Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej w branży IT to dla wielu specjalistów sposób na większą niezależność i wyższe zarobki. Jednak obok wolności pojawia się coś jeszcze – pełna odpowiedzialność za własne decyzje i ewentualne błędy. Warto więc świadomie podejść do zarządzania ryzykiem, aby uniknąć sytuacji, w której jedna pomyłka oznacza katastrofę finansową.
Ryzyka, o których często zapominają freelancerzy IT
Większość programistów i konsultantów skupia się na terminach i jakości kodu. Tymczasem zagrożenia są dużo szersze:
- Błędy w kodzie lub wdrożeniu – choćby drobny bug może sparaliżować system klienta i wygenerować ogromne straty.
- Opóźnienia w projekcie – kary umowne wpisywane są coraz częściej w kontrakty IT.
- Cyberataki i wycieki danych – freelancer odpowiada nie tylko za własne bezpieczeństwo, ale też za dane powierzane przez klienta.
- Naruszenia praw autorskich – np. użycie nieuprawnionego fragmentu kodu open source lub grafiki.
- Błędy w doradztwie – konsultanci wdrożeniowi czy analitycy odpowiadają również za skutki swoich rekomendacji.
W polskim prawie właściciel JDG odpowiada za te wszystkie sytuacje całym swoim majątkiem prywatnym – nie tylko firmowym. Okazuje się więc, iż popełnienie błędu w kodzie może się skończyć bankructwem – dosłownie.
Jak skutecznie zarządzać ryzykiem w JDG w IT?
a) Świadome umowy
Nie podpisuj kontraktu, którego nie rozumiesz. Zwróć uwagę szczególnie na:
- odpowiedzialność finansową (limity kar, odszkodowania),
- zapisy dotyczące opóźnień,
- kwestie własności kodu i licencji.
W razie potrzeby skonsultuj się z prawnikiem, który podpowie, jakie zapisy można i warto negocjować.
b) Procedury i dobre praktyki
- Testuj kod (unit, integration, regression).
- Zadbaj o backupy i dokumentację.
- Korzystaj z bezpiecznych repozytoriów i systemów kontroli wersji.
c) Dywersyfikacja klientów
Poleganie tylko na jednym kontrahencie to ryzyko biznesowe. Warto rozwijać kilku klientów jednocześnie – choćby jeżeli oznacza to mniejsze początkowe przychody.
d) Poduszka finansowa
Najlepszym zabezpieczeniem przed nieprzewidzianymi problemami jest płynność finansowa – minimum 3–6 miesięcy kosztów życia i prowadzenia firmy.
e) Ubezpieczenie OC zawodowe i Cyber
To w IT wciąż nowość, ale coraz częściej wymagane przez klientów. Polisa OC chroni przed roszczeniami finansowymi za błędy czy opóźnienia. Ubezpieczenie Cyber zabezpiecza na wypadek skutków ataku lub wycieku danych.
Case study: „Mały bug, duży problem”
Marek, programista-freelancer, zintegrował moduł płatności w e-commerce. Proste zlecenie, kilka dni pracy. Niestety w kodzie znalazł się błąd, przez który część transakcji nie była poprawnie księgowana. Sklep stracił kilkaset tysięcy złotych i zażądał od Marka odszkodowania.
Marek nie miał ubezpieczenia. Musiał zapłacić z własnej kieszeni. Dla jego jednoosobowej firmy to oznaczało wielomiesięczne problemy finansowe.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Odpowiedzialnie na JDG w IT
Prowadzenie JDG w IT to ogromne możliwości, ale też odpowiedzialność. Skuteczne zarządzanie ryzykiem nie polega tylko na dobrym kodzie i terminach. To także:
- mądre umowy,
- procedury bezpieczeństwa,
- poduszka finansowa,
- i – coraz częściej – ubezpieczenie OC zawodowe oraz cyber.
Bo w IT jeden bug może kosztować więcej niż rok pracy.
