W stolicy powstaje pionierski zespół ekspertów, który ma szansę zmienić oblicze polskiej nauki i technologii – Centrum Fizyki Teoretycznej PAN wraz z University College London pracuje nad utworzeniem Centrum Modelowania dla Technologii Kwantowych. Celem jest nie tylko wsparcie dla naukowców i firm, ale także budowa krajowych kompetencji w zakresie projektowania, testowania i certyfikacji urządzeń kwantowych.
Nowy rozdział dla polskiej nauki: modelowanie i certyfikacja kwantowa
Na mapie Warszawy pojawia się miejsce, które może stać się jednym z kluczowych punktów europejskiej infrastruktury badawczej w zakresie technologii kwantowych. Zespół naukowców z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, wspierany przez fundusze Unii Europejskiej oraz współpracę z University College London, zainaugurował powstanie Centrum Modelowania dla Technologii Kwantowych. Inicjatywa ma realne szanse przyspieszyć transfer najnowszych rozwiązań z laboratoriów do przemysłu oraz wesprzeć rozwój krajowych kompetencji w tym dynamicznie rozwijającym się sektorze.
„Za pięć lat chcemy być jednym z wiodących ośrodków w Europie, który projektuje, testuje i certyfikuje technologie kwantowe” – mówi dr hab. Krzysztof Pawłowski, dyrektor CFT PAN.
Wspólnie z prof. Marzeną Szymańską z University College London oraz interdyscyplinarnym zespołem badawczym, naukowcy pozyskali na ten cel aż 2,47 mln euro (ok. 10,7 mln zł) w ramach programu ERA Chairs.
Kompetencje i wsparcie dla rynku: otwarte oprogramowanie i certyfikacja
Nowe Centrum Modelowania będzie rozwijać metody opisu skomplikowanych układów kwantowych oraz udostępniać je w formie otwartego oprogramowania. Działania te są odpowiedzią na rosnące potrzeby sektora, w którym czujniki, symulatory oraz – w dalszej perspektywie – komputery kwantowe znajdują coraz szersze zastosowania, m.in. w inżynierii materiałowej, medycynie, lotnictwie czy chemii.
„Chcemy, żeby każdy, kto pracuje nad urządzeniami kwantowymi, wiedział, iż w Warszawie jest zespół, który może pomóc je zaprojektować i zrozumieć” – podkreśla Pawłowski.
„Kluczowe są nie tylko narzędzia – otwarte kody źródłowe – ale przede wszystkim kompetencje i wiedza ekspercka, która pozwala adekwatnie wykorzystać potencjał nowych technologii.”
Centrum zamierza także certyfikować urządzenia kwantowe. Opracowywane będą testy i procedury weryfikujące, czy dane urządzenie rzeczywiście operuje z wykorzystaniem efektów kwantowych – co w kontekście dynamicznego rozwoju sektora ma rosnące znaczenie dla przemysłu i regulatorów.
Polska dołącza do europejskiej czołówki
Projekt EUCENTRAL, który uzyskał wsparcie finansowe w ramach programu ERA Chairs, potrwa pięć lat i ma na celu nie tylko rozwój badań, ale również reformę organizacyjną instytutu oraz podniesienie standardów zarządzania nauką. W skład zespołu wejdzie ponad 10 naukowców oraz grupa wsparcia administracyjnego. W najbliższych miesiącach ogłoszona zostanie rekrutacja na najważniejsze stanowiska badawcze.
Centrum Fizyki Teoretycznej PAN już dziś współpracuje z najlepszymi ośrodkami na świecie (Harvard, Oxford, Wiedeń, Zurych), bierze udział w prestiżowych projektach badawczych i testuje prototypy komputerów kwantowych. Jak podkreślają eksperci, dostęp do nowoczesnych narzędzi i know-how to warunek rozwoju krajowych i europejskich kompetencji, a także możliwość uczestnictwa w kształtowaniu globalnych standardów.
Rozwój technologii kwantowych to nie tylko inwestycja w naukę, ale także szansa na innowacyjne rozwiązania w przemyśle, bezpieczeństwie i usługach cyfrowych. Wprowadzenie krajowej certyfikacji, doradztwo i otwarte oprogramowanie mogą znacząco przyspieszyć wdrażanie nowoczesnych technologii w polskich i europejskich firmach.
Projekt EUCENTRAL i powstające Centrum Modelowania dla Technologii Kwantowych to strategiczny krok w kierunku umocnienia pozycji Polski na europejskiej mapie innowacji. Szczegóły dotyczące rekrutacji i działalności można znaleźć na stronach instytutów (www.cft.edu.pl, https://eucentral.cft.edu.pl/).
