## Wszystko zależy od kontekstu
Przygotowanie do rozmowy rekrutacyjnej, jak również sposób, w jaki odbywa się sama rekrutacja, bardzo często zależy od tego, na jakie stanowisko związane z testami systemu aplikujesz. **Obecnie specjalizacji w obszarze testowania jest sporo i każde ze stanowisk może charakteryzować się innym sposobem rekrutacji**. Zatem zanim zaczniesz takie przygotowania, dobrze zastanów się, czym charakteryzuje się stanowisko, na które aplikujesz i czego możesz spodziewać się na samej rozmowie rekrutacyjnej. Warto również zapytać bezpośrednio swojego potencjalnego pracodawcę lub headhuntera, w jaki sposób będzie odbywać się rekrutacja. Pracodawca powinien to docenić, gdyż w ten sposób dasz mu do zrozumienia, iż zależy Ci na tej pracy.
Kategoryzując stanowiska z obszaru testowania, możemy rozróżnić najbardziej popularne:
- Tester systemu (różne poziomy doświadczenia)
- Specjalista ds. automatyzacji testów
- Tester automatyzujący
- Specjalista ds. testów wydajnościowych
- Specjalista ds. testów bezpieczeństwa
- Kierownik działu testów
- Lider zespołu testów
Każda z powyższych specjalizacji będzie charakteryzowała się innym sposobem rekrutacji oraz innymi pytaniami, z którymi musisz się zmierzyć. W niniejszym artykule staraliśmy się wyciągnąć części wspólne, skupiając się jednak głównie na testerze manualnym. Zawarliśmy informacje zarówno odnośnie procesu poszukiwania pracy, analizy pracodawcy, przygotowania odpowiedniej aplikacji, jak i przebiegu samej rozmowy rekrutacyjnej.
## Gdzie szukać ofert pracy?
Lista miejsc, gdzie możesz znaleźć ofertę pracy w obszarze testowania oprogramowania:
- Facebook [Grupa „Testowanie Oprogramowania” ](https://www.facebook.com/groups/TestowanieOprogramowania/)– w tej chwili najpopularniejsza grupa na Facebooku w Polsce, dotycząca testowania oprogramowania. Regularnie pojawiają się na niej oferty pracy związane z testowaniem. Dużą zaletą jest to, iż zamieszczane oferty muszą posiadać widełki płacowe
- [pracuj.pl](https://www.pracuj.pl/) – największy krajowy serwis, który zawiera listę ofert pracy. Przykładowo na dzień 17.08.2020 r. ofert na stanowisko „tester oprogramowania” (bez podziału na stanowiska) było 261
- [infopraca.pl](https://www.infopraca.pl/) – kolejny z krajowych serwisów pozwalających na znalezienie pracy. Liczba ofert w ramach obszaru testowania systemu jest zdecydowanie mniejsza od pracuj.pl, ale czasem coś interesującego udaje się znaleźć
- [GoldenLine](http://www.goldenline.pl/praca/) – krajowy serwis społecznościowy specjalizujący się w kontaktach zawodowo-biznesowych, na którym można znaleźć sporo ofert pracy
- [LinkedIN](https://www.linkedin.com/jobs/) – największy światowy serwis społecznościowy ukierunkowany na kontakty zawodowo-biznesowe. Zalecam zarejestrowanie się na nim, aby móc śledzić oferty pracy w kraju i za granicą jak i zbudować swoją markę osobistą.
## Analiza ogłoszenia o pracę
Jak już znajdziemy interesujące nas ogłoszenie o pracę, istotną rzeczą jest jego analiza. To w nim powinieneś wyszukać najważniejsze informacje i obszary, których wymaga twój potencjalny pracodawca i co należy uwzględnić w Twoim CV. **Jeśli na przykład w ogłoszeniu pojawia się modne ostatnio hasło, iż praca odbywa się w środowisku Agile / Scrum, warto umieścić (o ile znamy) nasz poziom znajomości**. jeżeli jest to nasza pierwsza praca i nie mamy praktycznego doświadczenia w pracy z danym frameworkiem czy narzędziem, warto przynajmniej znać część teoretyczną, danego zagadnienia i zawrzeć odpowiednią adnotację. Warto również zwrócić uwagę, w jakim języku należy przesłać swoją aplikację. W sytuacji, gdy ogłoszenie jest w języku angielskim, nie ma co się zastanawiać i należy aplikację również wysłać w tym języku. W przypadku, gdy ogłoszenie jest w języku polskim i nie jest zaznaczone, iż CV musi być po angielsku, można wysłać w naszym ojczystym języku. Warto jednak na to zwracać uwagę. Co dalej?
## Analiza pracodawcy
Zanim zaaplikujesz na swoje wymarzone stanowisko, warto zrobić rozpoznanie, czym dokładnie zajmuje się Twój przyszły pracodawca, w jaki sposób tworzy swoje produkty i jaką ma renomę na rynku. Nie wszystkie te rzeczy wynikają z samego ogłoszenia o pracę, zatem warto poświęcić trochę czasu w przeprowadzenie rozpoznania. W przypadku, gdy rekrutacja odbywa się poprzez „Head Huntera”, możemy na początku nie wiedzieć, do jakiej firmy aplikujemy, ale w późniejszym etapie także można przeprowadzić taką analizę.
### Analiza strony WWW
Przeanalizuj firmową stronę internetową potencjalnego pracodawcy i zapoznaj się z jego ofertą oraz produktami, które w ostatnich latach realizował. **Na stronie WWW bardzo często znajdziesz informacje dotyczące technologii, narzędzi oraz technik wykorzystywanych w trakcie tworzenia produktów, co pozwoli odpowiednio przygotować się do rozmowy rekrutacyjnej**. Często można również znaleźć podrozdział dotyczący rekrutacji pracowników, gdzie można znaleźć istotne elementy dotyczące sposobu rekrutacji. Aplikując na stanowisko testera, szczególnie interesujące dla Ciebie powinny być aspekty testowania oraz zapewnienia jakości – pozwoli to na poznanie, jak potencjalny pracodawca podchodzi do tych zagadnień.
### Media społecznościowe
**Warto zapoznać się z profilem firmowym na Facebooku, Twitterze, LinkedIN, GoldenLine itp., na którym to również można znaleźć dość istotne informacje o ostatnich wydarzeniach w firmie, czego znajomością możesz pochwalić się podczas samej rekrutacji**. Ja jako potencjalny pracodawca, często wypytuje kandydatów, co wiedzą o naszej firmie i kluczowych wydarzeniach z nią związanych (informacje te są ogólnodostępne).
### GoWork
Jeśli ktoś aplikuje do firm z naszego krajowego podwórka, warto zapoznać się z profilem pracodawcy dostępnym w serwisie [GoWork,](http://www.gowork.pl/opinie) w którym to znajdują się opinie obecnych / byłych pracowników firmy, do której aplikujemy. Jestem daleko od tego, aby wierzyć tym wszystkim opiniom (i tym przesłodzonym, i tym bardzo negatywnym), ale często wśród wielu komentarzy znajduje się informacja odnośnie sposobu rekrutacji. Może się również zdarzyć, iż będą tam zamieszczone pytania, które zostały zadawane w trakcie rozmowy. Warto zatem poświęcić te kilka minut, aby zobaczyć, czy czegoś istotnego nie można się dowiedzieć.
## Przygotowanie CV
Przejrzeliśmy już „wizytówkę” naszego potencjalnego pracodawcy. Warto teraz popracować nad naszą wizytówką, którą będziemy wysyłać do pracodawcy. Dobrze przygotowane CV powinno zaciekawić potencjalnego pracodawcę, powinno być proste, spójne i zawierać informacje dotyczące naszego doświadczenia zawodowego, wykształcenia, odbytych szkoleń i uzyskanych certyfikatów, umiejętności (miękkich i twardych) oraz ewentualnie zainteresowań. Poniżej przedstawiam wzór takiego CV (jeśli chcesz otrzymać ten szablon w postaci pliku word, zgłoś się bezpośrednio do mnie.
Chcąc zabezpieczyć się przez falą „hejtu” uprzedzam, iż zdaj sobie sprawę, iż jest wiele lepszych, bardziej profesjonalnych wzorów. Moim celem nie było stworzenie idealnego szablonu CV, a jedynie wskazanie, jakie elementy powinny się w nim znaleźć.
### Zanim wyślesz CV
- Sprawdź CV w poszukiwaniu błędów ortograficznych (spell-checker powinien wystarczyć)
- Sprawdź, czy Twoje CV jest aktualne – weryfikacja adresu email, nr telefonu, profilu LinkedIN, itp.
- Wyślij CV koleżance/koledze/mi do zweryfikowania. Warto, aby ktoś niezależny na nie spojrzał i dał ewentualne uwagi
- Skonwertuj CV do PDF – dobrą praktyką jest wysyłanie CV w takiej postaci, gdyż uchroni to Nas przed ewentualnymi problemami w wyświetlaniu pliku związanymi z niekompatybilnymi wersjami programu, w którym było tworzone CV
Pamiętaj, aby nie kłamać w CV – tego potencjalny pracodawca nie lubi chyba najbardziej, a prawda zawsze wyjdzie na jaw.
### Aplikujemy
Przyszła chwila, w której wyślesz swoją pierwszą aplikację. Tutaj również warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy, aby nie „spalić” naszej kandydatury na starcie:
- Poprawny mail – wysyłając aplikację bezpośrednio na maila, zwróć uwagę, czy nie zrobiłeś żadnej literówki. Wówczas otrzymasz zwrotkę o niedostarczonym CV i będziesz musiał wysłać je ponownie. W najgorszym wypadku ktoś inny otrzyma Twoje CV, a Ty nieświadomy błędu, będziesz czekać na odpowiedź od pracodawcy
- Zwróć uwagę na swój adres email – Czasem otrzymywałem aplikacje od b, fajnyfacet@domenaukryta.pl czy superfacet34@domenaukryta.pl. Nie musimy pisać, iż takie adresy są mało profesjonalne i mogą skutkować tym, iż potencjalny pracodawca nie potraktuje nas poważnie. Warto skorzystać z tradycyjnego podejścia i wysłać aplikację z maila
- Temat wiadomości – uwzględnij w temacie wiadomości nazwę ogłoszenia o pracę oraz nr ref. często występujący w ogłoszeniu. W przeciwnym wypadku Twoja aplikacja może nie trafić do odpowiedniego departamentu/działu
- Załącznik – nie zapomnij załączyć swojego CV
-
## Przygotowanie do rozmowy rekrutacyjnej
Pierwszym sukcesem jest zaproszenie na rozmowę rekrutacyjną. Rozmowa rekrutacyjna może przybrać jedną z następujących form (nie są to wszystkie formy):
- rozmowa stacjonarna w siedzibie pracodawcy
- rozmowa zdalna (w czasie pandemii większość rekrutacji przybrało formę zdalnej)
Bez względu na formę rozmowy należy się do niej solidnie przygotować. Warto przypomnieć sobie zakres sylabusa ISTQB Foundation Level i poczytać jakieś książki z dziedziny testowania oprogramowania. Dla osób rozpoczynających swoją karierę w testowaniu możemy tutaj polecić książkę „Zawód tester” Radka Smilgina. Ponadto, jeżeli w ofercie pracy jest zaznaczone, iż wymagana jest umiejętność tworzenia przypadków testowych, można być praktycznie pewnym, iż takie pytanie / zadanie się pojawi.
## Rozmowa rekrutacyjna
Poniżej znajdziesz formę rozmowy, którą sam czasem wykorzystuję w trakcie rekrutacji nowych osób. Będzie to więc z punktu widzenia potencjalnego pracodawcy. Zaznaczamy, iż Twoja rozmowa rekrutacyjna może wyglądać inaczej.
Sama rozmowa rekrutacyjna dzieli się zwykle na kilka części. O tym, iż na rozmowę warto być parę minut wcześniej chyba nie musimy wspominać, ale też nie polecamy nękania swojego potencjalnego pracodawcy na przykład 30 min przed czasem, na który się umówiliśmy (o ile jest to rekrutacja stacjonarna). Pamiętaj również, aby wziąć ze sobą na taką rozmowę swoje CV (najlepiej w dwóch kopiach – dla siebie i pracodawcy), certyfikaty, dyplomy, jeżeli jakieś posiadasz, oraz coś do notowania.
### Wstęp
Podczas pierwszej części pracodawca zwykle omawia szczegóły rekrutacji – jak będzie ona wyglądać, ile będzie etapów i kto bierze udział w takiej rozmowie. zwykle w samej rozmowie uczestniczy osoba z HR lub / oraz ewentualny przełożony, dla którego potencjalny pracownik będzie pracować, ale nie jest to regułą. Dobrze, jeżeli pracodawca (lub osoba go reprezentująca) przedstawi szczegóły stanowiska, na które szuka pracownika – jeżeli nie, możesz dopytać o szczegóły.
### Przedstawienie swojej kariery zawodowej
Tutaj zaczyna się Twoja rola, nabierz dwa, trzy oddechy i … Musisz przedstawić swoją dotychczasową karierę zawodową. Należy zaznaczyć, iż najlepiej skupiać się na sprawach istotnych dla naszego potencjalnego pracodawcy. W tej części przydaje się Twoje CV, którym możesz się posłużyć, aby nie przeoczyć jakiejś istotnej rzeczy. Warto, aby sama wypowiedź była spójna i najlepiej podzielić ją na kilka części:
- stanowiska, na których się pracowało
- produkty, które się testowało
- techniki testów wykorzystywane w pracy
- jak wyglądał proces testowy
- Twoje obowiązki w pracy
- w jaki sposób wyglądała kooperacja z innymi osobami
- narzędzia wykorzystywane w pracy
Takie omówienie pozwoli na zbudowanie pełnego obrazu u potencjalnego pracodawcy. W przypadku, gdy nie masz doświadczenia zawodowego, należałoby tutaj wymieniać te rzeczy, które poznało się na studiach, stażu czy we własnym zakresie – każdy w końcu od czegoś zaczynał. Chcąc mieć większe szanse, warto budować swoją karierę zawodową już na etapie studiów.
### Certyfikaty, umiejętności, znajomość języków obcych
Kolejną częścią jest przedstawienie do wglądu osobie weryfikującej Twoją wiedzę posiadanych certyfikatów / dyplomów oraz zwrócenie uwagi na znajomość języków obcych. w tej chwili takie minimum to komunikatywna znajomość języka angielskiego.
### Pytania z obszaru testowania
Kolejnym elementem jest weryfikacja Twojej wiedzy z obszaru testowania oprogramowania. **Bez względu, na jakie stanowisko z obszaru testów aplikujesz, jest pewna część wspólna, o którą zwykle pracodawcy pytają, szczególnie iż większość pracodawców wymaga posiadania wiedzy lub certyfikatu na poziomie ISTQB FL**. jeżeli odrobiłeś „pracę domową” z punktów wyżej, nie powinieneś mieć problemu z odpowiedziami na podstawowe pytania. Wiadomo, zawsze może zdarzyć się pytanie, na które nie znasz odpowiedzi, ale złym „pomysłem” jest odpowiadanie na wszystkie pytania „nie wiem” 🙂
### Zadania
Jednym z elementów, który ma miejsce w trakcie rekrutacji pracownika na stanowisko testera, są zadania, które potencjalny pracownik musi wykonać. Zadania muszą być o tyle proste, aby w szybki sposób zweryfikować wiedzę i dać odpowiedź, czy kandydat nadaje się do pracy (czasem otrzymuje się zadania, które należy rozwiązać w domu).
**Na przykład potencjalny pracodawca daje kandydatowi jakąś aplikację i prosi o przetestowanie, np. wykonanie testów eksploracyjnych. Rezultatem takiego zadania ma być poprawnie zaraportowane zgłoszenie błędu, utworzony przypadek testowy i przekazanie ogólnych informacji, co do wykrytych błędów.** Na takie zadanie kandydat ma około 30 min czasu. Ta część z reguły daje pracodawcy odpowiedź na to, czy chcemy współpracować z taką osobą, bo nie zawsze osoba, która świetnie poradzi sobie z pytaniami teoretycznymi, jest w stanie wykorzystać tą wiedzę w praktyce. Niektóre z firm kończą swoją rekrutację na etapie pytań teoretycznych 🙂
### Podsumowanie
Kwestia zamknięcia takiej rozmowy rekrutacyjnej to również istotny element. zwykle na koniec rozmowy rekrutacyjnej pracodawca pyta o oczekiwania finansowe i pozafinansowe potencjalnego kandydata. Warto tutaj zaznaczać, czy oczekiwana kwota jest kwotą brutto czy netto i jaki sposób zatrudnienia Cię interesuje / jest możliwy.
## Pozostało oczekiwanie
Na koniec rozmowy rekrutacyjnej należy upewnić się, iż dostaniesz informację zwrotną o procesie rekrutacji oraz o jego wynikach.
No nic, teraz pozostało już tylko oczekiwanie…, a ja życzę powodzenia w poszukiwaniu pracy i trzymam kciuki.
## DODATEK A – Dbanie o swój wizerunek
Warto zacząć myśleć o tym już na wczesnym etapie swojej kariery (a choćby przed jej rozpoczęciem). Więc na co powinieneś zwracać uwagę:
- Potencjalny pracodawca sprawdzi Cię w „sieci” – warto mieć to na uwadze, wrzucając np. obraźliwe treści o swoim poprzednim pracodawcy na profil facebookowy lub zamieszczając fanatyczne zdjęcia
- Dbaj o swój profil na LinkedIN – powinien być aktualny, spójny z CV (jest to również potencjalne miejsce znalezienia pracy)
- Dbaj o swój profil na GoldenLine (opcjonalnie) – jak powyżej
- Występuj na meetupach – choćby osoby z mniejszym doświadczeniem mają możliwość występowania na różnych meetupach, np. z obszaru testowania. Jest to świetna rzecz, którą można również zamieścić w CV, nie mówiąć o doświadczeniu i kontaktach, które zdobędziemy
Spodobał Ci się artykuł? Sprawdź autorski kurs Marcina Kubeckiego: [Tester PRO](https://testerpro.kodolamacz.pl/)
