Aż 42% polskich firm ma trudności z zatrudnieniem osób na stanowiskach specjalistycznych związanych z technologiami informacyjnymi. Czym zdobyć serca kandydatów i kandydatek w ofertach pracy? Odpowiedzią na to pytanie są premie i bonusy w IT. Sprawdź, co możesz zaoferować potencjalnym pracownikom(-czkom) i czego NAPRAWDĘ chcą.
Twoja firma wybiera pracownika lub pracowniczkę miesiąca. Uśmiechnięte zdjęcie zwycięzcy(-żczyni) zawisło w widocznym miejscu, a wyróżniona osoba pracuje z jeszcze większą motywacją i dumą, ze złotym konfetti we włosach. Wszyscy jej zazdroszczą.
A kiedy już się obudzisz z tego pięknego snu, zdajesz sobie sprawę, iż to tak nie działa i nie wystarczy. Nie wystarczą też legendarne owocowe czwartki ani darmowa kawa. Jak zatem skusić specjalistów(-ki) IT do pracy właśnie w Twoim zespole?
Chciwość kandydatów(-ek)? Dlaczego bonusy są ważne
Daj palec, a wezmą całą rękę!
Ktoś może pomyśleć, iż potencjalni(-e) pracownicy(-czki) są chciwi(-e) i dlatego zwracają uwagę na dodatki do podstawowej pensji. Najwyższy czas skończyć z podziałem my kontra oni, firma kontra pracownicy(-czki) i kandydaci(-tki). Istota bonusów tkwi w czymś zupełnie innym niż zwykła pazerność.
Po pierwsze, to skuteczny sposób dla firmy na wyróżnienie się w gąszczu podobnych ofert pracy, szczególnie w IT, gdzie o specjalistów(-ki) trzeba się bić. Tuzy branży tech oferują na przykład dodatek za samo dołączenie do firmy. Oferowane dodatki świadczą też o kulturze organizacyjnej, która, według badania Glassdoor, jest ważna dla 77% kandydatów(-ek), a aż 56% uważa, iż jest ważniejsza niż wynagrodzenie!
Po drugie, bonusy w branży IT sprzyjają zatrzymywaniu talentów, bo dzięki nim zespół czuje się doceniany, istotny dla firmy. Osoba, która otrzymuje dodatek, nie jest tylko kolejną parą rąk do pracy, a kimś, w kogo firma inwestuje, a docenianie buduje lojalność. Możliwość otrzymania bonusu działa też motywująco.
Bonusy w branży IT – rodzaje
Na najwyższym poziomie ogólności bonusy dzielimy na uznaniowe oraz nieuznaniowe. Te pierwsze zależą od zaangażowania i wyników pracy. Do tych drugich zaliczają się dodatki, których zespół się spodziewa; kryteria ich wypłacania są wszystkim znane. Są to np. dodatki z okazji kolejnych rocznic. Proponujemy jednak inny podział – czytaj dalej!
Dodatki jednorazowe
- Bonus relokacyjny – nazwa mówi sama za siebie: jest to jednorazowy dodatek wypłacany osobie, która musi się przeprowadzić, żeby móc podjąć pracę. W branży IT jest to powszechnie spotykana praktyka, szczególnie biorąc pod uwagę skłonność specjalistów(-ek) do przeprowadzki za pracą. Według raportu „Specjaliści IT w Europie Środkowo-Wschodniej” Ukraińcy, Węgrzy i Polacy najchętniej w regionie zgodziliby się na zmianę miejsca zamieszkania w związku z nową pracą.
- Bonus powitalny (signing/sign-on/hiring bonus) – stosowany głównie przez gigantów w branży bonus za podpisanie umowy. To sposób na przyciągnięcie ekspertów(-ek) w swojej dziedzinie, a niekiedy „podkradanie” pracowników(-czek) konkurencyjnych firm.
- Home office bonus – kwota przeznaczana na doposażenie domowego biura w przypadku pracy zdalnej.
Dodatki uzależnione od wyników
- Bonus uznaniowy (spot bonus) – nagroda dla osoby, która wykazała się ponadprzeciętnym zaangażowaniem, wynikami, pomysłami itd. Zwykle przyznawana spontanicznie, jako wyraz docenienia udanego projektu czy dużego nakładu pracy.
- Premie i nagrody uzależnione od wyników finansowych firmy – premie okresowe, zwykle roczne, przyznawane na podstawie tego, czy firmie udało się osiągnąć zakładany próg obrotu/przychodu/zysku. zwykle stanowi określony procent założonej kwoty.
- Podział zysków – część zysków firmy zostaje rozdzielona pomiędzy pracowników(-czki). W 2022 r. firma Sii podzieliła równo 1/3 zysku netto powyżej 10%, co dało ponad 4 000 zł na osobę.
- Akcjonariat pracowniczy (Employee Stock Option Program) – opcje na akcje dla pracowników(-czek), oferowane za darmo lub w preferencyjnej cenie, jako nagroda za wkład w rozwój firmy. Umożliwiają włączenie członków(-iń) zespołu do grona współwłaścicieli. Często stosowany przez start-upy, ale też przez największe firmy technologiczne, np. Apple czy Google.
Inne bonusy
- Bonus rocznicowy – im więcej przepracowanych lat, tym wyższa kwota dodatku. Regulamin wynagradzania określa wysokość bonusów przyznawanych z okazji konkretnych rocznic, zwykle jako procent od obecnej pensji.
- Bonus szkoleniowy – budżet przeznaczony na rozwój pracowników(-czek); może być przyznawany indywidualnie, w określonej kwocie na osobę, lub na dany dział w firmie. Najczęściej przyznawany jest raz na rok. Rośnie w ramach seniority i długości przepracowanych lat w firmie.
- Bonus okolicznościowy – przyznawany z okazji ślubu, narodzin dziecka, a choćby adopcji zwierzęcia.
- Bonus świąteczny – jako prezent lub razem z prezentem w ramach najpopularniejszych świąt.
- Bonusy za polecenia – pracodawcy(-czynie) oferują programy referencyjne, dzięki którym osoby już zatrudnione mogą polecić kandydatów(-ki) na inne stanowiska w swojej firmie, a w przypadku ich zatrudnienia i przepracowania określonego czasu – otrzymać za to pieniądze.
- Peer-to-peer/Merit Money bonus – premie przyznawane sobie nawzajem w zespole. Może to działać np. na zasadzie przydzielania sobie nawzajem punktów: każda osoba ma do przydzielenia X punktów i wybiera tych, którzy(-re) według niej zasługują na wyróżnienie, są inspiracją, wzorem do naśladowania, pozytywnie się wyróżniają. Te punkty potem są zamieniane na pieniądze.
Najpopularniejsze bonusy w IT
Na podstawie danych zebranych przez U.S. Bureau of Labor Statistics wiemy, iż w sektorze prywatnym branży informacyjnej najpopularniejszym bonusem jest bonus roczny, wypłacany 26% pracowników(-czek). Tuż za nim znajduje się dodatek za polecenie kandydata(-ki), który otrzymuje 24% zatrudnionych w IT. Na najniższym stopniu podium ex aequo znalazły się: rekompensata pieniężna w zamian za benefity (np. prywatne ubezpieczenie zdrowotne) oraz szeroka kategoria „inne bonusy”, do których dostęp ma po 20% osób.
Firmy IT zdecydowanie chętniej rozdają dodatki za polecenia i te wypłacane w zamian za benefity niż organizacje z innych branż. Kolejne wyniki w tych kategoriach to odpowiednio 9% i 5%. Mało tego – to właśnie w IT stosuje się najwięcej dodatków ogólnie – aż 69% pracowników(-czek) tych je otrzymuje. To zrozumiałe, biorąc pod uwagę wciąż ogromną lukę kadrową i konkurowanie o specjalistów(-ki).
Źródła:
„Ilu specjalistów IT brakuje w Polsce?”, Polski Instytut Ekonomiczny, listopad 2022
National Compensation Survey: Employee Benefits in the United States, U.S. Bureau of Labor Statistics, 2020