uderzyć w amerykańskich badaczy, którzy korzystają z chińskich prac naukowych lub publikują własne modele w sieci.
