UE nie wprowadza zakazu upraw warzyw i owoców.

14.03.2024 poseł Dariusz Matecki z Suwerennej Polski opublikował na TikToku nagranie, w którym pyta retorycznie: kolejny zakaz? Jego wypowiedź dotyczy Unii Europejskiej, której polityk przypisuje chęć wprowadzenia zakazu uprawy owoców i warzyw przez osoby prywatne, na przykład w ogródkach ROD.

TikTok na koncie @dariuszmatecki, 15.05.2024

Fałsz: Wypowiedź o zakazie upraw, którą Dariusz Matecki zamieścił na TikToku, jest bezpodstawna. Fragmentarycznie przytoczone badanie naukowe stanowi drugą warstwę manipulacji – badanie przeprowadzone w USA nie ma żadnego związku z prawodawstwem UE a płynące z niego wnioski są znacznie szersze. Sami autorzy badania w żadnym z fragmentów nie postulują zakazu uprawy warzyw i owoców przez osoby prywatne.

Fałszywka o rzekomym zakazie hodowli roślin na własny użytek, który miałby zostać wprowadzony w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, nie jest nowa. To zmyślona informacja, która krążyła już w sieci i została jednoznacznie zdementowana. Dariusz Matecki dodał do niej jednak nowy wątek – powołał się na badanie naukowe.

„Najnowsze badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Michigan sugeruje, iż rolnictwo miejskie wiąże się z zaskakująco wysokimi kosztami klimatycznymi. Owoce i warzywa uprawiane w gospodarstwach miejskich tworzą ślad węglowy średnio sześciokrotnie większy niż produkty uprawiane w sposób tradycyjny”

Czyli co? Niedługo przyjdzie czas na zakaz sadzenia truskawek w przydomowych ogródkach? Wszystko trzeba będzie kupić od korporacji w markecie? W 2023 roku zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) próbowano wprowadzić urzędową rejestrację każdej kurki, czyli biurokracją próbowało zupełnie zadeptać hodowlę na własne potrzeby. Unio Europejska, won!

Przytoczoną przez Mateckiego publikację pt. „Comparing the carbon footprints of urban and conventional agriculture” znaleźliśmy na stronie uniwersytetu Michigan. Publikacja wzbudziła też pewne zainteresowanie w mediach, a na portalu amerykańskiej stacji radiowej WEMU można przeczytać na jej temat tekst oraz posłuchać audycji. Przyjrzyjmy się, czego dotyczy publikacja oraz jaki jest jej związek z przekonaniem Dariusza Mateckiego co do polityki Unii Europejskiej.

Badanie jest porównaniem śladów węglowych rolnictwa konwencjonalnego oraz miejskiego wraz z proponowanymi wskazaniami, tzw. good practices. Rolnictwo miejskie jest obiegowo postrzegane jako bardziej ekologiczna alternatywa dla upraw konwencjonalnych. Autorzy publikacji zweryfikowali to przekonanie i wskazali, iż korzyści z rolnictwa miejskiego nie są takie oczywiste. Wnioski z publikacji można podsumować następująco:

• rolnictwo i ogrody miejskie generują wysoki ślad węglowy. W badanej próbie były średnio mniej ekologiczne niż rolnictwo konwencjonalne pod względem śladu węglowego
• ślad węglowy jest silnie powiązany z długością życia infrastruktury, która jest krótka w przypadku rolnictwa miejskiego – w tym sensie rolnictwo tradycyjne jest efektywniejsze niż miejskie, a praktyki rolników miejskich należałoby w tym zakresie poprawić

Zdaniem autorów, aby zredukować ślad węglowy rolnictwa miejskiego, należy:

• skoncentrować je na wybranych gatunkach roślin, których uprawa obniży emisję CO₂. Ślady węglowe różnych gatunków upraw różnią się istotnie, do czego zalicza się także koszty transportu w przypadku produktów importowanych
• zoptymalizować użycie surowców wykorzystywanych do budowy infrastruktury, nawożenia, nawodniania. Na obszarze zabudowanym perspektywiczny jest recykling (np. kompost z odpadów, gruz)
• zwiększyć dodatkowych korzyści oferowane przez rolnictwo miejskie, które można wykorzystać do działań społecznych i edukacyjnych

Wątpliwościom nie podlegają potencjalne profity zdrowotne związane z mniejszym użyciem chemii, np. pestycydów, w rolnictwie miejskim.

fragment publikacji dotyczący emisji CO₂ (abstrakt).

W tekście znajdujemy informację, na którą powołuje się Dariusz Matecki – zmierzony w trakcie badania ślad węglowy był średnio sześciokrotnie wyższy w przypadku rolnictwa miejskiego, niż konwencjonalnego. Wiązało się to z doborem roślin uprawnych oraz stosowanymi praktykami upraw. Poseł skomentował tę wiadomość następująco:

Warzywa i owoce sadzone w miastach powodują sześciokrotnie wyższy ślad węglowy, czyli są nieprzyjazne dla klimatu. I tak, brzmi to tak samo kretyńsko jak większość debilnych pomysłów ideologicznych Unii Europejskiej związanych z klimatem. Pytanie, czy niedługo pani Urszula von der Leyen przyjdzie i mi wyrwie ten krzaczek maliny z mojego ogródka?

Czy jest związek między badaniem, a przekonaniem Dariusza Mateckiego o rzekomym zakazie upraw? Nie, podobnie jak nie było go między zdementowanym wcześniej fejkiem o zakazie hodowli żywności a wytycznymi Zielonego Ładu. Wypowiedź Dariusza Mateckiego trudno jest potraktować inaczej niż zbitkę fragmentarycznych informacji oraz prognoz, które nie mają merytorycznego umocowania, ale mają sprawić wrażenie logicznego wynikania i wzbudzić emocje. Informacja o sześciokrotnie wyższej emisji CO₂ jest prawdziwa, ale nie ma związku z resztą tez stawianych w cytowanym TikToku.

Z rzetelnie przedstawionymi wnioskami z badania można zapoznać się w przystępnej formie oglądając prezentację na koncie University of Michigan.