prywatnie.eu - prywatność w sieci
W dobie rosnącej liczby aplikacji mobilnych i ich wszechobecności, pytanie o to, czy śledzą one nas bardziej niż strony internetowe, nabiera szczególnego znaczenia. Aplikacje mobilne oraz strony internetowe zbierają dane o użytkownikach na różne sposoby, ale to aplikacje mają dostęp do szerszej gamy informacji ze względu na swoje zaawansowane możliwości i uprawnienia. W tym artykule porównamy te dwa środowiska, zbadamy, w jaki sposób zbierają dane oraz jakie kroki można podjąć, aby się przed tym chronić.
Jak strony internetowe śledzą użytkowników?
1. Pliki cookie i mechanizmy śledzenia
Strony internetowe wykorzystują pliki cookie do przechowywania informacji o użytkownikach, takich jak preferencje czy działania w przeglądarce. Pliki te mogą śledzić użytkowników na wielu stronach (tzw. cookies stron trzecich), co umożliwia budowanie szczegółowych profili.
2. Piksele śledzące i skrypty analityczne
Wiele stron internetowych korzysta z pikseli śledzących i narzędzi analitycznych, takich jak Google Analytics, aby zbierać dane o wizytach użytkowników, kliknięciach, czasie spędzonym na stronie i innych interakcjach.
3. Fingerprinting przeglądarki
Przeglądarki internetowe ujawniają różnorodne informacje o urządzeniach użytkowników, takie jak rozdzielczość ekranu, zainstalowane wtyczki i typ przeglądarki. Te dane mogą być wykorzystywane do tzw. fingerprintingu – techniki, która pozwala zidentyfikować użytkowników bez potrzeby używania plików cookie.
4. Geolokalizacja
Niektóre strony internetowe mogą uzyskać dostęp do lokalizacji użytkownika, o ile zostanie na to wyrażona zgoda. Dzięki technologii HTML5, przeglądarki internetowe mogą prosić o pozwolenie na śledzenie lokalizacji w celu dostarczania spersonalizowanych treści lub usług.
Jak aplikacje mobilne śledzą użytkowników?
1. Uprawnienia aplikacji
Aplikacje mobilne mają szeroki dostęp do danych użytkownika, dzięki uprawnieniom, które mogą obejmować:
- Dostęp do lokalizacji – wiele aplikacji wymaga stałego dostępu do lokalizacji urządzenia, często choćby gdy aplikacja nie jest aktywnie używana.
- Dostęp do kontaktów, zdjęć, mikrofonu i kamery – aplikacje mogą prosić o dostęp do szerokiego zakresu danych osobistych, a jeżeli użytkownik je zaakceptuje, dane te mogą być zbierane na bieżąco.
- Dostęp do historii połączeń i wiadomości – niektóre aplikacje mogą choćby monitorować połączenia i wiadomości, co pozwala na śledzenie naszej komunikacji.
2. Identyfikatory urządzenia
Aplikacje mobilne korzystają z unikalnych identyfikatorów urządzenia, takich jak IDFA na iOS czy AAID na Androidzie, które umożliwiają śledzenie użytkowników między różnymi aplikacjami i pomagają w personalizacji reklam.
3. Zbieranie danych w tle
Aplikacje mogą zbierać dane choćby wtedy, gdy nie są aktywnie używane, na przykład poprzez śledzenie lokalizacji w tle lub zbieranie informacji o interakcjach użytkownika z innymi aplikacjami. W porównaniu do stron internetowych, aplikacje mają większą możliwość działania w tle i gromadzenia danych bez bezpośredniego udziału użytkownika.
4. Geofencing
W odróżnieniu od stron internetowych, aplikacje mobilne mogą korzystać z technologii geofencing, która pozwala na uruchamianie pewnych akcji (np. wysyłanie powiadomień) w momencie, gdy użytkownik znajdzie się w określonym obszarze geograficznym. To narzędzie jest szczególnie popularne w aplikacjach handlowych i reklamowych.
Czy aplikacje mobilne śledzą nas bardziej niż strony internetowe?
Ogólnie rzecz biorąc, tak, aplikacje mobilne mają większą możliwość śledzenia użytkowników niż strony internetowe. Aplikacje mogą działać bardziej niezależnie, zbierać bardziej szczegółowe dane o użytkowniku i uzyskiwać dostęp do większej liczby informacji niż tradycyjne strony internetowe. Wynika to głównie z szerokich uprawnień, które aplikacje mogą uzyskać, a także z ich umiejętności działania w tle.
Różnice w poziomie śledzenia:
- Zakres dostępu: Aplikacje mobilne mają bardziej bezpośredni dostęp do danych na urządzeniu (kontakty, zdjęcia, GPS), podczas gdy strony internetowe są ograniczone do tego, co przeglądarka im udostępni.
- Stałe działanie: Aplikacje mogą zbierać dane, choćby gdy nie są aktywnie używane, podczas gdy strony internetowe śledzą użytkowników jedynie w trakcie sesji przeglądania.
- Śledzenie między aplikacjami: Identyfikatory urządzeń pozwalają na śledzenie użytkowników pomiędzy różnymi aplikacjami, co jest trudniejsze do zrealizowania w przypadku stron internetowych, które działają bardziej odseparowanie.
Jak chronić się przed śledzeniem?
1. Ograniczanie uprawnień aplikacji
Najlepszym sposobem na ograniczenie śledzenia przez aplikacje mobilne jest kontrolowanie uprawnień, jakie im nadajemy. Można to zrobić, przechodząc do ustawień prywatności w systemie Android lub iOS i wyłączając dostęp do lokalizacji, kontaktów, mikrofonu, aparatu i innych danych, które nie są niezbędne do działania aplikacji.
2. Korzystanie z narzędzi blokujących śledzenie
W przypadku stron internetowych warto zainstalować w przeglądarce narzędzia takie jak uBlock Origin, Privacy Badger czy Ghostery, które blokują mechanizmy śledzenia, takie jak cookies stron trzecich i piksele śledzące.
3. Anonimizacja lokalizacji
W aplikacjach mobilnych można wyłączyć śledzenie lokalizacji lub ustawić, aby aplikacje mogły korzystać z GPS tylko podczas aktywnego z nich korzystania. Istnieją również opcje zmiany lokalizacji (spoofing) dzięki aplikacji VPN czy innych narzędzi.
4. Zarządzanie identyfikatorami reklamowymi
Na telefonach można wyłączyć personalizację reklam, co ograniczy śledzenie przez aplikacje mobilne. Na Androidzie i iOS są dostępne opcje zresetowania identyfikatora reklamowego lub całkowitego wyłączenia tego śledzenia.
5. Korzystanie z przeglądarek zorientowanych na prywatność
Dla ochrony prywatności podczas przeglądania stron internetowych warto korzystać z przeglądarek takich jak Brave czy Firefox Focus, które domyślnie blokują śledzenie.
Podsumowanie
Aplikacje mobilne mają zdecydowanie większą możliwość śledzenia użytkowników niż strony internetowe. Dzięki dostępowi do bardziej zaawansowanych uprawnień i możliwości działania w tle, aplikacje mogą zbierać dane na dużo szerszą skalę. Istnieją jednak skuteczne sposoby ochrony prywatności w obu środowiskach. Ograniczanie uprawnień aplikacji, korzystanie z narzędzi blokujących śledzenie i bardziej świadome podejście do przeglądania stron internetowych mogą pomóc zminimalizować ryzyko nadmiernego zbierania danych.
