Senacka komisja nadzwyczajna pracuje nad wyjaśnieniem afery z wykorzystaniem Pegasusa w Polsce do inwigilowania osób publicznych. Nasz ekspert Wojciech Klicki wystąpił przed komisją i przekazał postulaty dotyczące reformy kontroli nad służbami, która pozwoli zapobiec takim przypadkom w przyszłości.
Ekspert Panoptykonu przed komisją senacką w sprawie inwigilacji
Klicki podkreślał, iż służby wymagają głębokiej reformy. Stworzenie niezależnej instytucji kontrolującej służby oraz przyznanie jednostkom prawo do informacji, iż były inwigilowane, to jej dwa najważniejsze elementy. Reforma pozwoliłaby ochronić Polki i Polaków nie tylko przed Pegasusem, ale także przed bardziej powszechnymi i szerzej wykorzystywanymi formami inwigilacji. Np. sprawdzaniem billingów i danych telekomunikacyjnych (ponad milion zapytań rocznie) czy podsłuchami (8-10 tys. rocznie) – z których służby korzystają w tej chwili poza realną kontrolą.
Spotkania z ekspertami mają pomóc komisji w przygotowaniu projektu ustawy, która pozwoli na zapobieganiu nadużyciom i sprawi, iż służby będą przede wszystkim służyć społeczeństwu. Wojciech Klicki z Panoptykonu jest jednym z nich – obok gen. Adama Rapackiego, byłego szefa ABW Krzysztofa Bondaryka i byłego Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Adama Bodnara.
Co to jest Pegasus?
Pegasus to oprogramowanie szpiegujące produkcji izraelskiej firmy NSO Group. Pozwala przejąć kontrolę nad telefonem – np. podejrzeć komunikację czy podrzucić informacje na urządzenie. W 2021 r. kanadyjskie Citizen Lab ujawniło kilkadziesiąt przypadków inwigilowania dziennikarzy, aktywistów, polityków i innych osób publicznych przez rządy państw na całym świecie. W Europie sprawę bada m.in. komisja PEGA Parlamentu Europejskiego, a w Polsce – komisja nadzwyczajna powołana w Senacie RP.
Polecamy
Panoptykon 4.0: „Jeśli słyszysz trzaski, to nie jesteś podsłuchiwany” – jakie ślady zostawia Pegasus? Rozmowa z Adamem Haertle
Anna Obem
Działania organizacji w latach 2022-24 dofinansowane z Funduszy Norweskich w ramach programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy.