Ostatnia aktualizacja 15 marca, 2023
Proces szukania pracy składa się z kilku etapów. Najpierw trzeba zrobić research ogłoszeń o pracy, następnie przygotować odpowiednie CV, które w najlepszym wariancie jest dopasowane do wybranej oferty. I w tym momencie możemy już tylko czekać, ale także nie bezczynnie. Warto przygotowywać się do nadchodzących rozmów z rekruterką lub rekruterem. A w szczególności zastanowić się, jak odpowiemy na podchwytliwe pytania podczas rozmowy rekrutacyjnej, jeżeli takie się pojawią. Jak do nich podejść? O co może zapytać rekruterka lub rekruter?
- Podchwytliwe pytania mogą odciągać uwagę od mocnych stron kandydatów;
- Zwolennicy takiego stylu rozmowy twierdzą, iż to szansa na sprawdzenie sposobu myślenia osoby, która ubiega się o pracę;
- Kandydaci obawiają się odpowiadania na podchwytliwe pytania przede wszystkim z uwagi na niejasność intencji, która im przyświeca.
Podchwytliwe pytania rekrutacyjne – co o nich sądzić?
W sprawie podchwytliwych pytań na rozmowie kwalifikacyjnej nikt nie pozostaje obojętny. Jest to temat, który budzi wiele dyskusji, a charakter pytań może być bardzo różny.
Przeciwnicy zadawania podchwytliwych pytań podczas rekrutacji wskazują często na tendencje do zapędzania kandydata lub kandydatki w kozi róg, co tylko potęguje stres. W efekcie z takiej rozmowy nie wynosi niczego ani rekruter lub rekruterka, ani osoba starająca się o pracę. Główny zarzut to nadmierne skupienie na poszukiwaniu błędów u kandydatów, zamiast poznawania obszarów, które mogą być korzyścią dla organizacji, do której aplikują.
Osoby pozytywnie nastawione do takiego stylu rozmowy, zwracają uwagę na potencjał podchwytliwych pytań. Potrzegają je jako narzędzia do poznania niekonwencjonalnego podejścia kandydatów do zastanej sytuacji.
„Uważam, iż podchwytliwe pytania rekrutacyjne są szansą na sprawdzenie nie tylko stylu myślenia kandydata, ale także jego szczerości i autentyczności. Jednak jest jeden warunek: pytania nie powinny przekraczać pewnych granic. Nigdy nie należy poruszać tematów niezgodnych z etyką”.
Damian Pietrzak, Senior BI Developer, No Fluff Jobs
Pytania o kompetencje twarde
Różne perspektywy mogą wynikać z różnego rozumienia tego, co oznacza podchwytliwe pytanie. Kiedy takie pytania mogą stanowić korzyść z punktu widzenia firmy?
Jeśli kandydatka lub kandydat aplikuje na stanowisko, które będzie wymagało od niego analitycznego myślenia, umiejętności rozwiązywania problemów lub podejmowania ważnych decyzji, warto wtedy oprzeć pytania o scenariusze sytuacji.
Podczas rekrutacji programistów często pojawiają się podchwytliwe zadania. Są to zwykle do rozwiązania, które umożliwiają sprawdzenie wiedzy w zakresie danego języka, a także toku rozumowania i podejścia do problemu.
Tego typu pytania lub zadania nie przekraczają granic etycznej rekrutacji, a także nie przenoszą środka ciężkości na wyłanianie błędów.
Podchwytliwe pytania mogą również dotyczyć zarobków
Jednym z podstawowych podchwytliwych pytań jest zwykle temat oczekiwanych zarobków. Choć rynek IT jest pod tym względem znacznie bardziej otwarty, w innych branżach jawność widełek wynagrodzenia wciąż nie jest normą.
Pracodawcy nie zawsze są skłonni do podawania widełek wynagrodzeń w ogłoszeniu, co powoduje, iż kandydat czasami choćby nie wie, o jakiej stawce może rozmawiać. jeżeli mimo to zdecyduje się wziąć udział w procesie, a wysokość wynagrodzenia pozna dopiero na samym końcu, może z takiej oferty zrezygnować. Będzie to zarówno strata jego czasu, jak i czasu, a także pieniędzy firmy.
„Pytaniem bez wątpienia podchwytliwym może być temat zarobków. Uważam, iż ogłoszenie bez określonych widełek wynagrodzenia to pułapka. Z jednej strony kandydat może np. podać niższą stawkę, niż firma gotowa jest zapłacić. Z drugiej strony istnieje niebezpieczeństwo podania zbyt wysokiej stawki, co może zrazić rekrutera i firmę, i w efekcie zakończyć cały proces bez negocjacji. Jawność widełek ośmiela obie strony do negocjowania wysokości wynagrodzenia, co w polskich warunkach i w wielu firmach nie pozostało tak oczywistym procesem”.
Maciej Lewczuk, Senior Editor, No Fluff Jobs
Jak przygotować się do podchwytliwych pytań podczas rekrutacji?
- Pamiętaj o asertywności. Nie na wszystko musisz odpowiadać. Dlatego też, jeżeli osoba rekrutująca przekroczy granicę, uprzejmie zwróć uwagę na ten fakt i zapytaj, jaki ma to związek ze stanowiskiem, o które się starasz i jakie są obawy. Wyraź otwartość na rozmowę o nich.
- Przejrzyj branżowe fora i grupy dla specjalistów z Twojej dziedziny. Poczytaj o tym, jak wyglądają procesy rekrutacyjne do różnych firm i czego można się w nich spodziewać. Możesz choćby trafić na pracodawcę, który Cię interesuje i dowiedzieć się szczegółów na temat przebiegu rozmów.
- Przygotuj się merytorycznie na możliwe pytania badające Twoją wiedzę w specjalizacji, na którą aplikujesz. Niektóre zadania mogą się powtarzać, szczególnie w przypadku rekrutacji programistów.
- Jeśli ogłoszenie, które Cię zainteresowało nie ma wzmianki o widełkach wynagrodzenia, zrób research zarobków na podstawie raportów wynagrodzeń. W trakcie rozmowy wyraź gotowość do negocjacji.
